Αρχαία ελληνική ανοχή< ανέχω <έχω
(Οίκος ανοχής σημασιολογικό δάνειο από γαλλική maison de tolerance)
Οι πολιτικές δυναστείες είναι παλιές όσο και η Ιστορία της πολιτικής
Το ημερολόγιο γράφει 1455 και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ζει το δικό της «τέλος της Ιστορίας», καθώς η πτώση της Κωνσταντινούπολης την καθιστά αδιαμφισβήτητο κυρίαρχο του χριστιανικού κόσμου.
Δύο χρόνια αργότερα αναλαμβάνει την παπική έδρα ο λεγόμενος Πάπας Κάλλιστος Γ’, ο οποίος τύχαινε να είναι και πατριάρχης του οίκου των Βοργία. Το βασικό του πρόβλημα ήταν ότι το χέρι του θεού καθυστέρησε να τον «τοποθετήσει» επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και έτσι το Βατικανό βρέθηκε, σε μια από τις πιο κρίσιμες στιγμές της Ιστορίας του, να διοικείται από έναν ετοιμοθάνατο 80χρονο.
Προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η έδρα θα διατηρηθεί στον οίκο των Βοργία, ο Κάλλιστος διόρισε δύο «ανιψιούς» του καρδινάλιους ,γνωρίζοντας ότι έτσι τους ανοίγει τον δρόμο και για το αξίωμα του Πάπα.
Το κόλπο έπιασε και έτσι η οικογένεια κατάφερε να τοποθετήσει στην κορυφή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και τον Πάπα Αλέξανδρο Στ’, ο οποίος θα μείνει στην Ιστορία ως ένας από τους πλέον διεφθαρμένους ποντίφικες.
Η επιλογή των «ανιψιών», αντί των υιών, έχει πολύ συγκεκριμένη εξήγηση. Καθώς οι αξιωματούχοι της εκκλησίας ησαν δεσμευμένοι με όρκους αγνότητας, δεν είχαν (νόμιμα) τέκνα τα οποία θα μπορούσαν να αναλάβουν τη διαδοχή τους. Τα «ανίψια» λοιπόν ήταν ο μοναδικός τρόπος να διατηρηθεί η εξουσία στην οικογένεια.
Οι Ιταλοί περιέγραφαν αυτήν την κατάσταση με τον όρο nepotismo, που σημαίνει ανιψιός. Και έτσι καταλήξαμε σήμερα να χρησιμοποιούμε τον όρο νεποτισμό για να περιγράφουμε την οικογενειοκρατία.
Ο νεποτισμός απέδειξε ότι μπορεί να διαπεράσει τον χρόνο αλλά και τα οικονομικά συστήματα και να φτάσει αλώβητος μέχρι τις ημέρες μας.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ορισμένα από τα πλέον κραυγαλέα παραδείγματα οικογενειοκρατίας παρατηρούνται και σήμερα ακόμα στην καρδιά του σύγχρονου καπιταλισμού, δηλαδή στις ΗΠΑ.
Οταν το 2008 η Χίλαρι Κλίντον διεκδικούσε και πάλι το χρίσμα των Δημοκρατικών για την προεδρία, οι New York Times υπολόγισαν ότι ένα στα τρία παιδιά στις ΗΠΑ (δηλαδή πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι) γεννήθηκαν ενώ στην προεδρία βρισκόταν κάποιο μέλος των οικογενειών Μπους και Κλίντον
Οι ΗΠΑ των «ίσων ευκαιριών» και της απόλυτης «ταξικής κινητικότητας» μας έχουν δώσει δεκάδες ακόμη παραδείγματα ακραίου νεποτισμού. Η οικογένεια των Ρούσβελτ, που έφτασε στην Αμερική το 1649, έδωσε δύο προέδρους, μια πρώτη κυρία και αρκετούς πολιτικούς και επιχειρηματίες.
Περισσότερο συγκροτημένη στις πολιτικές της πεποιθήσεις αποδείχτηκε η οικογένεια των Κένεντι, η οποία ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα τάχθηκε στο πλευρό των Δημοκρατικών. Οι Κένεντι έδωσαν έναν πρόεδρο και δύο γερουσιαστές, ορισμένους δημάρχους και λοιπούς τοπικούς άρχοντες, μερικούς πρεσβευτές και δεκάδες εισοδηματίες που φιγουράριζαν στις λίστες τους διεθνούς τζετ σετ.
Ο νεποτισμός με όλη τη σημασία της λέξης αφορά συνήθως τα μεγάλα πολιτικά τζάκια που εξουσιάζουν, άμεσα η έμμεσα, ένα λαό στο πέρασμα των δεκαετιών και των αιώνων. Και τα μέλη αυτών των οικογενειών έχουν τουλάχιστον την αξιοπρέπεια να μην κατηγορούν άλλους για οικογενειοκρατία.
ΥΣ: οποιαδήποτε ομοιότητα με το πολιτικό προσωπικό που διαφεντεύει στη χώρα τα τελευταία 50 χρόνια δεν έχει καμία σχέση με τα παραπάνω. Είναι μια απλή ατυχής σύμπτωση …
