Ένας γεννημένος μάγκας

Όλοι ονειρεύονται τον πρώτο ρόλο. Όλοι θέλουν να είναι πρωταγωνιστές, είτε το δείχνουν, είτε το αποσιωπούν. Να συγκινούν τα πλήθη και να κλέβουν την παράσταση, άσχετα αν πρόκειται για θέατρο ή για την πραγματική ζωή. Ο Μυτιληνιός Νίκος Χατζηανδρέου, γνωστός ως Νίκος Φέρμας, οποίος διέπρεψε στον παλιό καλό ελληνικό κινηματογράφο, δεν ήταν ένας απ’ αυτούς. Ανήκε στην κατηγορία των γεννημένων δευτεραγωνιστών ή τουλάχιστον έτσι καθιερώθηκε στη συνείδηση του λαού, που τον αγάπησε για την αυθεντικότητα, την φρεσκάδα και την πειστικότητα των ρόλων του, με τη διαφορά ότι αυτοί οι ρόλοι ήταν τις περισσότερες φορές παραλλαγές ενός και μοναδικού χαρακτήρα. Ο Φέρμας έπαιζε με αξιοσημείωτη συνέπεια τον ρόλο του μάγκα, του βαρύ, του λούμπεν τύπου, του παράνομου, του ανθρώπου του υποκόσμου κλπ. Έτσι φαίνεται πως ήταν και στην πραγματική ζωή, δηλαδή ως προς το στυλ, την «κοψιά» και όχι ως προς την ουσία φυσικά. Γι’ αυτό μάλλον έγινε ηθοποιός. Αλλιώς θα γινόταν μαφιόζος. Μία χαρακτηριστικότατη μαρτυρία για το ποιόν αυτού του φοβερού τύπου μάς προσφέρει ο σκηνοθέτης Ντίνος Δημόπουλος, ο οποίος περιγράφει γλαφυρά στο βιβλίο του «Ένας σκηνοθέτης θυμάται», την γνωριμία του με τον Νίκο Φέρμα:

«Με πλησιάζει ένας μάγκας βαρύς με το αργό λικνιστικό του περπάτημα εκείνο το πρωινό στο γύρισμα. Είναι ο Νίκος Φέρμας. Συρτή φωνή, νωθρή κίνηση, ματιά θαμπή.

– Είσαι για μια τζούρα αφεντικό;

– Τι τζούρα, ρωτάω παραξενεμένος.

– Μια ρουφηξιά για.

– Δεν καπνίζω.

– Δεν είναι καπνός. Χόρτο είναι.

– Τα χόρτα με πειράζουν στο στομάχι.

– Τα λάχανα σε πειράζουν. Κι ετούτο δεν είναι λάχανο. Είναι ανθός. Τράβα μία και θα αρχίσεις να πετάς. Και τα πλάνα θα σου ’ρχονται το ένα μετά το άλλο σαν σύννεφα που τα κυνηγάει ο νοτιάς». Αυτός ήταν ο Νίκος Φέρμας. Ένας άνθρωπος που γεννήθηκε και πέθανε μάγκας.