Ελεύθεροι Επαγγελματίες: Το νέο ασφαλιστικό και φορολογικό τους

Αλήθειες και ψέματα

Του Μάκη Μπαλαούρα

Με την είσοδο του 2017, διάφορα μέσα ενημέρωσης βάλθηκαν να πείσουν ότι το νέο ασφαλιστικό για τους ελεύθερους επαγγελματίες φέρνει «εισφορές-φωτιά».  Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα. Στην πραγματικότητα, από το ασφαλιστικό του ΣΥΡΙΖΑ η μεγάλη πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών βγαίνει κερδισμένη, ενώ παράλληλα επιλύεται το πρόβλημα της δυσβάστακτης υπερχρέωσης των «λιγότερο επιτυχημένων» επαγγελματιών  του  ΟΑΕΕ.

Ας εξηγήσουμε πώς συμβαίνει αυτό. Στο προηγούμενο σύστημα, αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες καλούνταν να καταβάλλουν στον ΟΑΕΕ εισφορές με βάση τις ασφαλιστικές κλίμακες, δηλαδή τα χρόνια που είχαν στην ασφάλιση, είτε είχαν πολλά είτε καθόλου έσοδα. Αποτέλεσμα: με την έλευση της κρίσης, οι αυτοαπασχολούμενοι με πολύ χαμηλά έσοδα αδυνατούσαν να καταβάλλουν τις εισφορές τους κι έτσι άνω του 40% εξ αυτών βρέθηκαν χρεωμένοι στο Ταμείο τους, αντιμετωπίζοντας μάλιστα και το φάσμα των κατασχέσεων. Η αδιέξοδη αυτή κατάσταση αποτελούσε όμως πρόβλημα και για τον ΟΑΕΕ, που δεν εισέπραττε τις εισφορές ώστε να μπορεί να καλύπτει τις συντάξεις.

Για να λύσει αυτό το οξύ διπλό πρόβλημα, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έκανε μια ριζοσπαστική επιλογή: συνέδεσε τις εισφορές με τα έσοδα αντί με τα χρόνια ασφάλισης, ώστε όσοι έχουν υψηλά έσοδα και μπορούν, να πληρώνουν περισσότερα και όσοι έχουν χαμηλά έσοδα και δεν μπορούν, να πληρώνουν λιγότερα. Στο νέο σύστημα, το ύψος των εισφορών συναρτάται με το πραγματικό εισόδημα για όλους τους ασφαλισμένους, ανεξαρτήτως του έτους υπαγωγής τους στην ασφάλιση. Με τον τρόπο αυτό δώσαμε τέλος στον παραλογισμό, ελεύθεροι επαγγελματίες να καλούνται να πληρώσουν τεράστιες εισφορές, ακόμη και χωρίς να έχουν εισόδημα, ενώ συνάδελφοί τους, με πολλαπλάσια κέρδη, να πληρώνουν πολύ λιγότερα, επειδή έχουν λιγότερες τριετίες.

Συνάρτηση εισφορών με εισόδημα

Τι σημαίνει όμως πρακτικά η συνάρτηση των εισφορών με το φορολογητέο εισόδημα;  Ότι  το  87% των ελεύθερων επαγγελματιών θα βγουν ευνοημένοι από το νέο σύστημα, ανεξαρτήτως της ασφαλιστικής κλίμακας στην οποία ανήκαν μέχρι τώρα. Αυτό θα συμβεί επειδή σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε πέρυσι ο ΣΕΒ, το 2015, έτος επί των δηλωθέντων εισοδημάτων του οποίου θα υπολογιστούν οι εισφορές για το 2017, το 87,07% των ελεύθερων επαγγελματιών είχε δηλώσει εισοδήματα κάτω των 20.000 ευρώ: αυτοί οι επαγγελματίες  με το νέο σύστημα θα βρεθούν να πληρώνουν  χαμηλότερες εισφορές από αυτές που θα πλήρωναν με το παλιό σύστημα.

Στην περίπτωση των παλαιών ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ (ασφαλισμένα πρόσωπα πριν την 01/01/1993), θα βγουν ευνοημένοι όσοι έχουν εισοδήματα έως 17.773,00€ (για αυτούς που ανήκουν στην πρώτη ασφαλιστική κλίμακα), ή έως 35.546,00€ (για αυτούς που ανήκουν στην τελευταία κλίμακα), ενώ για την περίπτωση των νέων ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ (ασφαλισμένοι μετά την 01/01/1993), θα βγουν ευνοημένοι όσοι έχουν εισοδήματα έως 15.234,00€ (για τα πρόσωπα που ανήκουν στην πρώτη ασφαλιστική κλίμακα), ή έως 40.624,00€ (για τα πρόσωπα που ανήκουν στην τελευταία).

