«Αυτονόητη η κοινοβουλευτική λογοδοσία όσων είχαν την πολιτική αρμοδιότητα στα Τέμπη»
-Συνέντευξη με… αιχμές στην Κυριακάτικη Δημοκρατία από τον βουλευτή Ηλείας της ΝΔ Κ. Τζαβάρας:
Υπουργέ, υπό κανονικές συνθήκες αυτή η συνέντευξη θα ήταν ένας απολογισμός της μακράς κοινοβουλευτικής θητείας σας που ολοκληρώνεται. Οι συνθήκες όμως δεν είναι κανονικές. Παρατηρώντας τον δημόσιο λόγο σας μετά την τραγωδία των Τεμπών διαπιστώνω ότι είστε ιδιαίτερα οργισμένος…
Είναι αλήθεια ότι τα γεγονότα των τελευταίων ημερών δημιουργούν ένα καινούργιο κοινωνικό και πολιτικό τοπίο. Το τραγικό συμβάν των Τεμπών προκάλεσε ένα ρήγμα στον ιστορικό χρόνο. Ουσιαστικά έκοψε την ιστορική συνέχεια στα δύο και μας έφερε αντιμέτωπους με μια σκληρή και αποκρουστική πραγματικότητα που όλοι πιστεύαμε προηγουμένως, ότι την είχαμε αφήσει στο παρελθόν. Αυτή η πραγματικότητα εμφάνισε το εχθρικό πρόσωπο του Κράτους απέναντι στον πολίτη. (…) Κάτω από αυτές τις συνθήκες έχει ξεσπάσει μια γενικευμένη οργή και δικαιολογημένη αγανάκτηση των πολιτών. Επόμενο είναι μερίδιο αυτής της οργής και αγανάκτησης να υπάρχει και στη δική μου ψυχή.
Ναι, αλλά ο αρμόδιος υπουργός, ο πρώην υπουργός μεταφορών κ. Καραμανλής ανέλαβε την πολιτική ευθύνη…
Τι σημαίνει αναλαμβάνω την αντικειμενική πολιτική ευθύνη;
Εσείς είστε πολιτικός, εσείς θα μου πείτε. Δεν συνηθίζεται πάντως στις μέρες μας οι πολιτικοί να αναλαμβάνουν την ευθύνη.
Βεβαίως και κατά τούτο έχει μια αξία η στάση του. Όμως δε νομίζω ότι μόνο με την ανάληψη της αντικειμενικής πολιτικής ευθύνης δίδεται μια πειστική απάντηση στα δικαιολογημένα και πελώρια ερωτήματα που τίθενται, τόσο από τους εκπροσώπους των κομμάτων, των συνδικαλιστικών φορέων και των κοινωνικών οργανώσεων, όσο και από τους ίδιους τους πολίτες.(…)
Ο πρώην υπουργός Μεταφορών ο Κ. Αχ. Καραμανλής ανέλαβε την αντικειμενική ευθύνη, σήμερα όμως που γίνεται αυτή η συνέντευξη δεν ξέρουμε εάν θα πάει στη Βουλή να δώσει εξηγήσεις, ενώ ο ίδιος λίγες μέρες πριν από την τραγωδία των Τεμπών κουνούσε το δάχτυλο στη Βουλή και έλεγε ότι δεν τίθεται θέμα ασφάλειας. Οι ποινικές ευθύνες θα φτάσουν ποτέ τόσο ψηλά; Θα αποδοθούν;
Νομίζω ότι το αίτημα που προβάλλεται από την κοινωνία πλέον είναι τόσο ισχυρό που κανένας δεν δικαιούται να προσποιείται ότι δεν καταλαβαίνει το νόημά του. Προπάντων όμως, όλοι όσοι είχαν την πολιτική αρμοδιότητα κρίσιμων χειρισμών έχουν αυτονόητη υποχρέωση κοινοβουλευτικής λογοδοσίας. (…) Εάν δεν ικανοποιηθούν αυτές οι συγκεκριμένες αξιώσεις της κοινωνίας, δεν πρόκειται να ησυχάσει ποτέ το πολιτικό σύστημα. Το θεσμικό στερέωμα του κράτους και ο δημόσιος βίος θα βρίσκονται σε διαρκή αναταραχή. (…)
Ακούσαμε τον κ. Οικονόμου να λέει ότι ο πρωθυπουργός δεν ήξερε για το χάος των Τεμπών. Πιστεύετε ότι δεν ήξερε ο Μητσοτάκης;
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι ακριβώς εγνώριζε ή τι αγνοούσε ο Πρωθυπουργός. Όμως, μου προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι δεν είχε ενημερωθεί αρμοδίως και εγκαίρως ο Πρωθυπουργός της χώρας για μια σειρά προβλήματα που αφορούν την καθυστέρηση στην υλοποίηση της υπ’ αριθμ. 717 σύμβασης, στα ελλείμματα ασφάλειας στο χώρο των σιδηροδρόμων, στις επανειλημμένες διαμαρτυρίες, καταγγελίες και προειδοποιήσεις των συνδικαλιστικών οργανώσεων για επικείμενο τραγικό δυστύχημα.
