Μια χρονιά με σημαντικές προκλήσεις για τη χώρα, την οικονομία, τους φορολογούμενους, τις επιχειρήσεις, ακόμη και για τα πολιτικά κόμματα θα είναι το 2019, που μας επιφυλάσσει αρκετές εκπλήξεις.

Παρά τα πολλά μέτωπα το μομέντουμ εκκίνησης του 2019 είναι θετικό, γεγονός που διευκολύνει τα σχέδια επίτευξης των στόχων που έχουν τεθεί για την επόμενη χρονιά και μεταξύ άλλων αφορούν: τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, το πρωτογενές πλεόνασμα, τις επενδύσεις, τις μεταρρυθμίσεις, το πρόγραμμα των εκδόσεων, τις δικαστικές αποφάσεις για τα αναδρομικά, την εξαφάνιση των capitalscontrols από τον τραπεζικό χάρτη, ακόμη και το αφορολόγητο όριο – όπου η σημερινή κυβέρνηση θα πιέσει για την κατάργηση της διάταξης που επέβαλε το ΔΝΤ για μείωση του ορίου σε μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες.

Με τόσο πολλά στοιχήματα στον χώρο της οικονομίας και με τρεις εκλογικές αναμετρήσεις μέσα στο 2019 το μόνο σίγουρο συμπέρασμα είναι ότι δεν πρόκειται να βαρεθούμε!…

Αναλυτικότερα οι προκλήσεις του 2019 για τη χώρα και την οικονομία είναι:

ΕΚΛΟΓΕΣ: Το νέος έτος θα πραγματοποιηθούν τρεις εκλογικές αναμετρήσεις (ευρωεκλογές, δημοτικές, εθνικές εκλογές), οι οποίες θα δοκιμάσουν τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας. Τα καμπανάκια για τους κινδύνους που εγκυμονεί ο εκλογικός κύκλος έχουν χτυπήσει από νωρίς. Τελευταία, μάλιστα, υπήρξε ομοβροντία επί αυτού του θέματος από διάφορες εκθέσεις, εντός και εκτός ελληνικών συνόρων, που είδαν το φως της δημοσιότητας. Ο προβληματισμός ήταν κοινός και συνδεόταν με τον αυξημένο κίνδυνο χαλάρωσης της κρατικής μηχανής που θεωρείται ένας από τους βασικούς λόγους που κάνει τις αγορές να ανησυχούν.

ΑΦΟΡΟΛΟΓΗΤΟ:Ενα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα για την κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εθνικές εκλογές θα είναι η απόσυρση της διάταξης για την περικοπή στο αφορολόγητο ποσό από 1ης Ιανουαρίου του 2020. Η μη εφαρμογή του μέτρου για την περικοπή των συντάξεων ήταν από τα πλέον εμβληματικά γεγονότα που συνέβησαν το 2018 με αποτέλεσμα ο πήχης να έχει ανέβει πολύ ψηλά. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει δεχτεί τη μείωση του αφορολογήτου από το ΔΝΤ ως βασικό δημοσιονομικό μέτρο για να ξεμπλοκάρει η δεύτερη αξιολόγηση. Εφόσον το μέτρο εφαρμοστεί από το 2020 η επιβάρυνση θα είναι μεγάλη. Θα ανέλθει στα 650 ευρώ σε ετήσια βάση καθώς η έκπτωση φόρου ή διαφορετικά το έμμεσο αφορολόγητο μετά το «ψαλίδι» θα διαμορφωθεί ως εξής:

1. Για άγαμο φορολογούμενο η έκπτωση φόρου μειώνεται από τα 1.900 ευρώ σήμερα σε 1.250 ευρώ και το έμμεσο αφορολόγητο όριο από 8.636 ευρώ σε 5.685 ευρώ.

2. Για φορολογούμενο με ένα παιδί, η έκπτωση φόρου από 1.950 ευρώ θα υποχωρήσει σε 1.300 ευρώ και το αφορολόγητο όριο από 8.864 ευρώ σε 5.905 ευρώ.

