του Πάνου Τριγάζη*

Αδικημένος της δημόσιας συζήτησης για την αντιμετώπιση του φονικού ιού είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.), που πρώτος κήρυξε συναγερμό και ανέλαβε τον διεθνή συντονισμό της σχετικής εκστρατείας. Πακέτα δισεκατομμυρίων ανακοινώνονται καθημερινά για την επιβεβλημένη ενίσχυση των εθνικών συστημάτων υγείας στην Ευρώπη, καθώς και της οικονομίας (επιχειρήσεις, εργαζόμενοι) αλλά στον Π.Ο.Υ. καμιά έκτακτη εισφορά δεν έγινε γνωστή ως τώρα.

Σημειώνω ότι, με βάση επίσημα στοιχεία, ο προϋπολογισμός του Οργανισμού αυτού για την διετία 2020-2021 είναι κάτω των 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, 4,84 δισ. για την ακρίβεια, εκ των οποίων μόλις 1 δισ. δολάρια προορίζεται για έκτακτες επιχειρήσεις, σαν την τωρινή κατά του κοροναϊού. Προσθέτω ότι σε όλη τη διάρκεια της 72χρονης ύπαρξής του, ο Π.Ο.Υ. ρίχνει το βάρος του στην υποστήριξη των φτωχών χωρών, από τις οποίες στο παρελθόν είχαν ξεκινήσει θανατηφόροι ιοί, όπως του AIDS και Έμπολα.

Τι θα μπορούσε να γίνει; Πριν από χρόνια ο αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος James Tobin είχε προτείνει την δημιουργία Παγκόσμιου Κοινωνικού Ταμείου μέσω μικρής φορολογίας (0,5%) της διεθνούς κίνησης του κερδοσκοπικού κεφαλαίου, που θα απέφερε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια, ίσως και εκατοντάδες.

Η πρωτοποριακή αυτή πρόταση ονομάστηκε Φόρος Τόμπιν (Tobin tax) και αποτέλεσε κεντρική διεκδίκηση των κινημάτων κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, ενώ υιοθετήθηκε και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Τώρα είναι η ώρα η πρόταση αυτή να επανέλθει στο προσκήνιο λόγω του κοροναϊού. Να την καταθέσει στην Ε.Ε. η χώρα που γέννησε τον Ιπποκράτη, με πρώτο στόχο την ενίσχυση του Π.Ο.Υ. Αν ο αγώνας είναι οικουμενικός, πλανητικός, αντίστοιχος με την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, παρόμοιας εμβέλειας και αποτελεσματικότητας πρέπει να είναι τα εργαλεία. Κι αν η κυβέρνηση δεν θελήσει να κάνει την πρόταση λόγω νεοφιλελεύθερων ιδεοληψιών, ας την κάνει η αξιωματική αντιπολίτευση. Ιδου πεδίον δόξης λαμπρόν!

*Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