«Φραπέ, σουβλάκι ή ουζάκι»;

Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, φιγουράρει στο χριστουγεννιάτικο κουίζ του Politico, που αξιοποιεί την ευρωπαϊκή διάσταση του θέματος, που με ευθύνη της κυβέρνησης έχει προκαλέσει τον διασυρμό της χώρας. Πρωταγωνιστής είναι ο Φραπές, που μετά και την παρουσία του στην εξεταστική της Βουλής, έγινε γνωστός και εκτός συνόρων.

το κεντρικό της θέμα η ιστοσελίδα έχει ένα μεγάλο κουίζ για τους αναγνώστες της, οι οποίοι τεστάρουν τις γνώσεις για γεγονότα που συνέβησαν το 2025 ή για παραπολιτικές λεπτομέρειές τους. 

 Ανάμεσα τους υπάρχει και η ερώτηση για τον Φραπέ, στην κατηγορία «Ευρώπη γενικότερα».

Η ερώτηση είναι η εξής: «Η ελληνική κυβέρνηση έχει συγκλονιστεί από ένα τεράστιο σκάνδαλο σχετικά με απάτη που αφορά τα αγροτικά κονδύλια της ΕΕ. Ποιο είναι το όνομα που έχει δοθεί σε πρόσωπο κλειδί των ανακριτικών φακέλων;».

Οι πιθανές απαντήσεις είναι:

  • Σουβλάκι
  • Φραπές
  • Ουζάκι

Αγροτική αγωνία στην Ελλάδα, αγροτική ευημερία στην Ευρώπη

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, διαγράφεται ένα χάσμα μεταξύ Ελλάδας και των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών καθώς αφενός εντείνεται η αγροτική αγωνία στην Ελλάδα, αφετέρου καταγράφεται αγροτική ευημερία στην Ευρώπη.

Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ανάκαμψη του αγροτικού τομέα στην Ευρώπη. Η Ελλάδα, όμως, βλέπει την παραγωγικότητα να υποχωρεί και το εισόδημα των αγροτών να πιέζεται.

Οι πρόσφατες κινητοποιήσεις των αγροτών υπογραμμίζουν ότι η κρίση στον πρωτογενή τομέα δεν είναι «μια μπόρα που θα κοπάσει». Η αγροτική παραγωγή στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφει ανοδική τάση, ενώ στην Ελλάδα μειώνεται, σύμφωνα με. Ειδικότερα, στην ΕΕ η παραγωγικότητα της αγροτικής εργασίας ανεβαίνει, το πραγματικό αγροτικό εισόδημα ενισχύεται, ενώ στην Ελλάδα τα οικονομικά περιθώρια στενεύουν και η ρευστότητα γίνεται καθημερινή αγωνία για τους αγρότες.

«Κίτρινος πυρετός» στο ηλεκτρονικό εμπόριο

Φθηνά προϊόντα από την Κίνα κατακλύζουν την ευρωπαϊκή αγορά οδηγώντας στα «κάγκελα» τον κλάδο του λιανεμπορίου που ζητά άμεσα παρεμβάσεις. Η διείσδυση των ασιατικών κολοσσών στην Ελλάδα (και όχι μόνο) έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις.

Οι κινεζικές πλατφόρμες έχουν κατορθώσει να έχουν πολύ χαμηλές τιμές προϊόντων αυξάνοντας το μερίδιο τους στην αγορά της Ευρώπης. Ενδεικτικά, το 2024, η ΕΕ δέχτηκε περίπου 4,5 δισ. μικροδέματα, με το 91% να προέρχεται από Κίνα.

Στην ελληνική αγορά, η οικονομική η ζημιά προσδιορίζεται «σε πάνω από 600.000.000 τζίρο τον χρόνο» κάτι που μοιραία οδηγεί σε «περίπου 200.000.000 απώλεια εσόδων στην ελληνική οικονομία και πάνω από 5.000 θέσεις εργασίας».

Αλίμονο στους ηττημένους

 «Δεν θα βαρεθούμε καθόλου, μα καθόλου, τη νέα χρονιά» προφήτευσε σε μια συνομιλία μας ένας βετεράνος πολιτικός. «Εδώ και δεκαετίες είχαμε να δούμε μια τόσο… χύμα κατάσταση», όπως είπε χαρακτηριστικά. «Πολλοί οι κόκορες στη διεθνή αλλά και την εγχώρια σκηνή, μόνο που το παγκόσμιο “κοτέτσι” λειτουργεί πλέον με σκληρούς ιδιοκτήτες, που καθορίζουν όλο και περισσότερο τις εξελίξεις στο εξωτερικό, αλλά και το εσωτερικό των περισσοτέρων χωρών».