Και για τις υποκλοπές δεν ήξερε. Είναι δυνατόν να έχει στηθεί ένα παρασύστημα εντός του Μαξίμου από τον ανιψιό του, το δεξί του χέρι και ο ίδιος να μην έχει γνώση; Δεν γίνεται πιστευτό στην κοινωνία.
Όλα αυτά, όντως, προκαλούν έναν προβληματισμό. Είναι θέμα πολιτικής ευθύνης δηλαδή, το αν κάτω από τις συγκεκριμένες συνθήκες που εκλήθη ο πρωθυπουργός να ασκήσει την πολική του αρμοδιότητα, ανταποκρίθηκε με τον καλύτερο τρόπο στις ανάγκες και τις προσδοκίες της κοινωνίας. Αυτό όμως είναι ένα ζήτημα που πιστεύω ότι θα κριθεί από τον ίδιο τον λαό στις προσεχείς εκλογές. Η δημοκρατική λογοδοσία σε οριστική και τελειωτική φάση υλοποιείται μέσω των βουλευτικών εκλογών.
Όμως ζήτησε συγγνώμη και για τις υποκλοπές από τον κ. Ανδρουλάκη, ζήτησε συγγνώμη για τα Τέμπη, είδαμε να δακρύζει σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο. Γίνεται επικοινωνιακή διαχείριση…
Ενδιαφέρομαι πιο πολύ για την πολιτική ουσία και καθόλου για την επικοινωνιακή διαδικασία. Από τη στιγμή που πριν από δύο χρόνια διαπίστωσα ότι δημιουργούνται νέα δεδομένα στη δημόσια ζωή του τόπου με βάση τα οποία η Πολιτική υποχωρεί και εκτοπίζεται από την Επικοινωνία αποφάσισα να μην είμαι εκ νέου υποψήφιος για το βουλευτικό αξίωμα. Όσον αφορά το θέμα της συγγνώμης, πράγματι ο Πρωθυπουργός επανειλημμένως έχει ζητήσει συγγνώμη. Αυτή η συγγνώμη, όμως, για να ευδοκιμήσει, οφείλει να συναντηθεί με την άνευ όρων συγχώρηση από εκείνους προς τους οποίους απευθύνθηκε.
Χωρίς αυτή τη συγχώρηση είναι αυτονόητο ότι η συγγνώμη παραμένει μία απλή δήλωση, που τιμά ασφαλώς εκείνον που τη ζητεί. Όμως στη δήλωση αυτή, ενυπάρχει και η αναγνώριση της ενοχής για αυτό που έγινε. Κάτω από τις συγκεκριμένες συνθήκες, τιμά τον Πρωθυπουργό η συγγνώμη του και προδίδει τη γενναία στάση του, πλην όμως οφείλει να αναλάβει κάθε ενδεδειγμένη πρωτοβουλία για να επέλθει ισορροπία μέσω της εκκαθάρισης και της διευθέτησης των δυσμενών συνεπειών που έχουν προκύψει από την εθνική τραγωδία των Τεμπών. (…)
Το πολυδιαφημισμένο επιτελικό κράτος δεν πήγε καλά δηλαδή;
Αυτά προφανώς είναι προβλήματα που δεν επέτυχε να επιλύσει το επιτελικό κράτος. Σε κάθε περίπτωση, η συνολική επιτυχία του θεσμού αυτού θα κριθεί στις προσεχείς εκλογές.
