Ζωντανό μνημείο της ναυτικής μας ιστορίας

Εκατοντάδες επισκέπτες χθες στον Φάρο Κατακόλου που άνοιξε για μια μέρα με άδεια του Πολεμικού Ναυτικού

Την αγάπη τους για ένα ζωντανό μνημείο της ναυτικής ιστορίας του τόπου μας, έδειξαν οι κάτοικοι της Ηλείας, επισκεπτόμενοι το φάρο του Κατακόλου. Με άδεια του Πολεμικού Ναυτικού ο φάρος του Κατακόλου μαζί με άλλους 29 ανά την Ελλάδα, άνοιξε τις πύλες του και υποδέχθηκε το κοινό, που θέλησε να γνωρίσει από κοντά αυτό το μνημείο και την ιστορία του, καθώς ξεπερνά τα 150 χρόνια. Ήταν μια πρωτοβουλία και του ΕΑΑΝ Ηλείας που θέλησε και αυτός ως φορέας να φέρει πιο κοντά τους Ηλείους σε αυτό το κομμάτι της ναυτικής μας ιστορίας.

Εκατοντάδες πολίτες με τα παιδιά τους επισκέφθηκαν από το πρωί της Κυριακής το φάρο του Κατακόλου και περιηγήθηκαν στους εσωτερικούς χώρους του κτιρίου, όχι όμως και στον Πύργο, που είναι ένα διατηρητέο κτίριο και προφυλάσσεται αυστηρά. Μεταξύ αυτών που τον επισκέφθηκαν ήταν τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Κατακόλου που φέρει το ονομά του και ο αντιπρόεδρος του ΔΛΤ Πύργου Σάκης Αντωνόπουλος.

Ανάμεσα στους επισκέπτες ήταν και ο βουλευτής Ηλείας Δημήτρης Μπαξεβανάκης. Σε δηλώσεις του τόνισε ότι «πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία της ΕΑΑΝ. Οι φάροι είναι κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας με στοιχεία πολιτιστικά και αρχιτεκτονικά. Είναι ένα από τα στοιχεία της περιοχή μας που αξίζει να αναδείξουμε καθώς χρειάζεται και βοήθεια για τη συντήρηση. Έχουμε χρέος να βοηθήσουμε, να συντηρήσουμε και να αναδείξουμε και το στοιχείο αυτό ως κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας».

Ο πρόεδρος της ΕΑΑΝ Ηλείας, αντιπλοίαρχος ε.α. Ζώης Υφαντής, από την πλευρά του ανέφερε ότι «Τιμήσαμε με την παρουσία μας την Παγκόσμια Ημέρα των Φάρων που καθιερώθηκε από το 2003. Το Πολεμικό Ναυτικό έδωσε άδεια επίσκεψης σε 30 φάρους στη χώρα μας. Προσκαλέσαμε τους τοπικούς φορείς, κάποιοι ανταποκρίθηκαν κάποιοι άλλοι όχι. Εμείς θα συνεχίσουμε την προσπάθειά μας για την ανάδειξη του φάρου Κατακόλου».

Τέλος ο Κελευστής Φαροφύλακας Σπύρος Ποταμίτης που είναι και ο άνθρωπος που έχει την ευθύνη του φάρου Κατακόλου, τόνισε πως είναι ένας από τους παλιότερους στην Ελλάδα και δεν σταμάτησε ποτέ τη λειτουργία του, πλην της περιόδου της γερμανικής κατοχής. Τη θερινή περίοδο από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο οι εγκαταστάσεις του χρησιμοποιούνται ως παραθεριστικός χώρος για τα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού.

Η ιστορία του φάρου

O φάρος του Kατάκολου κατασκευάστηκε το 1865 με το ύψος του πέτρινου πύργου του να φθάνει τα 9 μέτρα και το εστιακό του ύψος τα 45 μέτρα. Eίναι γαλλικής προέλευσης και η εμβέλειά του έφτανε τα 18 με 19 ναυτικά μίλια. 
Aποτελείται από τέσσερα δωμάτια, που χρησιμοποιούσαν οι φαροφύλακες για υπνοδωμάτια, καθώς και από τον πυργίσκο, που μέσα σε αυτόν είναι τοποθετημένος ο μηχανισμός του φάρου. Στην κορυφή του πυργίσκου υπάρχει ο θάλαμος με το κάτοπτρο, ενώ στο όλο συγκρότημα υπάρχει ακόμα ένα κτίριο, ξεχωριστό από το υπόλοιπο, που είχε τη χρήση της κουζίνας. Tο κάτοπτρο του φάρου χαρακτηρίζεται μικρής εμβέλειας. Συνολικά υπάρχουν τρεις κατηγορίες, όπου περιλαμβάνουν μεγαλύτερα κάτοπτρα. O μηχανισμός και η λειτουργία του θύμιζε κατά πολύ αυτή ενός ρολογιού εκκρεμές. Aποτελούνταν από δύο δοχεία, όπου το ένα περιείχε πετρέλαιο και το άλλο νερό. Tο πετρέλαιο εμπλουτιζόταν με αέρα και στη συνέχεια άναβε η λυχνία που καθοδηγούσε τα πλοία. Tο κάτοπτρο περιστρεφόταν δίνοντας 4 αναλαμπές μέσα σε χρόνο 16 δευτερολέπτων, ενώ όσο περιστρεφόταν ξετυλιγόταν ένα βαρίδι, που βρισκόταν μέσα στον πυργίσκο.
Mε απόφαση του Yπουργείου Πολιτισμού ο φάρος του Kατακόλου χαρακτηρίστηκε διατηρητέος και νεότερο ιστορικό μνημείο της περιοχής. Παρεμβάσεις στο κτίριο καθώς και δόμηση στους χώρους γύρω από αυτόν απαγορεύεται. O ιστορικός φάρος του Kατακόλου θα συνεχίζει έτσι για πολύ καιρό ακόμα, όχι μόνο να συντροφεύει τους ναυτικούς στα ταξίδια τους, αλλά και να ξεπροβάλλει, μοναδικός κυρίαρχος στην κορυφή του λόφου.