ΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΑ: Πάντα οι ίδιες λέξεις, πάντα τα ίδια ψέματα

Κάθε φορά που ακούω έναν πολιτικό λόγο ή διαβάζω αυτούς που μάς διοικούν, εδώ και χρόνια αισθάνομαι τρόμο, γιατί δεν ακούω τίποτα που να ηχεί ανθρώπινα. Πάντα οι ίδιες λέξεις που λένε τα ίδια ψέματα.

Αλμπέρ Καμύ

«Γνωρίζω στο Σώμα ότι από τα θεωρεία της Βουλής παρακολουθούν τη συνεδρίαση οι μαθητές του τάδε σχολείου αφού περιηγήθηκαν τους χώρους του κτιρίου και ενημερώθηκαν επί της λειτουργίας της». Η ανακοίνωση του προέδρου της Βουλής πέρασε ως συνήθως σχεδόν απαρατήρητη, στον απόηχο και παρά το θερμό χειροκρότημα που τη συνόδευσε. Άραγε γιατί τα χειροκροτούν τα παιδιά μας; Γιατί δε σκύβουν το κεφάλι ως ελάχιστη ένδειξη ενσυναίσθησης, ως ελάχιστο δείγμα κατανόησης της κατάστασης και της ευθύνης την οποία φέρουν;

Γιατί η κατάσταση είναι τραγική. Γιατί η εικόνα είναι αποκαρδιωτική, και αυτή η κατακλείδα προκύπτει από ανθρώπους οι οποίοι αγαπούν τον κοινοβουλευτισμό και τους θεσμούς της δημοκρατίας. Αλλά δεν χειροκροτούν. Μόνο σιωπούν.

Αντίθετα, στο ναό της δημοκρατίας, όπως αρέσκονται να επαναλαμβάνουν μονότονα οι επί του βήματος, το χειροκρότημα είναι το θλιβερό μέτρο, με το οποίο καθορίζεται το πολιτικό ανάστημα του ομιλούντος. Έστω και όψιμα καταλαβαίνω πια απόλυτα τον αείμνηστο Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος είχε προκαλέσει πληθώρα αντιδράσεων επειδή είχε επιβάλλει αυστηρά τον κανόνα του μη χειροκροτήματος στις συναυλίες.

Και εδώ που τα λέμε, μακάρι να έμοιαζε με συναυλία, είτε στο μέγαρο είτε σε εμποροπανήγυρη, το δημόσιο, το λαϊκόν, το λαϊκότατον θέαμα των συνεδριάσεων του κοινοβουλίου. Όπως είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν και οι μαθητές οι οποίοι παρακολούθησαν εκ του σύνεγγυς τη συζήτηση πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, αλλά και όλοι εμείς που λόγω επαγγέλματος ή λόγω βίτσιου επιμένουμε να υποβάλλουμε τους εαυτούς μας σε αυτή τη δοκιμασία, το χειροκρότημα είναι το μικρότερο κακό.

Ύβρεις, κουτοπόνηροι αστεϊσμοί, χυδαίες ειρωνείες, προκλητικά ευφυολογήματα και ακόμη προκλητικότερα ψέματα, διαρκής οχλαγωγία, συνθέτουν το πεζοδρομιακό σκηνικό το οποίο στήθηκε και αυτό το τριήμερο στο ελληνικό κοινοβούλιο. Φυσικά και υπήρξαν εξαιρέσεις, και μάλιστα φωτεινές, παντού, ακόμα στο επίπεδο των πολιτικών αρχηγών.

Πόσο όμως τιμά αυτόν τον πολιτικό αρχηγό το θλιβερό θέαμα των οπαδών βουλευτών του, οι οποίοι φωνασκούν ακατάπαυστα, μη σεβόμενοι ούτε τον πολιτικό τους αντίπαλο, ούτε τον αρχηγό τους και βεβαίως, ούτε τον ίδιο τους τον εαυτό; Αυτό δεν είναι Βουλή, το καφενείο των φιλάθλων είναι. Το χειρότερο είναι ότι η ατμόσφαιρα θύμιζε έντονα το κλίμα του κοινοβουλίου τη δεκαετία του 80΄, μία ακόμη σοβαρότατη ένδειξη ότι ο πολιτικός λόγος, η πολιτική ζωή του τόπου, η χώρα η ίδια, οπισθοδρομεί με ρυθμούς δεκαετιών.

Κατά τον Λουί Αντουάν ντε Σαιν-Ζυστ, έναν εκ των ηγετών της Γαλλικής Επανάστασης, όλες οι τέχνες έχουν δημιουργήσει αριστουργήματα. Η τέχνη της πολιτικής όμως ήταν η μόνη που δημιούργησε τα τέρατα. Και αν γινόταν ποτέ δεκτή και εφαρμοζόταν η πρόταση για μαθητοσκόπιο, για τη συμπλήρωση δηλαδή ενός ειδικά διαμορφωμένου ερωτηματολογίου από τους μαθητές ώστε να καταγραφούν οι εντυπώσεις και η εμπειρία τους από την επίσκεψή τους, αυτό θα μας έλεγαν. Θα διαπίστωναν αμέσως, με τα ίδια τους τα μάτια, την ασχήμια αυτής της πολιτικής. Μιας πολιτικής δίχως ήθος, δίχως σεβασμό για κανέναν.

Δε βρίσκεται εκεί για τους πολλούς. Βρίσκεται εκεί για τον εαυτό του. Στέκει ανερυθρίαστος, ασυγκίνητος, υπερφίαλος. Και λέει ψέματα. Όλοι το ξέρουν ότι λέει ψέματα γιατί τίποτε δεν ηχεί ανθρώπινα. Γιατί χρησιμοποιεί πάντα τις ίδιες λέξεις. Πάντα οι ίδιες λέξεις, πάντα τα ίδια ψέματα.