Μιλώντας με αρκετούς ανθρώπους, για τις εξελίξεις στην πολιτική επικαιρότητα διαπιστώνεις πολλά. Τις τάσεις σε ενεστώτα χρόνο, το επίπεδο ατομικής και μαζικής συνειδητοποίησης, τα κριτήρια με τα οποία «βαθμολογούν»  τους πολιτικούς ηγέτες και τις ασκούμενες πολιτικές τους.

Το πόσο οι άνθρωποι επηρεάζονται από  μυθεύματα που κυκλοφορούν ευρέως,- βλέπε δημοσκοπήσεις Σαββατοκύριακου – πόσο εμβαθύνουν στα καθημερινά  δρώμενα, πόσο καθορίζονται από ατομικές επιλογές και συμφέροντα, πόσο (και πώς) αντιλαμβάνονται τη συνέχεια των πραγμάτων μέσα στο χρόνο, το πόσο ικανοί είναι να αναγνωρίζουν τα λάθη «των δικών τους» και τα προτερήματα «των άλλων».

Όταν δεν κυκλοφορείς πολύ, και μάλιστα σε όσο το δυνατόν περισσότερα πεδία της κοινωνικής ζωής, είναι δύσκολο να αφουγκράζεσαι τους ευρύτερους παλμούς με  ευστοχία. Τότε γίνεσαι ευάλωτος σε διάφορες προπαγάνδες που αποσκοπούν να κάνουν το «άσπρο μαύρο» και να σε κατευθύνουν προς συγκεκριμένους «προορισμούς».

Η επαφή με την κοινωνία είναι αυτή η απαραίτητη συνθήκη που εμπλουτίζει τις γνώσεις σου, που δοκιμάζει τα πιστεύω σου, που σε «υποχρεώνει» να κατανοείς τις κινητικότητες των άλλων, που σε σμιλεύει για να αυξηθούν οι πιθανότητες να γίνεις κάποια στιγμή ένας πραγματικά αδέσμευτος άνθρωπος.

Πολλές φορές νομίζουμε πως είμαστε κάτοχοι της αλήθειας ενώ στην πραγματικότητα έχουμε  «μαύρα μεσάνυχτα». Σε κάθε περίπτωση, η καλύτερη δημοσκόπηση δεν είναι εκείνη που προκύπτει από παραγγελίες κομμάτων. Αλλά, αντιθέτως, εκείνη που τα συμπεράσματά της ορίζονται από τις ανησυχίες και τις σκέψεις των  ανθρώπων. Ανθρώπων που κατανοούν πως κάθε τελική επιλογή έχει μία μεγάλη βαρύτητα και είναι καθοριστική για το μέλλον.

Τις απαντήσεις στα ερωτήματα που τίθενται θα τις βρούμε- όσοι θέλουμε κάτι τέτοιο βέβαια.- μέσα στο πραγματικό ζυμωτήρι της κοινωνικής ζωής. Εκεί δικαιώνονται ή απορρίπτονται προτάσεις. Εκεί καταξιώνονται ή απαξιώνονται πρόσωπα και ιδέες. Εκεί επικυρώνονται ή ακυρώνονται εφαρμοσμένες πολιτικές. Εκεί αναδύονται ή «θάβονται» προοπτικές. Εκεί συμπυκνώνονται οι πόθοι που έχουμε για κάτι καλύτερο. Εκεί προσδιορίζονται τα πραγματικά προβλήματα και συζητιούνται οι κατάλληλες λύσεις. Εκεί γράφονται οι νέες σελίδες στο βιβλίο της Ιστορίας ή υποθηκεύονται οι νέες γενιές. Εκεί διαμορφώνονται οι γνήσιες ηγεμονίες ή «ξεσκεπάζονται» οι όψιμες λαθροχειρίες.

Όποιοι θέλουν να πορευτούν προοδευτικά, και με γερούς βηματισμούς, οφείλουν να εμπιστευτούν όχι μόνο τους εαυτούς τους, αλλά και την ίδια την πραγματικότητα. Αυτήν τη φοβάται μόνο όποιος έχει να κρύψει κάτι, μονάχα όποιος καταλαβαίνει πως έχει στερέψει η δεξαμενή των ουσιαστικών επιχειρημάτων του. Γιατί, από όποια πλευρά κι αν τη δεις, η πραγματικότητα πάντα αφήνει περιθώρια για να ξεκινήσεις από κάπου για να προχωρήσεις βήμαβήμα προς τα εμπρός.

Αρκεί να καταλάβεις έγκαιρα πως σε κάθε γενική αλλαγή οδηγούν σταδιακά οι μικρές νίκες που κατακτιούνται σε χρονικές συγκυρίες που οι αντίπαλοι έχουν παραδοθεί στην επικράτεια του κοντόφθαλμου.