Ο Δεκαπενταύγουστος στις Παναγίες της Ηλείας

[vc_row][vc_column][vc_single_image image=”5410″ img_size=”full”][vc_column_text]Ο Αύγουστος για τον Ελληνισμό, είναι ο μήνας της Παναγίας, καθώς θυμάται και τιμά την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Η γιορτή της Παναγίας, θεωρείται από τις κορυφαίες της Χριστιανοσύνης, ενώ η προετοιμασία των πιστών, που αρχίζει από την 1η Αυγούστου με τη νηστεία, διαρκεί 15 ολόκληρες ημέρες, μέχρι τον ευλογημένο Δεκαπενταύγουστο.

Σε ολόκληρη την Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Ηλεία εορτάζεται και τιμάται η μνήμη της Θεομήτορος και η μετάστασή της από την γη στον ουρανό.

Πολλές είναι οι εκκλησίες και τα μοναστήρια στο Νομό μας που εορτάζουν το Δεκαπενταύγουστο.

Στην Ηλεία πλήθος πιστών τιμούν την εορτή του Δεκαπενταύγουστου σε μοναστήρια που είναι αφιερωμένα στην Παναγία. Συγκεκριμένα, ένα από τα πιο σημαντικά μοναστήρια της Ηλείας, είναι η ιερά μονή Κοίμησης της Θεοτόκου στην Λαμπεία, η οποία χρονολογείται από τον 18ο αιώνα, ενώ το μοναστήρι της Παναγίας στη Σκαφιδιά, χρονολογείται από τον 10ο αιώνα. Η ιερά μονή Καθολικής στη Γαστούνη ανεγέρθηκε το 920 προς τιμή της Παναγίας και θεωρείται σημαντικό βυζαντινό μνημείο, που προσελκύει πολλούς πιστούς κάθε χρόνο. Η ιερά μονή της Κρεμαστής, η οποία είναι κτισμένη πάνω σε βράχο, χρονολογείται από τον 12ο αιώνα, ενώ σημαντικής ιστορικής αξίας είναι και η ιερά μονή της Παναγίας στη Φραγκαβίλα Αμαλιάδας.

Ενδεικτικά, οι Παναγίες της Ηλείας είναι: 

Ιερά Μονή Παναγίας Πορετσού

Στο Δ.Δ. Αγραμπέλων δεσπόζει επιβλητικά η Ιερά Μονή Πορετσού, που είναι αφιερωμένη στην Παναγία. Η ίδρυση της χάνεται στα βάθη του χρόνου. Αγιογραφίες εσωτερικά του Καθολικού της Μονής Πορετσού
Το όμορφο Καθολικό της Μονής είναι εσωτερικώς ολόκληρο αγιογραφημένο από τους Ναυπλιώτες αγιογράφους Αδελφούς Μόσχου το 1611, τη συνδρομή του άρχοντος κυρ Κοκλώνη.

Δυστυχώς οι αλλεπάλληλοι τελευταίοι σεισμοί δημιούργησαν μεγάλα ρήγματα εις τον Ναόν της Μονής, ώστε να υπάρχει κίνδυνος καταρρεύσεως του. Για αυτό και ξεκίνησαν εργασίες αποκαταστάσεώς του, οι οποίες και έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί.

Η Ιερά Μονή Πορετσού δεν έχει δική της Αδελφότητα, αλλά επιστατείται προς το παρόν από το Ηγουμενοσυμβούλιον της Άνω Μονής Δίβρης και τον Εφημέριον Αγραμπέλων.

Κείται σε υψόμετρο 800 μέτρων, 15 χλμ. βορείως των Τριποτάμων, στους πρόποδες του Ερυμάνθου όρους, κοντά στα έλατα, όπου είναι και οι πηγές του ομώνυμου ποταμού. 

Ιερά Μονή Παναγίας Σκαφιδιάς

Η Ιερά Μονή Σκαφιδιάς βρίσκεται 10 μόλις χλμ από τον Πύργο και δίπλα από τα καταγάλανα νερά του Ιονίου, στις εκβολές του ποταμού Ιάρδανου. Έκθαμβος θα μείνει ο επισκέπτης αντικρίζοντας από μακριά το μεσαιωνικό φρούριο που το περιστοιχίζει.

Το μοναστήρι της Παναγίας της Σκαφιδιώτισσας, από την οποία πήρε το όνομα, κτίστηκε το 10ο αιώνα μ.χ. Εκτός από την αξιόλογη αρχιτεκτονική του, έχει και πολλούς θησαυρούς, όπως ιερά σκεύη, άμφια, λειψανοθήκες, στολές, όπλα, εικόνες, νομίσματα, αναθήματα και το λάβαρο της Μονής από χειροκέντητη εικόνα με αφιέρωση στην Παναγία.

Σημαντικό είναι το αρχείο της Μονής και η βιβλιοθήκη με πολλά χειρόγραφα βιβλία, που αναφέρονται σε λειτουργικά, μουσικά, αγιογραφικά και άλλα θέματα, αλλά και στην ιστορία της Μονής και τη συμμετοχή της στην Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Ιερά Μονή Παναγίας Κρεμαστής

Στέκεται επιβλητική και εντυπωσιάζει με τον όγκο της σαν να είναι κρεμασμένη στο βράχο. Πριν από 800 χρόνια κάτοικοι της περιοχής έβλεπαν τα βράδια σε μια τρύπα του βράχου ένα φως. Κρέμασαν με σχοινί κάποιον, ο οποίος βρήκε την εικόνα της Παναγίας αιωρούμενη.