Δηλώσατε ότι δε θα είστε εκ νέου υποψήφιος. Φεύγετε από την παράταξη που είστε από μικρό παιδί;
Είναι αυτονόητο ότι δεν εγκαταλείπω την Πολιτική, ούτε και την φιλελεύθερη παράταξη, στην οποία αγωνίστηκα ως μάχιμο κοινοβουλευτικό στέλεχος της πρώτης γραμμής για 16 συναπτά έτη. Τον αγώνα μου για τις φιλελεύθερες ιδέες θα τον συνεχίσω σε άλλα πεδία της κοινωνικής ζωής.
Η απόφασή μου να μην είμαι εκ νέου υποψήφιος βουλευτής, όπως προανέφερα, σχετίζεται με την επιθυμία μου να υπηρετώ πιο πολύ την πολιτική ουσία των διακυβευμάτων πέριξ των οποίων οργανώνεται η κοινωνική ζωή. Να συμμετέχω στη λήψη αποφάσεων που ικανοποιούν τις κοινωνικές ανάγκες και βελτιώνουν διαρκώς τους όρους της κοινωνικής συμβίωσης. Είμαι αντίθετος με κάθε λογική επικοινωνιακής διαχείρισης και λογιστικής αντιμετώπισης των κοινωνικών προβλημάτων. Μέχρι σήμερα υπηρέτησα την Πολιτική στην αυθεντική και πρωταρχική της λειτουργία. Αυτό θα συνεχίσω να κάνω.
Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι παραμένετε στην πολιτική αλλά εγκαταλείπετε το κόμμα. Πιστεύετε ότι ο προσανατολισμός της ΝΔ σήμερα έτσι όπως εκφράζεται από τον Μητσοτάκη και την ηγετική ομάδα είναι λανθασμένος; Έχει αλλάξει κάτι από τις αρχές της παράταξης έτσι όπως ορίστηκαν από τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Καραμανλή;
Ως γνωστόν, με βάση τις καταστατικές αρχές της Νέας Δημοκρατίας που όρισε ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής ο ιδεολογικός χώρος που καλύπτει η φιλελεύθερη παράταξη ξεκινάει από την μετριοπαθή δεξιά και φτάνει μέχρι τις παρυφές της σοσιαλδημοκρατίας. Επιπλέον, ο πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής είχε επανειλημμένως χαρακτηριστικά δηλώσει, ότι τα άκρα δεν έχουν θέση στη Νέα Δημοκρατία, όπως και ότι το κόμμα αυτό οφείλει να επιδεικνύει μηδενική ανοχή σε φαινόμενα σήψης, παρακμής και διαφθοράς. Σε αυτές τις αρχές παραμένω πιστός και θεωρώ ότι αυτές αποτελούν τον σταθερό προσανατολισμό της Νέας Δημοκρατίας διαχρονικά. Απόκλιση από αυτές, προφανώς, σημαίνει ιδεολογική μετατόπιση της Νέας Δημοκρατίας από τις καταστατικές της αρχές.
Εσείς δεν θα είστε υποψήφιος, ο Κώστας Καραμανλής το ίδιο, άλλα παλιότερα στελέχη έχουν εγκαταλείψει τη ΝΔ και έχουν βρεθεί στην αντίπερα όχθη. Αλλάζει φυσιογνωμία το κόμμα σας; Τι σηματοδοτούν οι αποχωρήσεις σας;
Όπως προείπα, το κόμμα οφείλει να έχει σταθερό ιδεολογικό προσανατολισμό. Όμως, τα τελευταία χρόνια στο πολιτικό πεδίο έχουν συντελεστεί ουσιώδεις αλλαγές σχετικά με τον ρόλο που παίζει η ιδεολογία στην πολιτική δράση.