Το μόνο σίγουρο είναι ότι το 2026 αναμένονται αναταράξεις, πολιτικές και οικονομικές.

Στον πρώτο κιόλας χρόνο της δεύτερης θητείας του, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επηρεάζει κάθε γωνιά του πλανήτη. Είναι σαν ένας κόσμος να αποσυντίθεται και ένας άλλος να βρίσκεται στη διαδικασία διαμόρφωσης.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες σπάνε την 80χρονη συμμαχία τους με την Ευρώπη.

Η Ατλαντική Συμμαχία εξακολουθεί βέβαια να υπάρχει στα χαρτιά, αλλά ο Λευκός Οίκος εμφανίζεται ολοένα και πιο εχθρικός απέναντι στη γηραιά ήπειρο, υιοθετώντας και ενισχύοντας πολιτικές δυνάμεις που συμμερίζονται τις ιδέες του Τραμπ.

Και η άποψη ότι ο επόμενος πρόεδρος μετά τον Τραμπ θα εγκαταλείψει την πολιτική του είναι εξαιρετικά λανθασμένη. Η μεταπολεμική τάξη δεν υπάρχει πλέον. Και η Ευρώπη είναι ηττημένη.

Όταν συνηθίζεις το τέρας

Ήταν στα 1928 όταν ο Μπέρτολτ Μπρεχτ έγραφε τους στίχους για την μπαλάντα του  Μακχήθ του μαχαιροβγάλτη, ένα τραγούδι που έγινε διάσημο και ακουγόταν στην «Οπερα της πεντάρας». Στην Ελλάδα πρωτοτραγουδήθηκε από τη Μελίνα Μερκούρη σε μεταφραστική προσαρμογή στα ελληνικά από τον Παύλο Μάτεσι. Και το τραγούδι ξεκίναγε με τον στίχο «Όπου πέφτουν καρχαρίες βγαίνει αίμα στον αφρό», που μου έφερε στον νου τα όσα ζούμε σήμερα στην πατρίδα μας. Παντού καρχαρίες διψασμένοι για κέρδος. Τράπεζες, funds, ιδιώτες πάροχοι ενέργειας, ιδιώτες στα νοσοκομεία, στα πανεπιστήμια,  στα ταχυδρομεία, στα αεροδρόμια, στα λιμάνια και στα τρένα. Και από κοντά, ό,τι έχει απομείνει σε ημιδημόσια και δημόσια χέρια, ΑΑΔΕ λέγεται, ΔΕΔΔΗΕ λέγεται, ακόμα και Δικαιοσύνη, να παίζει τον ρόλο του μπράβου και του φοροεισπράκτορα των καρχαριών. Παντού αιμοδιψείς καρχαρίες με τη συνέργεια συμμοριών απαρτιζόμενων από ακρίδες και τρωκτικά κατατρώγουν τις σάρκες μιας κοινωνίας η οποία είναι αναγκασμένη να συμβιώνει μαζί τους, να τους συνηθίζει και στο τέλος να τους μιμείται. Και όταν μιμείσαι το τέρας, το συνηθίζεις και αρχίζεις, όπως έλεγε ο Μάνος Χατζιδάκις, να του μοιάζεις.

Τους ήρθε ταμπλάς

Όταν δεν υπολογίζεις τον αντίπαλο, τον υποτιμάς, τον αντιμετωπίζεις με περιφρόνηση, γιατί δεν τον έχεις ικανό να υπερβεί τα όρια, είναι φυσικό να αιφνιδιάζεσαι όταν βρίσκεσαι απέναντι σε μια κατάσταση πρωτόγνωρη για σένα. Διατρέχεις τον κίνδυνο να υποστείς πανωλεθρία. Σ’ αυτήν την περίπτωση υποχρεώνεσαι να υποχωρήσεις όχι ατάκτως αλλά οργανωμένα, να μαζέψεις τις δυνάμεις σου και να αρχίσεις να επεξεργάζεσαι το σχέδιο ανακατάληψης των χαμένων εδαφών.

Η κυβέρνηση πίστευε ότι όπως κάθε χρόνο τέτοια εποχή έτσι και σήμερα θα είχαμε μια περιορισμένης έκτασης κινητοποίηση των αγροτών που θα κρατούσε μερικές μέρες. Θα κατέβαιναν στους δρόμους, θα έκλειναν συμβολικά για λίγες ώρες τις κεντρικές οδικές αρτηρίες, και μετά θα γύριζαν στα σπίτια τους, στα χωράφια τους και στις στάνες τους ικανοποιημένοι που έπραξαν το καθιερωμένο ετήσιο καθήκον τους. Και τους ήρθε ταμπλάς.