Η μονή εορτάζει κατά την 23η Αυγούστου. Χιλιάδες προσκυνητές την παραμονή κατά τον Εσπερινό και κατά την ημέρα της εορτής, συρρέουν για να προσκυνήσουν την Θεομήτορα. Η μονή δέχεται χιλιάδες προσκυνητές και κατά την διάρκεια όλου του χρόνου. Από τον εξώστη της εκκλησίας ο επισκέπτης θα δεί όλη την ομορφιά της γης της Ηλείας μέχρι το δάσος της Φολόης και την μεγαλοπρέπεια του Ερυμάνθου.

Ο επισκέπτης μπορεί να πάει στο μοναστήρι από το χωριό Λάνθι ή από το Λαμπέτι στα 8χλμ. Kαι στις δύο περιπτώσεις το τοπίο είναι πανέμορφο.

Ιερά Μονή Παναγίας Ελεούσης Λυγιάς

Κοντά στο χωριό Λυγιά και μέσα σε ένα βαθύ καταπράσινο φαράγγι βρίσκεται το Μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσης. Δίπλα είναι μια σπηλιά με σταλακτίτες που το νερό της θεωρείται αγίασμα. Κτίστηκε τον 9ο μ.Χ. αιώνα και πήρε το όνομα από την εικόνα της Παναγίας που βρέθηκε και της έδωσαν το επίθετο Ελεούσα ζητώντας της την προστασία των κατοίκων της περιοχής.

Τα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας η Μονή της Αγίας Ελεούσας αποτέλεσε το καταφύγιο των κατατρεγμένων. Από τις αλλεπάλληλες καταστροφές και λεηλασίες έχουν απομείνει η εκκλησία και ένας μισογκρεμισμένος πύργος που χρησίμευε για την προστασία των μοναχών από τους επιδρομείς και ο οποίος τώρα έχει επισκευασθεί. Ο πύργος της Μονής μετά την επισκευή του. Η Μονή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επανάσταση του 1821.

Mονή της Παναγίας της Βλαχέρνας

Η Mονή της Παναγίας της Βλαχέρνας βρίσκεται κοντά στον οικισμό της Κάτω Παναγιάς, μόλις 2,5 Κm από την Κυλλήνη, εντός μικρής ελαιόφυτης κοιλάδας και ανήκει στη Ιερά Μητρόπολη της Ηλείας..

Είναι παλαιότατη Μονή με σπουδαιότατη ιστορική παράδοση που τελευταία λειτουργούσε ως γυναικείο μοναστήρι. Από το 1978, μετά από σχετική απόφαση του Μητροπολίτη Ηλείας Αθανασίου, στον χώρο της Μονής ιδρύθηκε Γηροκομείο και Οίκος Ευγηρίας για τις άπορες, υπερήλικες και απροστάτευτες γυναίκες της περιοχής (ΦΕΚ 643/1978 τ. Β΄). Σήμερα, ο Μητροπολίτης Γερμανός συνεχίζει το αγαθοεργό έργο και εκτός από το Ίδρυμα για γέροντες και υπερήλικες στη Μονή της Βλαχέρνας, λειτουργεί άλλα τέσσερα παρόμοια ιδρύματα.

Είναι άγνωστο δυστυχώς το πότε ακριβώς ιδρύθηκε η Μονή. Πάντως το Καθολικό της έχει υλικά προερχόμενα από άλλο ναό παλαιοχριστιανικής τέχνης που άκμασε μεταξύ των ετών 330-630 μ.Χ. Εικάζεται ότι η ίδια η Μονή μάλλον ιδρύθηκε πριν από τον 9ο αιώνα.

Μονή Ζούρτσας

Περίπου ένα χιλιόμετρο ανατολικά της Νέας Φιγάλειας ή Ζούρτσας, στην περιοχή του δεύτερου νεκροταφείου του οικισμού, βρίσκεται ο ιερός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, που είναι γνωστός και ως «Μοναστήρι».

Χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 10ου αιώνα και πιθανότατα ήταν το καθολικό μονής. Πράγματι, σε ένα χρυσόβουλλο του Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου, του 1323, με το οποίο η περιοχή της Ζούρτσας παραχωρήθηκε στη Μονή Βροντοχίου του Μυστρά, αναφέρεται το μετόχι της μονής της Παναγίας της Βόγαλης, ενώ στην ενετική καταγραφή του 1700 γίνεται λόγος για τη μονή της Παναγίας Λιγόβαης.

Η μονή συνδέθηκε στενά με την ιστορία της Ζούρτσας και σύμφωνα με την παράδοση, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας φιλοξένησε κρυφό σχολειό, ενώ τον Σεπτέμβριο του 1825 πυρπολήθηκε από τον στρατό του Ιμπραήμ πασά.

Λειτούργησε ως ανδρική μέχρι το 1834, οπότε καταργήθηκε με διάταγμα του Όθωνα. Θεωρείται ώς το αρχαιότερο Βυζαντινό Μνημείο του Νομού Ηλείας.

Παναγία Δαφνιώτισσα

Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου βρίσκεται στη θέση «Παναγίτσα» περιφερείας Κοινότητας Δαφνιώτισσας Ν. Ηλείας, στην κορυφή ενός μικρού λόφου, και απέχει περίπου 2 km νότια – νοτιοδυτικά από το χωριό. Ο χρόνος κτίσεως ή ανακατασκευής του ναού είναι μέχρι σήμερα άγνωστος και χάνεται διαμέσου των αιώνων.

Κοίμηση Θεοτόκου Παυλίτσας

Ο Βυζαντινός σταυρεπίστεγος ναός της Παναγίας, βρίσκεται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Φιγαλείας. Πιθανώς κτίστηκε σε σημείο όπου προϋπήρχε αρχαίο μνημείο. Στο εσωτερικό του σώζονται πολύτιμες και σπουδαίες τοιχογραφίες.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]