Γράφει η Πουλχερία Γεωργιοπούλου
«Σάββατα στον σταθμό»-Ενδιαφέρουσα ομιλία από τον Καθηγητή Ηλία Κούβελα στα Λεχαινά
Η ανταπόκριση του κοινού ήταν εντυπωσιακή στην ομιλία στα Λεχαινά του διακεκριμένου ομ. Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών Ηλία Κούβελα με θέμα «Συμπεριφορές του ανθρώπου. Η μηχανή του νου. Τα ίχνη της εμπειρίας. Η συνάντηση της βιολογίας με την ψυχανάλυση». Την εκδήλωση οργάνωσε το Σάββατο 23 Φεβρουαρίου, στο Καφέ-ΟΣΕ Λεχαινών η Πολιτιστική Ομάδα Φράγμα στο πλαίσιο των εκδηλώσεών της ”Σάββατα στον Σταθμό» που πραγματοποιεί συνεχώς από το 2013 μια φορά κάθε μήνα.
Παρά τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν το βράδυ του Σαββάτου, στο κάλεσμα της Πολιτιστικής Ομάδας Φράγμα ανταποκρίθηκαν φίλοι της γνώσης και της επιστήμης από την περιοχή των Λεχαινών, της Αμαλιάδας και του Πύργου.
Τη ζεστή παρέα που δημιουργήθηκε καλωσόρισε το μέλος της Ομάδας Φράγμα κ. Διονύσης Κράγκαρης συστήνοντας τον εκλεκτό επιστήμονα κ. Ηλία Κούβελα η παρουσία του οποίου ολοκλήρωσε τον κύκλο ομιλιών επιφανών επιστημόνων στα Λεχαινά, όπως ο Γεώργιος Γραμματικάκης Καθηγητής Φυσικής και Πρύτανης του Πανεπιστήμιου Κρήτης και ο Γιάννης Μαννέτας ομ. Καθηγητής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Η συζήτηση είχε ως αφορμή τον σχολιασμό των βιβλίων επιστημονικής εκλαΐκευσης των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης «Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΝΟΥ» του BLAKEMORE COLIN σε μετάφραση του Άρη Μπερλή και «ΤΑ ΙΧΝΗ ΤΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ – Νευρωνική πλαστικότητα και η συνάντηση της Βιολογίας με την Ψυχανάλυση» των Francois Ansermet, Pierre Magistretti σε μετάφραση της Βασιλικής Βακάκη, την επιστημονική επιμέλεια των οποίων έχει κάνει ο Ηλίας Κούβελας
Δυο συναρπαστικά βιβλία, που παρέχουν στον μη ειδικό αναγνώστη έναν οδηγό για την κατανόηση των νοητικών λειτουργιών που αποτελούν τη βάση της ανθρώπινης ύπαρξης.
Την εκδήλωση προλόγισε ο συγγραφέας και ποιητής Βασίλης Λαδάς, αναφερόμενος στην προσφορά του ζεύγους Ηλία Κούβελα και της συζύγου του Ρέας Γαλανάκη γνωστής συγγραφέα και μυθιστοριογράφου, που ήταν παρούσα στην εκδήλωση, στην πνευματική και πολιτιστική ζωή της σύγχρονης Πάτρας και την θερμή ανταπόκριση εκ μέρους τους στην πρόσκληση της Ομάδας Φράγμα.
Αξίζει να σημειωθεί πως η κα Ρέα Γαλανάκη δέχτηκε με ευχαρίστηση την πρόσκληση για μια μελλοντική συνάντηση και σχολιασμό του λογοτεχνικού της έργου όταν πληροφορήθηκε ότι τα βιβλία της έχουν συζητηθεί στις Λέσχες Ανάγνωσης Αμαλιάδας και Πύργου και μάλιστα ήταν η αφορμή να γνωριστούν και να έρθουν σε επαφή τα μέλη τους.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ
Ο Ηλίας Κούβελας με απλό και κατανοητό τρόπο αναφέρθηκε σε θεωρίες, έννοιες και επιρροές της ψυχανάλυσης και της νευροβιολογίας που σκοπό έχουν την υποστήριξη της επιστημονικής έρευνας στην τομή των νευροεπιστημών και ψυχανάλυσης και την επανεξέταση των θεωριών του Φρόιντ για το ασυνείδητο σε επίπεδο φυσιολογίας, και συγκεκριμένα σε επίπεδο νευρωνικής πλαστικότητας.
