ΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΑ: Η Sophia και η «σοφή» ανθρωπότητα
Είναι το πρώτο ρομπότ πολίτης που κατέχει διαβατήριο (από τη Σαουδική Αραβία),έχει νοημοσύνη ανώτερη του Αϊνστάιν, μιλάει άπταιστα 20 γλώσσες, έχει επισκεφθεί πάνω από 70 χώρες και έχει συνομιλήσει με Αρχηγούς Κρατών,προσωπικότητες, επιστήμονες και celebrities. Στις αρχές Μαρτίου, επισκέπτεται την Ελλάδα το ανθρωποειδές ρομπότ, το οποίο μιλάει, αντιλαμβάνεται, αλληλεπιδρά ή ακόμα και… νιώθει. Έχει συναισθήματα ή τουλάχιστον έτσι ισχυρίζεται όταν της κάνουν σχετικές ερωτήσεις. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτή τη φορά η Σοφία δεν πηγαίνει στην Αθήνα αλλά στη Ρόδο και κατόπιν στη Ναύπακτο.
Στη Ρόδο θα συμμετάσχει στο The Greek Festival, μία σειρά τιμητικών εκδηλώσεων εορτασμού της Ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων που γιορτάζεται στις 7 Μαρτίου,με επίτιμους καλεσμένους επισκέπτες της ομογένειας,οι οποίοι απαρτίζονται από εκπροσώπους φορέων, επιχειρηματίες και δημοσιογράφους. Όπως εξηγεί στο kosmodromio.gr η ελληνικής καταγωγής Ανδριανή Μανέττα, Marketing Director της Hanson Robotics, η οποία ανέπτυξε το ανθρωποειδές ρομπότ,η επιλογή της Ρόδου σχετίζεται με την προσπάθεια διεθνούς εξωστρέφειας και οικονομικής ενίσχυσης μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στο νησί το περσινό καλοκαίρι.
Κι αν η Ρόδος μοιάζει με εύλογη επιλογή, μιας και αποτελεί και την ιδιαίτερη πατρίδα της κ. Μανέττα, η Ναύπακτος δημιουργεί ερωτήματα και διεγείρει ακόμη περισσότερο, αν λάβει κανείς υπόψη ότι εκεί θα πραγματοποιηθεί ένα κλειστό συνέδριο με εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό συμμετεχόντων, μόλις 150. Στο πλαίσιο του «Meet Sophia Conference» και με θέμα «Artificial Intelligence & Ethics (Τεχνητή Νοημοσύνη & Ηθική), η Σοφία θα συναντηθεί με στελέχη από εταιρείες τεχνολογίας και καινοτομίας, με εκπροσώπους θρησκευτικών ομολογιών από 6 κράτη, και με ακαδημαϊκούς και επιστημονικό προσωπικό από την Ελλάδα, προκειμένου να αναλύσουν από κοινού σημαντικές πτυχές που σχετίζονται με τη συνύπαρξη ανθρώπου και Τεχνητής Νοημοσύνης. Παράλληλα, οι συνδαιτημόνες θα διερευνήσουν την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε ηθικά ζητήματα, από την προστασία της ιδιωτικότητας μέχρι τη διασφάλιση της δικαιοσύνης και των αξιών του ανθρώπινου είδους. Η Τεχνο-ηθική, σημειώνει η κ. Μανέττα, αποτελεί κλάδο της Εφαρμοσμένης Φιλοσοφίας και πεδίο διεπιστημονικής μελέτης και έρευνας, με κύριο αντικείμενο τη σχέση μεταξύ της τεχνολογικής εξέλιξης και των αξιών της σύγχρονης κοινωνίας.
Προφανώς ο στόχος είναι,μεταξύ άλλων, η διερεύνηση των πιθανών επιπτώσεων της τεχνολογίας στην κοινωνία αλλά και η βέλτιστη χρήση της προς όφελός της. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό εφόσον ήδη συμβαίνει. Όχι κάπου, αόριστα, αλλά εδώ, μπροστά μας. Υπάρχουν ήδη πολύ σημαντικές επιπτώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η δραστική μείωση του αριθμού των τραπεζοϋπαλλήλων στα καταστήματα και η αντικατάστασή τους από αυτόματα μηχανήματα συναλλαγών. Στα τρία χρόνια μετά την πανδημία (2020 – 2022), οι τράπεζες μείωσαν το προσωπικό τους κατά 8.025 άτομα, δηλαδή κατά 22% του συνολικού προσωπικού, αξιοποιώντας τη ραγδαία αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών μετά την πανδημία.
Έχοντας υιοθετήσει την αρχή «περισσότερα ψηφιακά μέσα, λιγότερο προσωπικό» οι τράπεζες συνεχίζουν και φέτος την αντικατάσταση του ανθρώπινου παράγοντα, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας των δικτύων τους και φυσικά τη μείωση του κόστους και αύξηση της κερδοφορίας τους. Η Εθνική Τράπεζα, για παράδειγμα, φέρεται να σχεδιάζει ένα σημαντικό επόμενο βήμα αναμόρφωσης του δικτύου της στην επαρχία, μετά μικρά καταστήματα (γραφεία συναλλαγών) να παύουν να λειτουργούν ως παραδοσιακά καταστήματα, εφόσον θα αφαιρεθούν τα ταμεία και τα γραφεία και θα μείνουν μόνο αυτόματα μηχανήματα συναλλαγών.
Υπό το φως αυτών των εξελίξεων αναρωτιέται κανείς πόσο σοφή είναι η ανθρωπότητα, αλλά αντίστοιχα και πόσα μπορεί να διδαχθεί από το ρομποτικό δημιούργημά της. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πια ότι το αγαθό της σοφίας, δεν είναι αποκλειστικά ανθρώπινο προνόμιο, και η κατάκτησή της μάλλον προϋποθέτει την αποδοχή μιας ευφυίας, η οποία μπορεί μεν να προέρχεται από τον άνθρωπο αλλά παρόλα αυτά δεν είναι καθόλου ανθρώπινη.
