Ψυχολογικός πόλεμος: Πού οδηγεί η ρωσική ρουλέτα της οικονομικής κατολίσθησης εν αναμονή του 3ου lockdown;
Το σενάριο ενός τρίτου lockdown, επανέρχεται όλο και πιο έντονα στο δημόσιο διάλογο. Η αναμονή των εξελίξεων μεταφράζεται με όρους κρίσεων πανικού σε μια κοινωνία που η οικονομία καταρρέει και η πραγματικότητα αλλάζει σαρωτικά.
Η ψυχολογία της αγοράς κλυδωνίζεται και οποιαδήποτε προσδοκία, για σταδιακή επάνοδο σε κανονικούς ρυθμούς πέφτει στο κενό μπροστά στα νέα δεδομένα και το κλίμα που αλλάζει δραματικά.
Μετά το καταλυτικό δεύτερο κύμα, το επερχόμενο τρίτο κύμα της πανδημίας φαίνεται πως ήδη έχει αρχίσει να δρα εξοντωτικά για την οικονομική πραγματικότητα κυρίως των μικρών και μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων. Ο εγκλεισμός σε συνδυασμό με τη φτωχοποίηση και την οικονομική ανασφάλεια έχουν διαμορφώσει ένα βουβό κύμα αγανάκτησης, απογοήτευσης και απελπισίας!
Μικρομεσαίοι υπό εξαφάνιση
Και ενώ ο θανατηφόρος ιός απειλεί τη δημόσια υγεία, η δημόσια εικόνα δείχνει ένα κόσμο συναισθηματικά εξαντλημένο, απογοητευμένο και φοβερά αγχωμένο για το τι τελικά θα συμβεί και το πώς θα καταφέρει να επιβιώσει όχι από τον ιό, αλλά από αυτό που επιφέρει η πανδημία σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Έτσι όσο τα επιδημιολογικά αναστέλλουν τη λειτουργία της κοινωνίας και της αγοράς υπό μια κανονικότητα, ελεύθεροι επαγγελματίες, άνεργοι αλλά και η μεγαλύτερη μερίδα των εργαζομένων βιώνει μια άνευ προηγουμένου συγκυρία σύγχυσης και ανασφάλειας με αβέβαιη ημερομηνία λήξης.
Είναι ολοφάνερο πως η πανδημία έχει εξαντλήσει το συναισθηματικό και ψυχολογικό ανοσοποιητικό ακόμα και των πιο αισιόδοξων μικρομεσαίων, οι οποίοι και φαίνεται πως δέχονται και τις ισχυρότερες πιέσεις. Όχι χωρίς λόγο, τα μικρά και μεσαία στρώματα βιώνουν ένα τεράστιο άγχος για την επιβίωση τους, καθώς δέχονται ισχυρότερες επιπτώσεις και μακροπρόθεσμα θα δεχτούν ακόμα μεγαλύτερες σε σχέση με τα ανώτερα στρώματα, οξύνοντας ακόμα περισσότερο τις ήδη υπάρχουσες κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες.
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις του ψηφιακού χάσματος
Η πανδημία έχει προκαλέσει τρομακτικές αλλαγές στη χρήση των ψηφιακών μέσων σε όλες τις μορφές των δραστηριοτήτων και έχει αρχίσει να επιβάλει ένα επικίνδυνο ψηφιακό χάσμα με τεράστιες ψυχολογικές επιπτώσεις. Το χάσμα αυτό αφορά την άνιση πρόσβαση, αλλά και την ανισότητα σε επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας, κυρίως ανάμεσα στους επαγγελματίες οι οποίοι καλούνται να τρέξουν με ταχύτητα φωτός προς την ψηφιακή τους προσαρμογή προκειμένου να επιβιώσουν. Το ίδιο συμβαίνει και με μια μεγάλη κατηγορία εργαζομένων, αυτή των πιο ώριμων ηλικιακά, οι οποίοι εκφράζουν πάρα πολύ έντονη ανησυχία και άγχος για το εργασιακό τους αύριο και για το πώς θα καταφέρουν να προσαρμοστούν και να αποκτήσουν τις αναγκαίες ψηφιακές δεξιότητες προκειμένου να αντέξουν στις απαιτήσεις της νέας εποχής.
Έχει φανεί πως οι αλλαγές αυτές προκαλούν ένα αίσθημα απελπισίας, το οποίο συνδέεται με τη σκέψη ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Αυτό με τη σειρά του φαίνεται πως επιφέρει πανικό και βίωση αισθημάτων θλίψης, θυμού, αδιεξόδου, ματαίωσης και ανασφάλειας.
Πρόκειται όμως για μια ψευδαίσθηση αδιεξόδου, η οποία προκαλεί ένα φαύλο κύκλο αδράνειας, οποίος όσο συνεχίζεται εδραιώνει το μπλοκάρισμα όλων των δραστηριοτήτων. Στην πραγματικότητα ακόμα και σε καιρούς κρίσεων, σχεδόν για όλα υπάρχει μια λύση. Πάντα υπάρχει η επιλογή, και η δυνατότητα της επιλογής προκύπτει από το να είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε το αντίστοιχο τίμημα, να ξεβολευτούμε, να αγωνιστούμε και να προσπαθήσουμε για το καλύτερο που μπορούμε!
*Η Ειρήνη Μεσσήνη είναι Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ρήγα Φεραίου 111 / Πύργος
Αγίου Δημητρίου 44 / Αθήνα
Τηλ: 6946442653
Email: irinimessini@gmail.com
