Μιλούν στη LIFO o γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών και εκπρόσωπος της Ελλάδας για την Κλιματική Αλλαγή, Χρήστος Ζερεφός, και ο μετεωρολόγος και διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος.
Ένας ατελείωτος πύρινος εφιάλτης. Ανεξέλεγκτες φωτιές σε διάσπαρτα σημεία της χώρας. Καμένες περιοχές, κατεστραμμένα σπίτια, ζώα που χάθηκαν και χιλιάδες στρέμματα δάσους που έχουν γίνει στάχτη.
Τις τελευταίες μέρες είμαστε θεατές μιας τεράστιας οικολογικής καταστροφής. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα χειρότερα είναι μπροστά μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ξέσπασαν 99 πυρκαγιές σε διάστημα 24 ωρών ενώ την ίδια στιγμή σε μόλις 96 ώρες χάθηκε το 60% των εκτάσεων που καίγονται κατά τη διάρκεια ενός ολόκληρου χρόνου.
Μόνο στην Αττική, τα τελευταία χρόνια, φονικές πυρκαγιές έχουν ξεσπάσει σε περιοχές όπως η Πάρνηθα, η Πεντέλη, το Μάτι, η Βαρυπόμπη, η Ραφήνα, η Καλλιτεχνούπολη, ο Ν. Βουτζάς, το Γραμματικό, ο Άγιος Στέφανος, ο Αυλώνας, το Καπανδρίτι και ο Υμηττός, με αποτέλεσμα εκτάσεις πρασίνου και βλάστησης να μετατρέπονται σε νεκρές γκρίζες ζώνες.
Αναμφίβολα, το περιβάλλον και ο πλανήτης μας εκπέμπουν SOS. Το κλίμα μεταβάλλεται σε παγκόσμιο επίπεδο και ήδη έχει διαμορφωθεί μια νέα πραγματικότητα. Η κλιματική αλλαγή καθιστά τα ακραία φαινόμενα πιο συχνά και έντονα. Γι’ αυτό και εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας προειδοποιούν ότι τις επόμενες δεκαετίες θα μας απασχολήσει ως το πλέον σημαντικότερο πρόβλημα για τον πλανήτη. Και, παράλληλα, το 2021 είναι βέβαιο ότι θα καταγραφεί ως το έτος – ορόσημο.
Πυρκαγιές, ξηρασία, ερημοποίηση, υψηλή συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα, αστικοποίηση, καύσωνες είναι κάποιες από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Αύγουστος 2021. Παντού στάχτη, δάκρυα και σιωπή. Η βορειοανατολική Αττική αλλά και άλλες περιοχές της χώρας φλέγονται.
Άραγε, ποιες είναι οι αιτίες και πώς μπορούμε να προστατευτούμε; Ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών και εκπρόσωπος της Ελλάδας για την Κλιματική Αλλαγή, Χρήστος Ζερεφός, απαντά: «Είναι βέβαιο ότι ο παρατεταμένος καύσωνας, όπως το είχαμε προβλέψει, δημιούργησε τεράστια ζημιά. Οι υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με την έλλειψη σχεδίου ασφαλούς συμβίωσης μεταξύ αστικού περιβάλλοντος και δασικών εκτάσεων συνθέτουν ένα εύφλεκτο μείγμα που αποτελεί μια τεράστια απειλή.
Στη χώρα μας, δυστυχώς, δεν υπάρχουν ούτε κανόνες ούτε μέτρα προστασίας. Γι’ αυτό απαιτείται ένας εξ ολοκλήρου περιβαλλοντικός ανασχεδιασμός στον οποίο θα συμμετέχουν όλοι. Να οικοδομήσουμε μια μακρόπνοη στρατηγική στην οποία θα έχουν ενεργό ρόλο η πολιτεία, το πολιτικό προσωπικό, η τοπική αυτοδιοίκηση καθώς και άλλοι φορείς, διότι η ραγδαιότητα των φαινομένων θα αυξάνεται.
Και φυσικά όταν αναφέρομαι στην πολιτεία εννοώ όλους μας. Ο καθένας πρέπει να αναλαμβάνει την ευθύνη που του αναλογεί. Ζούμε σε μια χώρα που είναι ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή και άρα πρέπει να προσαρμοστούμε. Ενδεικτικά, μπορούμε να ασφαλίζουμε τις κατοικίες μας όπως συμβαίνει στο εξωτερικό, να καθαρίζουμε τις αυλές μας, να δημιουργούμε αντιπυρικές ζώνες, να παράγουμε λιγότερα σκουπίδια, να σεβόμαστε τους φυσικούς πόρους και να μη σπαταλάμε το νερό.
Επίσης, δεν είναι δυνατόν να αναδασώνουμε τις καμένες εκτάσεις φυτεύοντας πεύκα. Το μέγεθος της πυρκαγιάς αποτελεί συνάρτηση ανέμου, καύσιμης ύλης και αδιαφορίας για το μάζεμα των ξηρών κλαδιών. Έτσι, δημιουργείται το πούσι. Αναλογιστείτε ότι οι βελόνες που πέφτουν στο έδαφος από τα πεύκα είναι το καλύτερο προσάναμμα για πυρκαγιά αφού αποτελούν ένα εύφλεκτο μείγμα ξύλου και ρετσίνας.
Συγχρόνως, στην Ελλάδα πάσχουμε στο θέμα της παιδείας και της οικολογικής συνείδησης. Κυριαρχούμαστε από την αντίληψη ότι κάποιος άλλος πάντα θα μαζέψει τα ξερόκλαδα μας. Ευτυχώς, οφείλω να πω ότι χάρηκα που επιτέλους αποφασίστηκε η αυστηροποίηση των ποινών σχετικά με την πρόκληση πυρκαγιάς και από πλημμέλημα γίνεται κακούργημα. Ήταν κάτι που έπρεπε να είχε γίνει εδώ και πολύ καιρό».