Άνισος ο αντίκτυπος της πανδημίας Covid-19 στην απασχόληση

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”135139″ img_size=”full”][vc_column_text]Το 3ο τρίμηνο είναι μια κρίσιμη περίοδος κάθε έτους, από οικονομικής άποψης, καθώς περιλαμβάνει το αποκορύφωμα της ετήσιας τουριστικής περιόδου της χώρας μας. Με τον τουρισμό να θεωρείται η βιομηχανία η οποία προσελκύει το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, η χώρα «χαλάρωσε» τις άμυνες προστασίας ενάντια στο κορονοϊό, προκειμένου να προσελκύσει τουρίστες, μη ακολουθώντας μάλιστα μια στρατηγική ελέγχου για τον ιό στους τουρίστες. Ωστόσο αυτό δεν στάθηκε ικανό, ώστε να αποτρέψει τις οικονομικές ζημίες από τη μία και από την άλλη επέφερε την αθόρυβη έναρξη του δεύτερου πανδημικού κύματος που κορυφώθηκε τον Νοέμβριο.

Κατά το 3ο τρίμηνο του 2020, το ΑΕΠ της Ελλάδας μειώθηκε κατά 5,5 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019, παρ’ όλο που τα τελευταία έτη το ΑΕΠ του 3ου τριμήνου γνώριζε συνεχόμενη αυξητική τάση.

Οπως είναι αναμενόμενο, η πτώση της απασχόλησης στο 3ο τρίμηνο είναι αρκετά έντονη κυρίως στη νησιωτική χώρα. Η μειωτική τάση είχε ήδη ξεκινήσει το 2ο τρίμηνο (οπότε και πάρθηκαν τα περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, σχετικά με τις μετακινήσεις και την απασχόληση), με τη χώρα να προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην υγειονομική κρίση, τις ξαφνικές απώλειες θέσεων εργασίας, αλλά και την προετοιμασία της για την υποδοχή τουριστών για την καλοκαιρινή σεζόν.

Η ετήσια συρρίκνωση της απασχόλησης συνεχίστηκε και στο 3ο τρίμηνο: Συγκεκριμένα ανάμεσα στο 2ο και 3ο τρίμηνο του 2020 αντίστοιχα, συρρίκνωση του αριθμού των απασχολουμένων εντοπίζεται σε: Κρήτη -34.514 (-13,17%) και -26.412 (-9,86%), Βόρειο Αιγαίο -3.684 (-4,85%) και -13.919 (-15,88%), Ιόνια Νησιά -13.292 (-16,01%) και -6.448 (-7,33%), Νότιο Αιγαίο -41.337 (-28,44%) και -3.374 (-2,28%).

Αντίθετα, ανθεκτικότητα φαίνεται να παρουσιάζουν περιφέρειες που περιλαμβάνουν τις μεγαλύτερες πόλεις, όπως η Αττική και η Δυτική Ελλάδα, όπου παρατηρείται ετήσια αύξηση του εργατικού δυναμικού κατά 24.548 (1,70%) και 10.856 (0,74%), 3.439 (1,61%) και 2.235 (1,04%) στο 2ο και 3ο τρίμηνο του 2020 αντίστοιχα.

Μεγαλύτερο πλήγμα στην απασχόληση υπέστη ο κλάδος της εστίασης, του τουρισμού και των ξενοδοχειακών μονάδων στις περιφέρειες νησιωτικού χαρακτήρα, με τον αριθμό των απασχολουμένων στο 3ο τρίμηνο του 2020 να μειώνεται κατά 11.821 στις περιφέρειες της ηπειρωτικής Ελλάδας (-35,59%) και 21.386 στις νησιωτικές περιφέρειες (-64,40%), συγκριτικά με το 3ο τρίμηνο το 2019. Παρατηρούμε σημαντική μείωση στο εργατικό δυναμικό του κλάδου αυτού, καθώς λόγω των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας, η πληρότητα στις ξενοδοχειακές μονάδες αναγκαστικά μειώθηκε σε συντριπτικό ποσοστό.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, οι αεροπορικές αφίξεις εσωτερικού το 3ο τρίμηνο του 2020 έφτασαν τις 1.303.438 και οι αφίξεις εξωτερικού τις 3.876.250, καταγράφοντας έτσι μείωση κατά 31,7% και 64,1% αντίστοιχα, σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019.

