Άρθρο του Ανδρέα Μούτσου
Κατά καιρούς, από πολλούς έχει ειπωθεί, ότι οι κύριοι πυλώνες πάνω στους οποίους μπορεί να στηριχθεί η παραγωγική ανασυγκρότηση στην περιφέρεια, είναι ο τουρισμός και η αγροτική οικονομία. Το ζητούμενο είναι να βρούμε ποιο μείγμα θα επιδιώξουμε να ενισχύσουμε με παρεμβατικούς μηχανισμούς οικονομικής ενίσχυσης και αναπτυξιακής πολιτικής. Τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων τη συμπεριλαμβάνουμε στην αγροτική οικονομία συνδέοντας άρρηκτα το μέλλον της με την ανάπτυξη στον πρωτογενή τομέα.
Να επισημάνω ότι σημαντικές βιομηχανικές παραγωγικές μονάδες στον τομέα μηχανολογικού και άλλου εξοπλισμού, που στήριξαν την τοπική οικονομία και κοινωνία, απουσιάζουν πλέον και τίποτε δεν με κάνει αισιόδοξο ότι μπορεί να δημιουργηθούν σύντομα!
Ο σχεδιασμός και εφαρμογή πολιτικών για την έλευση της πολυπόθητης ανάπτυξης, που αποτελεί και το αντικείμενο του σημερινού κειμένου, πιστεύω ότι μπορεί να έλθει μόνο ως αποτέλεσμα παραγωγής προϊόντων ποιότητας και παροχής υπηρεσιών ποιότητας. Σε κάθε περίπτωση η ποιότητα είναι μετρήσιμη, επιτυγχάνεται με την εφαρμογή καταγεγραμμένων ορθών πρακτικών, πιστοποιείται από φορείς διεθνώς αναγνωρισμένους και συνοδεύει το κάθε προϊόν με σήματα ποιότητας.
Στην αντίθετη κατεύθυνση βρίσκεται η εφαρμογή πολιτικών «γραμμών παραγωγής» με αποκλειστικό σκοπό τη μεγιστοποίηση κέρδους! Μελετώντας το μοντέλο του μαζικού τουρισμού, όπως αυτό διαμορφώνεται τα τελευταία τριάντα χρόνια, θεωρώ ότι έχει φθάσει σε οριακό σημείο χειρίστης ποιότητας, µε παράδειγμα προς αποφυγή, τη μορφή του “all inclusive”. Η περαιτέρω ανάπτυξη αυτής της μορφής τουρισμού πλέον βλάπτει όχι μόνο το φυσικό περιβάλλον, την τοπική οικονομία και κοινωνία, αλλά και προκαλεί προβλήματα ανάπτυξης στους άλλους τομείς της οικονομίας –προβλήματα δυσδιάκριτα ακόμη- και κυρίως προκαλεί μεγαλύτερη συρρίκνωση στον πρωτογενή τομέα.
Επιδίωξή μας θα πρέπει να αποτελεί η αναζήτηση εναλλακτικών πολιτικών ήπιας τουριστικής ανάπτυξης, οι οποίες να στηρίζονται στην αγροτική παραγωγή του τόπου µας και παράλληλα, μέσα από µια αμφίδρομη σχέση µε τη μορφή του Αγροτοτουρισμού και του Οικοτουρισμού, να στηρίζουν την αγροτική οικονομία και κατ’ επέκταση την τοπική µας κοινωνία.
Οι μεγάλες τουριστικές μονάδες μπορούν και πρέπει να στηρίξουν την τοπική αγροτική παραγωγή χρησιμοποιώντας τοπικά αγροτικά προϊόντα στη γαστρονομία τους, για παράδειγμα στο πρωινό τους, όπως γίνεται ήδη σε άλλες περιοχές της χώρας µας.