Οι παραδοσιακές μεγάλες αφηγήσεις της αριστεράς και της δεξιάς έχουν ξεπεραστεί και ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Αυτό για το οποίο έχει σήμερα αξία να αγωνίζεται κανείς στην πολιτική είναι οι ιδέες της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης, της Ισότητας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αρχής του κράτους δικαίου, καθώς και της υπεράσπισης της φυσικής και πολιτιστικής μας ταυτότητας και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Όλα αυτά στο χώρο της ΝΔ έχουν παραδοσιακά τη θέση τους. Ανεξάρτητα, λοιπόν, από τις όποιες αποχωρήσεις η ΝΔ θα εξακολουθήσει να καλύπτει το φιλελεύθερο χώρο στον τόπο μας, εφόσον αγωνίζεται για τις ιδέες αυτές.
Αν αύριο ο Μητσοτάκης βλέποντας ότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σημαντικές απώλειες για το κόμμα σας, σας πάρει τηλέφωνο και σας πει, Κώστα σε παρακαλώ πολύ θέλω να είσαι στο ψηφοδέλτιο της Ηλείας, θέλω να δώσουμε τη μάχη γιατί είναι κρίσιμη κτλ. τι θα κάνετε;
Το ερώτημα που μου θέτετε συνιστά υποθετικό λόγο που δηλώνει το απραγματοποίητο στο παρόν και το μέλλον. Ως γνωστόν, ο κ. Μητσοτάκης, όπως άλλωστε επανειλημμένως και ο ίδιος έχει δηλώσει, σε θέματα διακυβέρνησης και άσκησης της επιτελικής πολιτικής απευθύνεται στους ανθρώπους της γενιάς του, με τους οποίους διατηρεί φιλικούς δεσμούς. Παλιότερα η Πολιτική παρήγαγε Φιλία, κατά την φράση του Αριστοτέλη. Σήμερα, φαίνεται ότι και η φιλία παράγει πολιτική.
Στις επερχόμενες εκλογές θα αλλάξει πιστεύετε το πολιτικό σκηνικό;
Πιστεύω ότι η δύναμη με την οποία εισβάλει στην Ιστορία η εθνική τραγωδία των Τεμπών, θα κινητοποιήσει διεργασίες κοινωνικές και πολιτικές που είναι δύσκολο να μην επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις. Η τραγωδία των Τεμπών ήδη φαίνεται να γίνεται καταλύτης πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων. Αυτό αποκαλύπτουν οι μεγάλες συγκεντρώσεις και τα συλλαλητήρια που γίνονται με παλλαϊκό αίτημα τη Δικαιοσύνη και την ασφάλεια. Στις συγκεντρώσεις αυτές βλέπουμε, να λειτουργεί «το κοινωνικό φαντασιακό εν δράσει», για να χρησιμοποιήσω τη φράση του Κορνήλιου Καστοριάδη. Προσωπικά είμαι βέβαιος ότι θα αλλάξουν πράγματα και καταστάσεις. (…)
Η φράση του μηχανοδηγού «πάμε κι όπου βγει» αντιπροσωπεύει την Ελλάδα του σήμερα;
Δεν πρέπει η σημερινή Ελλάδα να πιστέψουμε ότι αντιπροσωπεύεται από τη φράση «πάμε κι όπου βγει», που δυστυχώς περιλαμβάνεται στο απομεινάρια της αποφράδας ημέρας του δυστυχήματος των Τεμπών. Θα αποτελούσε εθνική ήττα μια τέτοια αναγνώριση. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να παραδεχθούμε ότι η φράση αυτή αποκαλύπτει ότι στους χώρους εργασίας έχει επικρατήσει μια παροξυσμική αδιαφορία για την τύχη του εργαζόμενου. Κάτι τέτοιο όμως αποτελεί για τα σημερινά κοινωνικά δεδομένα μια αβάσταχτη προσβολή της αξιοπρέπειας του ανθρώπινου όντος, την οποία οφείλουμε να μην ανεχθούμε ποτέ.