Στους δικαιούχους προνοιακών επιδομάτων, και ειδικότερα στους μετανάστες, πρέπει να αναζητηθούν κατά βάση οι «χαμένοι» του κοινωνικού προϋπολογισμού για το 2020. Η μείωση της δαπάνης που προκύπτει σχεδόν για όλα τα είδη επιδομάτων (πλην του ΚΕΑ) συνδέεται με την πρόθεση της κυβέρνησης να περικόψει τον αριθμό των μεταναστών που πληρούν τις ισχύουσες προϋποθέσεις και έχουν θεμελιώσει δικαίωμα στα κοινωνικά επιδόματα.
Οι δικαιούχοι του επιδόματος ενοικίου σήμερα πρέπει να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια κατά τα τελευταία πέντε έτη, όπως προκύπτει από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος Η συνθήκη αυτή αναμένεται να αλλάξει και ο χρόνος υποχρεωτικής διαμονής θα αυξηθεί στα δέκα έτη. Κάπως έτσι μπορεί να αιτιολογηθεί η προβλεπόμενη, κατά 52 εκατομμύρια ευρώ, μείωση του επιδόματος ενοικίου (από 366 εκατ. ευρώ το 2019 θα μειωθεί στα 314 εκατ. ευρώ το 2020). Το ίδιο ποσό με την πρόβλεψη του 2019 (961 εκατ. ευρώ) εμφανίζεται να έχουν τα οικογενειακά επιδόματα.
Στην πραγματικότητα ο στόχος του 2020 υστερεί κατά 139 εκατ. ευρώ έναντι του 2019, καθώς παρατηρήθηκε υπέρβαση του ποσού. Μειωμένες κατά 3 εκατ. ευρώ θα είναι και οι δαπάνες για τους ανασφάλιστους υπερήλικες, ενώ μείωση θα έχει και το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) με προϋπολογισμό 850 εκατ. ευρώ, δηλαδή αρκετά πιο κάτω από το 1 δισ. ευρώ που είχε προβλεφθεί για το 2019 αλλά, σύμφωνα με την εκτίμηση, λόγω μη απορρόφησης όλου του ποσού η τελική δαπάνη για το τρέχον έτος δεν θα ξεπεράσει τελικά τα 680 εκατ. ευρώ.
Επίσης, στον κρατικό προϋπολογισμό για το 2020 εγγράφεται ποσό ύψους 123 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του επιδόματος των 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται στην Ελλάδα.
Μειωμένη 192 εκατ. ευρώ προβλέπεται η συνταξιοδοτική δαπάνη (121 εκατ. ευρώ για κύριες συντάξεις και 71 εκατ. για επικουρικές).
Η μείωση των δαπανών και η προβλεπόμενη αύξηση των εσόδων συμβάλλουν στη μείωση της κρατικής επιχορήγησης κατά 475 εκατ. ευρώ, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνει ακόμη μια φορά ότι ουδεμία πρόβλεψη υπάρχει για την καταβολή αναδρομικών που έχει εκδικάσει το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Δαπάνες και επενδύσεις ξεχασμένες στα μνημόνια
Εχοντας συγκεντρώσει όλη της την -επικοινωνιακή- προσοχή στη μείωση της φορολογίας, με το μεγάλο μέρος των ελαφρύνσεων να απονέμεται στον επιχειρηματικό τομέα, η κυβέρνηση παρουσίασε έναν προϋπολογισμό που ακολουθεί τη μνημονιακή πεπατημένη των τελευταίων οκτώ ετών.
Παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις για ενίσχυση του αναπτυξιακού προσανατολισμού και τις φιλοδοξίες για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8% το 2020 -φιλοδοξία που δεν τη συμμερίζονται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ και από χθες ο ΟΟΣΑ -, η διάρθρωση του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή μένει προσηλωμένη στο πνεύμα της λιτότητας και της συγκράτησης των δημόσιων δαπανών.
Κουτσουρεμένες
Στην ίδια φιλοσοφία κινούνται οι κατεξοχήν κοινωνικές δαπάνες του προϋπολογισμού, στην παιδεία, την υγεία, την κοινωνική πρόνοια, τον πολιτισμό. Παντού καταγράφονται είτε μικρές μειώσεις, είτε στασιμότητα δαπανών, με αξιοσημείωτες ανακατανομές παροχών στους δικαιούχους, που έχουν ακόμη και ρατσιστική χροιά.