Αγορανομικές διατάξεις για τη χρήση εμφιαλωμένου ελαιόλαδου σε φιάλες μίας χρήσης στην εστίαση, αποτελεί θετικό μέτρο που πρέπει να πλαισιωθεί και με άλλες διατάξεις ενίσχυσης κατανάλωσης προϊόντων ποιότητας. Είναι μονόδρομος να ενισχύσουμε την παραγωγή πιστοποιημένων προϊόντων ποιότητας στον αγροτοδιατροφικό τομέα.
Συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση των ασχολούμενων με τον πρωτογενή τομέα, χρηματοδότηση πολιτικών ενίσχυσης ομάδων παραγωγών –λαμβάνοντας υπόψη λάθη του παρελθόντος περί λειτουργίας συνεταιρισμών- ανάπτυξη μηχανισμών ελέγχου των παραγόμενων προϊόντων, θα πρέπει να εντάξουν στην ατζέντας τους τα Υπουργεία που εποπτεύουν τον Αγροτοδιατροφικό τομέα.
Δεν πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό στόχο η αναζήτηση αγορών στο εξωτερικό άνευ προϋποθέσεων, η αποσπασματική και μεμονωμένη όδευση ενός προϊόντος προς εξαγωγή, υπό συνθήκες κακώς σχεδιασμένες ή προς όφελος τρίτων, μακροχρόνια προκαλεί περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη στην τοπική οικονομία.
Πρωταρχικό στόχο των αρμόδιων φορέων θα πρέπει να αποτελέσει ο μεσοπρόθεσμος σχεδιασμός ανάπτυξης υποδομών, η χρηματοδότηση πολιτικών ανάπτυξης εξωστρέφειας, η προβολή και προώθηση των τοπικών προϊόντων. Κυρίως όμως πρέπει να χρηματοδοτηθεί η συνέχεια και η μακροχρόνια εφαρμογή πολιτικών που εκ του αποτελέσματος πλέον, θεωρούνται επιτυχημένες! Μετρήστε πόσες ιστοσελίδες, συμμετοχές σε εκθέσεις, εκδόσεις, μελέτες κ.λ.π. έχουν χρηματοδοτηθεί από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, που όχι μόνον δεν είχαν αποτέλεσμα αλλά πλέον δεν υπάρχουν ούτε ως «επιχειρησιακά αντικείμενα»!
Με δεδομένη πλέον την ύπαρξη στην περιοχή μας Εκπαιδευτικών Μονάδων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, θεωρώ ότι πρέπει αυτές να αποτελούν μόνιμο συνεργάτη και σύμβουλο σε κάθε πολιτική που σχεδιάζεται ή εφαρμόζεται! Η σύνδεση των Εκπαιδευτικών Μονάδων με την αγορά θα λειτουργήσει καταλυτικά για την πολυπόθητη ενσωμάτωση της επιστήμης στην παραγωγή!
Η δημιουργία Ινστιτούτων έρευνας ή ακόμη και εποπτείας στον τομέα παραγωγής και διακίνησης αγροτικών προϊόντων μπορούν να έχουν μακροχρόνια ευεργετικό αποτέλεσμα στην αγροτική οικονομία!
Επίσης σε μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό για την περιοχή μας, θα πρέπει να παραμένει σε προτεραιότητα η αναγκαιότητα δημιουργίας Βιομηχανικών Πάρκων, Διακομιστικού Κέντρου Αγροτικών Προϊόντων και λοιπών υποδομών ανάπτυξης!
Ανέκαθεν, η διασύνδεση αγορών προϋπόθετε διόδους επικοινωνίας! Σήμερα, μετά από τριάντα πέντε περίπου χρόνια υλοποίησης επιχειρησιακών σχεδίων με χρηματοδότηση κυρίως από ευρωπαϊκούς πόρους, ο νομός Ηλείας δεν διαθέτει οδική, σιδηροδρομική, αεροπορική ή ακτοπλοϊκή διασύνδεση ευρωπαϊκών προδιαγραφών με τις αγορές στόχο!
Δόξα τω Θεώ, έχει έρθει το ρεύμα!