Αλλος ένας κλάδος ο οποίος υπέστη μείωση στον καιρό της πανδημίας αφορά τη μεταφορά και την αποθήκευση. Η νησιωτική χώρα παρατηρεί αποκλειστικά ετήσιες μειωτικές τάσεις στην απασχόληση: -3.469 απασχολούμενοι στην Κρήτη (-62,29%) και -3.196 στο Νότιο Αιγαίο (-57,39%) στο 3ο τρίμηνο του 2020. Η μείωση αυτή επηρεάστηκε από την έλλειψη μετακίνησης του πληθυσμού, λόγω της πανδημίας και των έκτακτων μέτρων. Ωστόσο αυτό εξισορροπείται από τις ηπειρωτικές περιφέρειες. Η Ηπειρος γνώρισε ετήσια αύξηση 47,98% (2.672 απασχολούμενοι) και η Δυτική Μακεδονία 46,02% (1.495 απασχολούμενοι) κατά το 3ο τρίμηνο του 2020 εξαιτίας της κατακόρυφης ζήτησης των παραγγελιών.

Μεγαλύτεροι χαμένοι της πανδημίας αναμφισβήτητα είναι οι νέοι οι οποίοι είναι άνεργοι και είτε δεν έχουν ολοκληρώσει κάποιο πρόγραμμα κατάρτισης ή σπουδών είτε δεν αναζητούν εργασία (γνωστοί διεθνώς και έως NEETS). Κατά το 3ο τρίμηνο του 2020 παρατηρείται καθολική αύξηση των NEETS συγκριτικά με το 3ο τρίμηνο του 2019, με έντονη αύξηση σε ηπειρωτικές περιφέρειες με μεγάλες πόλεις. Συγκεκριμένα η Περιφέρεια Αττικής καταγράφει αύξηση των NEETS κατά 1.866 (174,25%), η Κεντρική Μακεδονία κατά 1.779 (241%) και η Δυτική Ελλάδα κατά 1.009 (336,73%).

Συνολικά, η μειωτική τάση στο εργατικό δυναμικό κατά το τρίτο τρίμηνο του 2020 εντοπίζεται κυρίως σε περιφέρειες νησιωτικές και περιφέρειες οι οποίες εξειδικεύονται σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως για παράδειγμα η Κρήτη και το Νότιο Αιγαίο που εξειδικεύονται στον κλάδο του τουρισμού.

Αντίθετα περιφέρειες οι οποίες περιλαμβάνουν μεγάλες πόλεις της χώρας εμφανίζονται πιο ανθεκτικές. Διαφαίνεται ότι οι περιφέρειες οι οποίες δεν έχουν υψηλό βαθμό ειδίκευσης αποκλειστικά σε έναν συγκεκριμένο κλάδο, αλλά ειδικεύονται σε περισσότερους, έχουν την τάση να αντεπεξέρχονται και να ελίσσονται ευκολότερα στις όποιες πιέσεις στην απασχόληση, εν καιρώ πανδημίας. Οι πιέσεις στην απασχόληση δεν φαίνεται να επηρεάζονται σημαντικά από το επίπεδο ανάπτυξης των περιφερειών.

Οι γεωγραφικά άνισες επιπτώσεις της πανδημίας θα επιφέρουν αναπόφευκτα μεγαλύτερες χωρικές αλλά και οικονομικές ανισότητες και θα επηρεάσουν με διαφορετικό τρόπο το επίπεδο ανάπτυξης των περιφερειών, διευρύνοντας την αντίθεση κέντρου-περιφέρειας.

* Ερευνητική ομάδα «COVID-19_Regional_Labour» team – Περισσότερα στο Covid-19 Regional Labour Dashboard, University of Aegean/YOUTH Share – Coronavirus Response & Labour Statistics

Πηγή: efsyn.gr[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]