Περικοπές και στην Παιδεία
Ο προϋπολογισμός δεν έχει δημοσιονομικό χώρο για μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών το 2020, παρατείνοντας την ομηρία των αναπληρωτών
Οχι μόνο δεν καταγράφεται αύξηση των δαπανών για την εκπαίδευση, αλλά περικοπές των δημόσιων δαπανών που επαναφέρουν μνήμες από την περίοδο της λιτότητας κατά τη διάρκεια της οποίας η Παιδεία βίωσε την πιο βάναυση αποδόμηση των βασικών της στοιχείων, με διαλυμένες εργασιακές σχέσεις και απουσία μόνιμων διορισμών, γεγονός που οδήγησε στη δυσλειτουργία των σχολικών μονάδων της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ η συνεχιζόμενη υποχρηματοδότηση γονάτισε τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και παρόπλισε τον τομέα της έρευνας.
Η πρόβλεψη για τις δαπάνες του υπουργείου Παιδείας σύμφωνα με την εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου τους Κράτους της 5ης Ιουλίου (2/55677/ΔΠΓΚ) επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ήταν πιο γενναιόδωρη, προβλέποντας 5.598.608.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 5.088.608.000 προέρχονται από τον τακτικό προϋπολογισμό και τα 510.000.000 από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. στον προϋπολογισμό που κατέθεσε η Νέα Δημοκρατία στη Βουλή, για το υπουργείο Παιδείας προβλέπονται 5.463.000.000, δηλαδή 134,6 εκατομμύρια ευρώ λιγότερα.
Από το 2015 και έπειτα, καταγράφηκε διαρκής αύξηση (μικρή μεν, υπαρκτή δε) της δημόσιας χρηματοδότησης για την Παιδεία και την Ερευνα, παρά τις μνημονιακές δεσμεύσεις και την επιτροπεία των θεσμών. Σήμερα, αν και η χώρα βρίσκεται εκτός μνημονιακού προγράμματος, τα κονδύλια μειώνονται, δυσχεραίνοντας το έργο και την αποστολή των σχολείων και των πανεπιστημίων. Παράλληλα, η ανάγνωση των προϋπολογισμένων ποσών στο σχέδιο του προϋπολογισμού επισημαίνει πως δεν προβλέπεται να γίνουν μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών το ερχόμενο έτος, παρατείνοντας την ομηρία των αναπληρωτών και αδυνατίζοντας την ποιότητα της εκπαίδευσης.
Στραγγαλίζουν οικονομικά την υγεία
Συνεχίζεται η «κατρακύλα» των δαπανών υγείας, με μεγαλύτερη εκείνη της χρηματοδότησης του δημόσιων νοσοκομείων, αλλά και της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), ακολουθώντας την πεπατημένη των πολιτικών που επιλέχθηκαν όλα τα «μνημονιακά» έτη. Ο προϋπολογισμός του 2020 του υπουργείου Οικονομικών μειώνει κατά επιπλέον 37 εκατομμύρια τη χρηματοδότηση των νοσοκομείων σε σύγκριση με το 2019, έτος κατά το οποίο η συγκεκριμένη χρηματοδότηση είχε μειωθεί κατά 65 εκατομμύρια σε σύγκριση με το 2018.
Για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας η μείωση είναι 4 – 4,5 εκατομμύρια, ενώ η χρηματοδότηση προς τον ΕΟΠΥΥ παραμένει σταθερή σε σχέση με το 2019. Το υπερταμείο ωστόσο θα χρηματοδοτηθεί με επιπλέον 80-85 εκατομμύρια ευρώ το 2020, ποσό που προκύπτει από τις αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές με τις οποίες έχουν επιβαρυνθεί οι πολίτες.
Με ξένα κόλλυβα
Κατά τα άλλα η κυβέρνηση της Ν.Δ. εμφανίζει ως «σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις» μεταρρυθμίσεις της προηγούμενης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Ο λόγος γίνεται για το πληροφοριακό πρόγραμμα vain to vain (από φλέβα σε φλέβα) του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ), που βρίσκεται στην τελική φάση υλοποίησης, καθώς και για την κεντρικοποίηση των προμηθειών υγείας μέσω της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), νόμος ψηφισμένος από την προηγούμενη κυβέρνηση, που έβαλε το θεσμικό πλαίσιο και μένουν να γίνουν κάποια τελευταία βήματα ώστε να τεθεί σε λειτουργία.