Για πρώτη φορά από το 1996 έχουμε τόσο μεγάλη συμμετοχή, για πρώτη φορά τέτοια αποφασιστικότητα από την πλευρά των μπλόκων, για πρώτη φορά τόσος θυμός.. Και ο μεγαλύτερος κίνδυνος; Το παράδειγμα των αγροτών να μεταδοθεί και σε άλλες κοινωνικές ομάδες.

Ακρίβεια, πραγματικοί μισθοί και “διανομή” της ανάπτυξης

Στις επικρίσεις κατά της κυβέρνησης για τη μεγάλη ακρίβεια και στη λαϊκή δυσφορία για το αυξανόμενο κόστος ζωής, ο πρωθυπουργός απαντά συχνά πυκνά ότι το “αντίδοτο” είναι οι αυξήσεις μισθών.

Το επιχείρημα θα είχε βάση, αν πράγματι υπήρχε ουσιαστική αύξηση των πραγματικών μισθών και της αγοραστικής δύναμης. 

Ομως τα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο: Οι μισθοί στην Ελλάδα αυξάνονται με αργό ρυθμό – χαμηλότερο από τον ρυθμό ανόδου του κόστους ζωής. Και οι προοπτικές για την περαιτέρω εξέλιξη τους δεν είναι ιδιαίτερα θετικές

Σύμφωνα με την έκθεση του οργανισμού Employment Conditions Abroad  οι πραγματικοί μισθοί στις   χώρες της ΕΕ θα αυξηθούν το 2026 κατά στο 1,7%. Για την Ελλάδα ο πήχυς τοποθετείται χαμηλότερα, με προβλεπόμενη αύξηση 0,9%.

Αυτό σημαίνει ότι με τον πληθωρισμό να “τρέχει” με ετήσιο ρυθμό πάνω από 2,2%, οι πραγματικές  αμοιβές εργασίας και η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων θα υποστούν σημαντικό “ροκάνισμα”. 

Φαίνεται ότι αυτό είναι το μερίδιο που τους αναλογεί από την πολυδιαφημισμένη ανάπτυξη

ΟΠΕΚΕΠΕδες

Αν υπάρχει μια λέξη της χρονιάς που φεύγει, δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από αυτή: ΟΠΕΚΕΠΕ. Η λέξη αυτή δηλαδή που μπήκε στη ζωή μας τόσο τόσο ξαφνικά και δεν λέει να φύγει, δίνοντας νέα νοήματα για τη διαφθορά στην Ελλάδα.

Το ότι τα σκάνδαλα διαφθοράς εξελίσσονται σε τηλεοπτικά reality είναι γνωστό. Είναι ένας τρόπος των ΜΜΕ να μπορέσουν να «αρπάξουν» τηλεθέαση, να προκαλέσουν το κοινό να ενδιαφερθεί, να εκνευριστεί, να νιώσει μέλος της εκάστοτε υπόθεσης.

Η απήχηση της εξεταστικής επιτροπής του ΟΠΕΚΕΠΕ προκαλεί θαυμασμό. Στην ιστοσελίδα της Βουλής, πάνω από 700.000 συμπολίτες μας είδαν έστω για λίγα λεπτά τον «Φραπέ» να επικαλείται το δικαίωμα της σιωπής. Ειδικά, οι γραφικότατοι χαρακτήρες του «Φραπέ», του «Χασάπη», του Μαγειρία και της Σεμερτζίδου, δεν έμειναν μονάχα στην απλή θέαση, αλλά καταναλώθηκαν και επαναχρησιμοποιήθηκαν με εκατοντάδες τρόπους

Το ότι οι συμπολίτες μας γελάνε καυστικά με αυτούς τους χαρακτήρες που εισήλθαν στα σπίτια μέσω της ελληνικής Βουλής, δεν αποδεικνύει ότι έχουμε αγκαλιάσει την διαφθορά, αλλά πέραν της σάτιρας και της ειρωνείας, ο τρόπος προσέγγισης αυτών των θεμάτων, δείχνει και πως ένα σύστημα κομματικής διαπλοκής απλώνεται μπρος στα μάτια μας. Επιπλέον, η υποστήριξη των πολιτών στον αγώνα των αγροτών για αξιοπρέπεια και επιβίωση, μαρτυρά μια ανάγκη για πολιτικές λύσεις που θα προστατεύουν την δημοκρατία και τους θεσμούς από το μεγάλο πλιάτσικο των καιρών μας.