Χρήσιμο είναι επίσης να διευκρινίσουμε εδώ τα ακόλουθα:

α) Οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα, αφού αφαιρεθούν δηλαδή από τα μικτά έσοδα τα έξοδα και οι ασφαλιστικές εισφορές της προηγούμενης χρονιάς.

β) Οι κατώτατες εισφορές γίνονται ακόμα… κατώτερες, αφού από τα 2.528,52  ευρώ πέφτουν τώρα  στα 1.895,38 ευρώ (χωρίς μάλιστα να υπολογίζονται οι εκπτώσεις της πρώτης πενταετίας).

γ) Το μέγιστο ποσοστό συνολικής επιβάρυνσης επί του μικτού εισοδήματος δεν υπερβαίνει το 53,76%, συνυπολογιζόμενου του φόρου, της εισφοράς αλληλεγγύης, του τέλους επιτηδεύματος και των ασφαλιστικών εισφορών. (Τα μέσα παραπληροφόρησης έχουν βάλει κι εδώ το χεράκι τους, κάνοντας λόγο για 70%!)

δ) Η καταβολή θα είναι για όλους μηνιαία, ώστε οι ασφαλισμένοι να διευκολύνονται και να μην σωρεύονται εξαμηνιαία ή ακόμα και ετήσια χρέη. Επίσης, για πρώτη φορά, προβλέπεται και η δυνατότητα μερικής καταβολής.

Μικρότερος συντελεστής, μικρότερη φορολογία

Βέβαια, δεν αγνοούμε ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, σε αντίθεση με όλες τις άλλες κατηγορίες φορολογουμένων, δεν έχουν αφορολόγητο κι αυτό τους επιβαρύνει. Με το νέο φορολογικό του ΣΥΡΙΖΑ θα έχουν όμως και στη φορολογία βελτίωση, αφού αντί  του συντελεστή 26% με τον οποίο φορολογούνταν τα καθαρά κέρδη τους μέχρι πέρσι, φέτος, θα ισχύσει και γι’ αυτούς, το 22%, ο συντελεστής που ισχύει για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες.

Τέλος, να σημειώσουμε ότι παρά την αύξηση των συντελεστών εισφοράς αλληλεγγύης, τα εισοδήματα μέχρι 16.000 ευρώ θα πληρώσουν φέτος λιγότερη εισφορά, αφού κατά το προηγούμενο φορολογικό σύστημα, το ποσοστό εισφοράς για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ αφορούσε ολόκληρο το ποσό, ενώ από το 2017 βάζουμε κλίμακα, με αποτέλεσμα η εισφορά να επιβάλλεται μόνο στο ποσό που υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ.

Αυτή η σύντομη ανάλυση που επιχείρησα, σκοπό έχει να καταρρίψει τα ψέματα που τρομοκρατούν τον κόσμο, και τα οποία όλοι ξέρουμε από πού διοχετεύονται, και να φωτίσει την αλήθεια. Το νέο ασφαλιστικό και το νέο φορολογικό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι μεν αρκετά βαριά, αλλά όχι για όλους: για μια μικρή μειοψηφία ελεύθερων επαγγελματιών, που έχουν εισόδημα και μπορούν να ανταποκριθούν στις ασφαλιστικές και φορολογικές τους υποχρεώσεις. Για τους υπόλοιπους, τη μεγάλη πλειοψηφία, φροντίσαμε το φορτίο να είναι όσο το δυνατό πιο ελαφρύ, ώστε να μην υπερχρεώνονται στο ασφαλιστικό τους ταμείο και το κράτος και να μπορούν να ασκούν το επάγγελμά τους απρόσκοπτα. Το 2017 μπαίνει με καλύτερες προοπτικές. Όλοι οι οργανισμοί υπολογίζουν πως θα υπάρξει ανάπτυξη στο 2,7% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα γίνεται  «κανονική»  χώρα και οι επαγγελματίες, που είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας, θα δουν και αυτοί καλύτερες μέρες, όπως και όλος ο λαός μας.