3. Για οικογένεια με δύο παιδιά, η έκπτωση φόρου θα διαμορφωθεί σε 1.350 ευρώ από 2.000 σήμερα και το αφορολόγητο σε 6.135 ευρώ από 9.090 ευρώ.

4. Για φορολογούμενους με τρία παιδιά και άνω, η έκπτωση φόρου από 2.100 ευρώ θα μειωθεί σε 1.450 ευρώ και το έμμεσο αφορολόγητο θα διαμορφωθεί σε 6.595 ευρώ από 9.545 ευρώ.

Το καθαρό ποσό για τα ταμεία εκτιμάται ότι θα φτάσει, αν δεν ξεπεράσει, το 1,8 δισ. ευρώ ή το 1% του ΑΕΠ.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ο στόχος για ανάπτυξη 2,5% του ΑΕΠ το 2019 από 2,1% που είναι η εκτίμηση για το 2018 θεωρείται επίσης σημαντική πρόκληση για τη χώρα που έχει πάνω από δέκα χρόνια να πιάσει αυτές τις ταχύτητες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ελλάδα θα αναπτυχθεί με ρυθμό κοντά στο 2,3%, ενώ ΟΟΣΑ και ΔΝΤ προβλέπουν ανάκαμψη 2,2% και 2,4% αντίστοιχα για το 2019.

ΑΝΕΡΓΙΑ: Η ανάπτυξη αποτελεί βαρόμετρο για την ανεργία η οποία εκτιμάται ότι το 2019 θα σημειώσει περαιτέρω πτώση στο 18,2% από 19,6% φέτος. Βέβαια αυτό συμβαίνει μόνο στα χαρτιά διότι οι αριθμοί διαφέρουν πολύ από την πραγματικότητα.

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΑ: Η πρόβλεψη για πλεόνασμα 3,6% του ΑΕΠ το 2019, οριακά πάνω από τον μνημονιακό στόχο του 3,5% του ΑΕΠ, διατηρεί την πίεση στα νοικοκυριά παρά τις ελαφρύνσεις ύψους 910 εκατ. ευρώ που ενεργοποιούνται από το νέο έτος. Τα περιθώρια για παροχές με βάση την πρόβλεψη για τον δημοσιονομικό χώρο του 2019, δηλαδή το υπερπλεόνασμα, ξεκινούν από τα 199 εκατ. ευρώ, έναντι 885 εκατ. ευρώ που διαμορφώθηκαν φέτος.

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ: Υπέρτατη πρόκληση θεωρείται ο στόχος για φτηνό δανεισμό το 2019. Οι αγορές παραμένουν νευρικές και η Ελλάδα περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία όταν οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων υποχωρήσουν να προχωρήσει στην πρώτη μεταμνημονιακή έκδοση. Δεν βιάζεται διότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες το 2019 είναι μικρές, μόλις 11,74 δισ. ευρώ σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, ενώ έχει και το μαξιλάρι των 26,4 δισ. ευρώ που την προστατεύει και γι’ αυτό δεν πιέζεται.

ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ: Η εξόφληση μέρους των ακριβών δανείων που έχει η χώρα απέναντι στο ΔΝΤ, ήτοι 9,8 δισ., είναι σημαντική πρόκληση για την κυβέρνηση ώστε να μειώσει το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους. Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα κατέλθει στα 323,5 δισ. ευρώ ή 167,8% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 12,6 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2018. Φέτος, το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 335 δισ. ευρώ ή 180,4% του ΑΕΠ, έναντι 317,4 δισ. ευρώ ή 176,1% του ΑΕΠ το 2017.

ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί την κυβέρνηση να βρίσκεται σε επαγρύπνηση σε περίπτωση που τα ανώτατα δικαστήρια ανατρέψουν μνημονιακές συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν στα έτη 2012, 2015 και 2016, όπως επίσης και στην περίπτωση που καταπέσουν οι μνημονιακοί νόμοι για την κατάργηση του 13ου και του 14ου μισθού στο Δημόσιο.