Δεν ήταν εύκολο, ούτε είναι. Ίσα ίσα, μέρα τη μέρα γίνεται δυσκολότερο. Όχι μόνο γιατί ο άνθρωπος είναι από τη φύση του πετούμενο, αλλά και επειδή το έχει ανάγκη να κράζει δυνατά καθώς ξεχύνεται από τις πλαγιές και σκίζει με φωνή και με σώμα τον αέρα. Ίσως μάλιστα αυτό το τελευταίο να είναι πιο κρίσιμο από το πρώτο,το γεγονός δηλαδή του φυσικού περιορισμού. Ας συλλογιστούμε πάνω σε ένα κάπως περίεργο παράδειγμα. Ένα καναρίνι μπορείς να το φυλακίσεις σε ένα κλουβί, αλλά δεν μπορείς ποτέ να του στερήσεις τη φωνή, ούτε το τραγούδι.

Κάπως έτσι και εμείς. Κλειστήκαμε οικειοθελώς στα κλουβιά μας, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα. Τι να κάνουμε; Αφού τα νοσοκομεία δεν πρόκειται να αντέξουν το βάρος των ασθενών, έτσι και ξεφύγει η κατάσταση. Και αφού το λέει και ο ειδικός ότι δεν χρειάζονται περισσότερα τεστ, είναι σπάταλη. Μόνο να μένουμε σπίτι. Κι άσε την Γερμανία και τη Νότια Κορέα να «ξυρίζονται», που πέτυχαν να περιορίσουν δραστικά τον ιό, χωρίς να παραλύσουν οι οικονομίες τους. Εμείς εκεί σπίτι, κι ας είμαστε όλοι κι όλοι δέκα εκατομμύρια νοματαίοι. Χωρίς να γνωρίζουμε το πότε θα βγούμε, πως θα βγούμε, ή αν πολύ σύντομα θα χρειαστεί να επιστρέψουμε στα κλουβιά μας μετά την μελλοντική και πρόσκαιρη απελευθέρωσή μας, γιατί ουδείς γνωρίζει το βάθος αυτής της κρίσης.

Κλειστήκαμε στα κλουβιά μας αλλά οι φωνές μας δεν πρόκειται να σιγήσουν. Και το τραγούδι μας θα δυναμώσει με τον καιρό. Μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα, αλλά η κουβέντα εύκολα γίνεται κραυγή, και οι φωνές δεν αργούν να σπάσουν το γενικό σιωπητήριο. Άλλο η μάσκα, άλλο το φίμωτρο. Μην το λησμονούμε αυτό.Άλλο η καραντίνα του ιού, κι άλλο η καραντίνα των δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Όμως δεν θα πάψουμε να σκεφτόμαστε, να επικοινωνούμε, να εκφράζουμε την άποψή μας, να αμφισβητούμε.Για την ώρα λοιπόν θα συνεχίσουμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα κι απλά, κι αργά ή γρήγορα, «θα βρούμε αυτά τα λόγια που παίρνουν το ίδιο βάρος

σ’ όλες τις καρδιές,

σ’ όλα τα χείλη».