Αντιμέτωπος με την «Αριστερή μελαγχολία»

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”80915″ img_size=”full”][vc_column_text]

Του Δημήτρη Τερζή*

Πριν από δύο χρόνια, σε μια συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Λιμπερασιόν», ο Ιταλός ιστορικός Εντσο Τραβέρσο, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «Αριστερή Μελαγχολία», έλεγε: «Στην Αριστερά, η τάση είναι κάθε τόσο να λέμε: “Όλα πρέπει να ξεκινήσουν από την αρχή”. Αυτή η απουσία μνήμης μάς κάνει ευάλωτους. Ένα πράγμα είναι να επινοούν τον σοσιαλισμό στον 19ο αιώνα· και εντελώς άλλο πράγμα είναι να επινοούν ξανά, από την αρχή, τον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα, λες και δεν έγινε τίποτα στο μεσοδιάστημα».

Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια παρόμοια κατάσταση. Από τη διακυβέρνηση της χώρας, την «πρώτη φορά Αριστερά», βρέθηκε στη θέση μιας ισχυρής αξιωματικής αντιπολίτευσης και η κάλπη τον ανέδειξε ως έναν από τους δύο βασικούς πόλους ενός νέου δικομματισμού.

Αναμενόμενο ήταν να αρχίσει με πιο σοβαρούς όρους η συζήτηση για την περαιτέρω διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ –σε αντίθεση με ορισμένες σπασμωδικές κινήσεις του τελευταίου χρόνου– και η εξέλιξή του σε ένα κόμμα με χαρακτηριστικά εξουσίας. Αυτή τη στιγμή ίσως να μην υπάρχει ούτε ένα στέλεχος στην Κουμουνδούρου που δεν επιθυμεί τη διεύρυνση. Ωστόσο, όπως φαίνεται, υπάρχει μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε δύο πόλους που κυριαρχούν στο κόμμα, που με τη σειρά της δημιουργεί μια εξίσωση η οποία ίσως και να μην είναι τόσο δυσεπίλυτη όσο δείχνει. Το ζητούμενο, δηλαδή, είναι πώς αυτή η διεύρυνση θα επιτευχθεί.

Καλές προθέσεις

Στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας την ερχόμενη Τρίτη θα συναντηθούν οι δύο πόλοι για να συζητήσουν το μέλλον, την επόμενη μέρα του ΣΥΡΙΖΑ. Οπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, το τελευταίο διάστημα τα περισσότερα μέλη φαίνεται πως θα πάνε στη συνεδρίαση με τις καλύτερες των προθέσεων και με τη μεγαλύτερη δυνατή πολιτική ειλικρίνεια. Στην παρούσα φάση αυτό είναι το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει κανείς, πόσο μάλλον ένα αριστερό κόμμα.

Μέρος της συζήτησης θα αφορά τον γραμματέα Πάνο Σκουρλέτη, ο οποίος έχει γίνει το πρόσωπο των ημερών το τελευταίο διάστημα, μετά τις χυδαίες, επαναλαμβανόμενες επιθέσεις στο πρόσωπό του από μερίδα των ΜΜΕ, οι οποίες αν συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό το μόνο βέβαιο είναι πως θα τον κάνουν ήρωα, ακόμα κι αν ο ίδιος δεν επιθυμεί κάτι τέτοιο. Το θέμα όμως δεν είναι ο γραμματέας, καθώς τις απόψεις του συμμερίζονται πολλά στελέχη πρώτης και –όχι μόνο– γραμμής.

Το θέμα που πρέπει να απασχολήσει τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η τοποθέτηση των βάσεων -πριν καν προχωρήσει στην περιβόητη διεύρυνση- αναφορικά με τι είδους κόμμα θέλει να είναι. Και αυτό ξεκινά από το ερώτημα αν θα είναι ένα κόμμα προσωποπαγές ή συλλογικό· αν θα είναι ένα κόμμα που θα επικαλείται τη μνήμη του και τις μέχρι σήμερα κατακτήσεις του για να προχωρήσει· αν θα είναι ένα κόμμα στο οποίο η αριστερή ιδεολογία θα αποτελεί τη βάση της πολιτικής του και δεν θα είναι απλώς μια ταμπέλα που θα αναβοσβήνει πρόσκαιρα, ώστε να θυμίζει αυτό που κάποτε υπήρξε.

Όλα αυτά μπορούν να επιτευχθούν με διάθεση για διάλογο –προνομιακό πεδίο της Αριστεράς– και ειλικρίνεια. Όλα τα υπόλοιπα είναι πρακτικές παλαιοκομματισμού, τις οποίες αναγνώρισε και τιμώρησε ο λαός. Τα παραδείγματα, εξάλλου, είναι σχετικά πρόσφατα. Κι αυτά οφείλει να αποφύγει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Όταν τα καταφέρει αυτά, τότε το μεγάλο χρέος του είναι να τα μοιραστεί με τον κόσμο. Εναν κόσμο που δεν είναι απαραίτητα Αριστερός, αλλά με δημοκρατικές ευαισθησίες. Εναν κόσμο που δεν σκέφτεται την «πάρτη του» και το «βόλεμά του», αλλά το κοινό καλό. Εναν κόσμο από τον οποίο αφενός θα ζητήσει συγγνώμη για τις αστοχίες του παρελθόντος, αφετέρου θα του μιλήσει τη γλώσσα της αλήθειας. Αυτό έχει ανάγκη ο κόσμος, την αλήθεια.

Ήδη στον διάλογο αυτόν έχουν καταθέσει τις απόψεις τους αρκετά στελέχη πρώτης γραμμής. Για παράδειγμα, πριν από λίγο καιρό ο Νίκος Παππάς είχε μιλήσει για «συλλογική ευθύνη» των στελεχών, στο γεγονός ότι ερχόταν κόσμος προς τον ΣΥΡΙΖΑ και αυτός δεν άνοιγε τις πόρτες του.

Ο Ανδρέας Ξανθός είχε παραδεχτεί πως «παρότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε ένα αξιοπρεπές πολιτικό αφήγημα, φάνηκε από ένα σημείο και μετά να μην υπάρχουν πρόθυμοι ακροατές». Ο Πάνος Σκουρλέτης από την πλευρά του έχει πει πως «η προσπάθειά μας πρέπει να εστιάσει στο γεγονός ότι οφείλουμε να διαμορφώσουμε μια ταυτότητα σύγχρονης πληθυντικής Αριστεράς. Αλλά σε κάθε περίπτωση, Αριστεράς».

Διαπιστώνει κανείς με όλα αυτά έναν πλούτο ιδεών και επισημάνσεων που πραγματικά θα είναι κρίμα να μείνει ανεκμετάλλευτος.

*Ο Δημήτρης Τερζής, κατάγεται από την Ηλεία και είναι Δημοσιογράφος στην Εφημερίδα των Συντακτών.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]