Στις τοποθετήσεις του ο ομιλητής άντλησε στοιχεία μέσα από τις σελίδες των δύο εξαιρετικών βιβλίων που προαναφέρθηκαν και πραγματοποίησε μια εξερεύνηση στον χώρο του ανθρώπινου εγκεφάλου και νου.
Πρόκειται για μια ευφυή συνθετική και αναλυτική δουλειά που στηρίζεται στα δεδομένα των νευροεπιστημών, της νευρολογίας, της ψυχιατρικής και της ψυχολογίας.
Εξήγησε ο διαπρεπής επιστήμονας πως μέσα από στις σελίδες των βιβλίων τίθεται ένα δύσκολο και γοητευτικό ζήτημα και εντέλει ο αναγνώστης οδηγείται στην κατανόηση περίπλοκων λειτουργιών όπως είναι η αντίληψη, η μάθηση και μνήμη, η σκέψη, η τρέλα και η κατάθλιψη, η εξάρτηση, η γλώσσα, οι βιολογικοί ρυθμοί, ο πόνος, η γήρανση κ.λπ
Η νευροβιολογία στο ντιβάνι θα έλεγε σκεφτόταν κάποιος, αφού η πρόοδος της πλευράς της μελέτης του εγκεφάλου και της ανθρώπινης συμπεριφοράς μέσα από την αποτύπωσή της στις εγκεφαλικές λειτουργίες ήταν τα τελευταία χρόνια ραγδαία.
Όταν κατά την εξέλιξη των επιστημών εμπεδώθηκε μεταξύ των επιστημόνων η πεποίθηση ότι το νόημα των πραγμάτων υπάρχει μόνο στο μυαλό έμφρονων όντων, κατέστη παράλληλα σαφές ότι η ανάγκη αναζήτησης του νοήματος του κόσμου υπαγορεύει την ανάγκη εξέτασης του νου και, επομένως, του εγκεφάλου.
Γεγονός που σημαίνει ότι όποιος νοιάζεται για το νόημα των πραγμάτων είναι υποχρεωμένος να μάθει και για τον εγκέφαλο. Αλλιώς είναι σαν να αναρωτιέται για πράγματα που δεν υπάρχουν.
Επίσης, όποιος ενδιαφέρεται να φωτίσει τα μυστικά και τα αίτια της φυσιο-παθολογίας του εγκεφάλου και της συμπεριφοράς, δεν μπορεί να αγνοεί ότι ένας τέτοιος στόχος απαιτεί και ταυτόχρονη εξέταση του υλικού και πνευματικού περιεχομένου του κόσμου τον οποίο διαμορφώνουν και από το οποίο διαμορφώνονται οι εγκέφαλοί μας.
Συμπληρωματικά, ο κ. Κούβελας, τόνισε ότι η ιδαιτερότητα του ανθρώπου βρίσκεται στη «χαλάρωση της κληρονομικότητάς του», επικαλούμενος τη φράση του νομπελίστα βιολόγου Φρανσουά Ζακόμπ. Η θεωρία της νευρωνικής πλαστικότητας είναι τολμηρή και αισιόδοξη καθώς ανοίγει νέους για βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας μέσω και της αυτο-ανάλυσης και τη δυνατότητα για τη μόνη εσώτερη ελευθερία που μπορούμε ίσως να αποκτήσουμε.
Η ολοκλήρωση της παρουσίασης των εξαιρετικών τοποθετήσεων του Καθηγητή Κούβελα έδωσε, όπως ήταν φυσικό, το έναυσμα για την πολύ ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων στη συζήτηση που ακολούθησε με το κοινό.
