ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕΙΣΜΟΙ 1993: «Ωριμάσαμε απότομα με τον σεισμό του 1993»

-O υγειονομικός Σωκράτης Σωτηρόπουλος περιγράφει την εμπειρία του από το τριπλό «χτύπημα» του Εγκέλαδου πριν από 30 χρόνια

Του Παναγιώτη Φωτεινόπουλου

Αν υπάρχει μια ημερομηνία που άλλαξε οριστικά τη σύγχρονη ιστορία του Πύργου, δεν είναι άλλη από την 26η Μαρτίου του 1993, ημέρα Παρασκευή, όταν η πόλη σείστηκε και καταστράφηκε από τις αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις.

Συνολικά έξι «χτυπήματα» του Έγκέλαδου, εκ των οποίων το ισχυρότερο σημειώθηκε στις 2:10 το μεσημέρι, μεγέθους 5,5 βαθμών της κλίμακας και με εστιακό βάθος μικρότερο 20 χιλιόμετρα, προκάλεσαν τρόμο στην τοπική κοινωνία και κλόνισαν τις δομές της.

Ο απολογισμός ήταν μία νεκρή γυναίκα, 16 τραυματίες και εκτεταμένες καταστροφές σε πολλά δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. Το νοσοκομείο της πόλης, τα σχολεία, οι εκκλησίες και δεκάδες νεοκλασικά κτίσματα κατέρρευσαν μέσα σε λίγα λεπτά. Ο σεισμός του 1993 στον Πύργο κλόνισε τα θεμέλια του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της πόλης. Αρκετοί πολίτες βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς σπίτι και κοιμούνταν σε σκηνές ή εγκατέλειψαν τον Πύργο, οι μαθητές έκαναν μάθημα σε λυόμενα, ενώ ο φόβος και η ανησυχία απλώθηκαν πάνω από τη ηλειακή πρωτεύουσα για πολύ καιρό, αφού οι «πληγές» άργησαν να επουλωθούν.

Ο υγειονομικός Σωκράτης Σωτηρόπουλος μόλις είχε έρθει από την Αθήνα και είχε τοποθετηθεί στον Αξονικό Τομογράφου Πύργου «ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ» του Ζαχαρία Καψαλάκη, που στεγαζόταν στην κλινική Τσαπαρδώνη (Αιόλου & Πραξιτέλους) στο ισόγεια, και θυμάται με κάθε λεπτομέρεια πώς έσωσε μια γυναίκα με προβλήματα κινητικότητας που εξεταζόταν εκείνη την ώρα, ξεκινώντας από τον πρώτο σεισμό.

«Η εξέταση κοντεύει στο τέλος της και έχουν αναδειχθεί παθολογικά ευρήματα, τα οποία απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση με λεπτότερες τομές. Ώρα 14:10, πρώτος σεισμός… Αρκετά δυνατός και με βουή. Στους ακτινολογικούς θαλάμους, εγώ και η ασθενής σε έναν χώρο διαιρεμένο με βαριά μολύβδινη επένδυση. Η ασθενής μέσα στο μηχάνημα ξαπλωμένη σε ύπτια θέση με τα πόδια σε ελαφριά κάμψη. Μετά το πρώτο ξάφνιασμα από το δυνατό ταρακούνημα και τη σχετική αναστάτωση, συνομιλώ με την ασθενή, που δεν φαίνεται να έχει καταλάβει και πολλά λόγω της διαρκής κίνησης του εξεταστικού κρεβατιού, καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης. Την ενημερώνω ότι έχει γίνει σεισμός ότι μας απομένουν ελάχιστα λεπτά για να ολοκληρώσουμε και την ρωτάω εάν επιθυμεί να συνεχίσουμε την εξέταση ή να διακόψουμε οριστικά και να επαναλάβουμε άλλη φορά από την αρχή την διαδικασία.

Μου εκφράζει την επιθυμία να συνεχίσουμε. Οι υπόλοιποι συνάδελφοι από τα γύρω τμήματα γραμματεία υπερήχους έχουν βγει στον δρόμο», σημειώνει.

Τρόμος και θάρρος μαζί!

Στη συνέχεια ο Σωκράτης περιγράφει τον συνδυασμό θάρρους και τρόμου μετά τον δεύτερο ισχυρό σεισμό.

«Εγώ συνεχίζω… Τα λεπτά κυλούν. Παρά τον σχετικό φόβο, εστιάζω στην ολοκλήρωση της εξέτασης και την ανάδειξη των ευρημάτων που είναι αρκετά και σημαντικά. Όμως η μοίρα μας επιφύλασσε άλλη συνέχεια. Ο δεύτερος σεισμός ξεκίνησε με επιμήκη κύματα… πέρα- δώθε. Τα μάτια μου καρφωμένα στην ασθενή μέσα από το μολυβδύαλο, τα επόμενα δευτερόλεπτα ήταν συγκλονιστικά.. οι δονήσεις εγκάρσιες, πάνω-κάτω. Οι οθόνες στην κονσόλα χειρισμού να χορεύουν και η ασθενής με όλο το σύστημα του αξονικού να είναι στον αέρα, πάνω κάτω, με ένταση με φοβερή βουή.

Δεν παγώνω λεπτό, πατάω τα ασφάλιστρα, διακόπτω ρεύματα και ακτινοβολίες, ελευθερώνω φρένα κρεβατιού και τρέχω στην ασθενή. Δεν υπάρχει χρόνος. Ελευθερώνω την γυναίκα από το μηχάνημα με τα χέρια, την παίρνω στον ώμο βαδίζοντας γρήγορα με προσοχή προς την έξοδο, μακριά από τα μολύβια, τα οποία με μια τρελή κίνηση χτυπούν πάνω στην οροφή και στο πάτωμα με εκκωφαντικό θόρυβο. Βγαίνουμε προς την έξοδο. Σπάνε από την πίεση σοβάδες και σοβατεπιά με χτυπούν στα πόδια. Δεν καταλαβαίνω τίποτα. Κατεβαίνω τα σκαλιά της εξωτερικής πόρτας με την γυναίκα στον ώμο. Βγήκαμε έξω, την κρατάω σφιχτά, τρέμω. Ο κόσμος στα πεζοδρόμια και στους δρόμους, πανικός παντού, Βεβαιώνομαι ότι η γυναίκα είναι καλά. Το βλέμμα μου καταγράφει όλο το σκηνικό τρόμου και η σκέψη μου τρέχει στους δικούς μου ανθρώπους για να μάθω νέα τους», καταλήγει και τονίζει και επισημαίνει πως με αυτό το συμβάν ωρίμασε απότομα.

«Όλοι εκείνες τις μέρες βιώσαμε καταστάσεις πρωτόγνωρες καταστάσεις που έμειναν βαθιά χαραγμένες στις μνήμες μας. Ωριμάσαμε απότομα. Η γενιά μου έμαθε να ζει με τους σεισμούς και καθένας μας να διαχειρίζεται τους φόβους του».