Τα μικρά ψάρια τρώνε το μεγάλο

«Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό». Έτσι δεν μας έλεγαν από τότε που ήμασταν παιδιά; Ότι δηλαδή στη ζωή επικρατεί ο ισχυρότερος; Ότι η φύση βρίθει τέτοιων παραδειγμάτων και ότι έτσι συμβαίνει και στον κόσμο των ανθρώπων; Είναι μεν χρήσιμο να αντλούμε διδάγματα από τη φύση, ωστόσο η αξία τους καθίσταται μεγαλύτερη όταν συνδυάζουμε τα πολύτιμα μαθήματά της αντί να τα απομονώνουμε. Για παράδειγμα, καταλαβαίνει πολλά κανείς όταν μελετά τον τρόπο με τον οποίο αμύνονται και ενίοτε περνούν στην αντεπίθεση τα ασθενέστερα είδη του ζωικού βασιλείου. Γενικώς μπορούμε να διακρίνουμε δύο τρόπους αντιμετώπισης των αιμοβόρων κυνηγών. Ο πρώτος που είναι και ο λιγότερο διαδεδομένος, αφορά στην τακτική εκείνων των ζώων, τα οποία υστερούν μεν σε δύναμη αλλά έχουν μυαλό. Με αυτό το μυαλό αντιπαρέρχονται τις επιθέσεις και συνεχώς καταφέρνουν να ξεφεύγουν από τα νύχια του αντιπάλου. Το μυαλό είναι το πιο ισχυρό εργαλείο τους. Είναι τόσο ισχυρό που τα είδη, ανάμεσά τους και ο άνθρωπος, πέτυχαν μετά από εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης να μεταβάλουν ακόμα και τις σωματικές τους ιδιότητες προκειμένου να επιβιώσουν. Ο άνθρωπος συνέχισε να αναπτύσσει την ευφυΐα του και τα ζώα διάφορες ικανότητες –είτε είχαν να κάνουν με τον εγκέφαλό τους, είτε όχι– που τους επέτρεπαν να διαφεύγουν τον κίνδυνο.

Ο άλλος τρόπος είναι πιο εντυπωσιακός γιατί απαιτεί τη συνεργασία των πολλών για την αντιμετώπιση των λίγων. Κανείς εχθρός, όσο θανατηφόρος κι αν είναι δεν μπορεί να τα βάλει με τους πολλούς. Το μόνο που χρειάζεται είναι να παραμένουν ενωμένοι. Απλό δεν ακούγεται; Είναι όντως απλό και η αλήθεια είναι ότι ένας αξιοσημείωτος αριθμός ειδών τηρεί αυτή την συνθήκη με χαρακτηριστική ευκολία. Καλώς ή κακώς, το ανθρώπινο είδος δυσκολεύεται να δημιουργήσει συμμαχίες. Ωστόσο, καί η ιστορία αλλά και η καθημερινότητα, επιβεβαιώνουν ότι μερικές φορές τα μικρά ψάρια τρώνε το μεγάλο ή τουλάχιστον το στέλνουν από εκεί που ήρθε.