ΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΑ: Ντελίβερι ονείρων – «Το πιο ωραίο παραμύθι απ’ όσα μου ‘χεις διηγηθεί…»

Σοκ και δέος. Αυτό προκαλεί το ρεπορτάζ της «Καθημερινής», που αποκαλύπτει τόσο το τρομακτικά αυξανόμενο μέγεθος των ασφαλιστικών εισφορών στο μέλλον, όσο και τις δυσοίωνες συνθήκες συνταξιοδότησης,οι οποίες διαμορφώνονται για τις νέες γενιές. Τα στοιχεία από την πρόσφατη αναλογιστική μελέτη που έχει εκπονήσει η Εθνική Αναλογιστική Αρχή και έχει καταθέσει στην αρμόδια επιτροπή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος μέχρι το 2070 είναι άκρως απογοητευτικά. Κι αυτό διότι το ζήτημα δεν είναι μόνο αν το ασφαλιστικό σύστημα θα είναι απλώς,χρηματοοικονομικά και λογιστικά βιώσιμο, αλλά κατά πόσο θα είναι και ικανό να εγγυηθεί ότι το βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων θα είναι επαρκές.

Όπως εκτιμούν στην «Καθημερινή» ο ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου Σάββας Ρομπόλης και ο δρ του Παντείου και αναλογιστής Βασίλης Μπέτσης, με τα σημερινά δεδομένα, η μέση σύνταξη θα μειωθεί το 2070 σε 850 ευρώ μεικτά έναντι 950 ευρώ σήμερα. Παράλληλα, τα όρια συνταξιοδότησης θα αυξάνονται διαρκώς τις επόμενες δεκαετίες, ακολουθώντας την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, όσο και τη δραματική μείωση του εργατικού δυναμικού, εξαιτίας της δημογραφικής συρρίκνωσης.

Συγκεκριμένα, το εργατικό δυναμικό από 4,6 εκατ. άτομα το 2022, εκτιμάται ότι θα μειωθεί σε 4,3 εκατ. το 2030 και θα περιοριστεί δραματικά, σε 3,11 εκατ. άτομα, το 2070.Αυτό διότι στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, την τελευταία πενταετία (2019-2023), ο αριθμός των γεννήσεων υπολείπονταν κατά μέσον όρο, ετησίως, του αριθμού των θανάτων κατά 52.000 άτομα. Για τον λόγο αυτόν μάλιστα η Eurostat αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της για τον πληθυσμό της Ελλάδας, προβλέποντας ότι ο πληθυσμός της θα μειωθεί σε 7,8 εκατ. κατοίκους μέχρι το 2070 από 8,6 εκατ. άτομα που προέβλεπε στις δημογραφικές προβολές του 2019. Αυτή την παραδοχή – εκτίμηση λαμβάνει υπόψη και η Εθνική Αναλογιστική Αρχή.

Ως εκ τούτου, στη μακρά πορεία για τη σύνταξη, οι εργαζόμενοι θα αναγκάζονται να συνεισφέρουν όλο και περισσότερο στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας προκειμένου να το συντηρούν. Σύμφωνα με το άρθρο του καθηγητή Οικονομικών του ΑΠΘ Νίκου Βαρσακέλη για τη διαΝΕΟσις, στο μέλλον η παραγωγική γενιά θα πρέπει να πληρώνει ένα ποσό που αντιστοιχεί στο 25% του μέσου εισοδήματος από την εργασία, προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες των ηλικιωμένων.

Πρόκειται για έναν «φόρο», που καταβάλλεται από τη μια με τις ασφαλιστικές εισφορές και από την άλλη μέσω των φόρων που εισπράττει το κράτος και μεταβιβάζει στους ηλικιωμένους, ενισχύοντας τα ταμεία. Με βάση τα σενάρια για το δημογραφικό, το 2060 ο «φόρος» αυτός θα ανέλθει στο 45%, κατά μέσον όρο, στις αναπτυγμένες χώρες. Δηλαδή, η παραγωγική γενιά θα πρέπει να φορολογείται με 45% για να διατηρηθεί το επίπεδο κατανάλωσης της γενιάς των ηλικιωμένων. Η χώρα μας βέβαια, κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως, καθώς για το 2060 ο φόρος προβλέπεται σε 108%!

Κάπως έτσι, καταρρίπτεται ένα ακόμη, παραμύθι, ίσως το καλύτερο απ’ όσα έχουν πει στις νέες γενιές, και ειδικότερα στα παιδιά που πέρασαν την εφηβεία τους στα χρόνια της δημοσιονομικής κρίσης. Τα παιδιά τα οποία μόλις μπήκαν ή ετοιμάζονται να μπουν στην παραγωγή θα δουλέψουν πολύ περισσότερο, και θα πάρουν πολύ μικρότερες συντάξεις.

Ήδη γίνεται λόγος για τη λεγόμενη«προσωπική ευθύνη των ασφαλισμένων», δηλαδή τη συνειδητή αποταμίευση προκειμένου να μη φθάσει κάποιος στα όρια της εξαθλίωσης!Από τις συνεχείς αναφορές των τελευταίων δεκαετιών «για τις θυσίες των πολιτών που έπιαναν τόπο» και«το καλύτερο μέλλον των παιδιών» μέσα από τον εξορθολογισμό του κράτους, φτάνουμε σιγά σιγά στην προσωπική ευθύνη. Ήταν λοιπόν πολύ ωραίο το παραμύθι, αλλά εξ’ όσων φαίνεται, δεν έχει τελικά και πολύ καλό τέλος.