Με το μάθημα των Νέων Ελληνικών έγινε η πρεμιέρα των πανελλαδικών εξετάσεων για τους υποψηφίους των Επαγγελματικών Λυκείων. Το διαγώνισμα ήταν διαμορφωμένο σε δύο μέρη με άξονες ένα μη λογοτεχνικό κείμενο, ομιλία του Α. Καμύ, βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας και ένα ποίημα της Ιταλίδας ποιήτριας, Alda Merini. Για κάθε κείμενο τέθηκαν δραστηριότητες που αφορούσαν την κατανόησή του, τη λειτουργία της γλώσσας και μία παραγωγή λόγου. Οι μαθητές έπρεπε σε μία ομιλία στη Βουλή των Εφήβων να προτείνουν τρόπους με τους οποίους το σύγχρονο σχολείο  θα συμβάλλει στην πρόοδο της τέχνης και του πολιτισμού. Στο μη λογοτεχνικό κείμενο κλήθηκαν να αναπτύξουν μια μορφή τέχνης που έχουν ανάγκη στη ζωή τους.

Τα θέματα παρουσίαζαν ενδιαφέρον και απαιτούσαν την εξοικείωση των μαθητών καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς με την κατανόηση, την παραγωγή κειμένων και την καλή γνώση της θεωρίας.

Φιλολογική Ομάδα,

Φροντιστήριο «ΑΛΜΑ»

Απαντήσεις

Α. ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Α1.

Αγαπητοί συμμαθητές και συμμαθήτριες,

Διάβασα ένα απόσπασμα από την ομιλία του Α. Καμύ, βραβευμένου με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, το οποίο αναφέρεται στην αξία της Τέχνης και στο ρόλο του καλλιτέχνη. Αρχικά, καταθέτει την προσωπική του άποψη επισημαίνοντας πως η Τέχνη είναι ένα μέσο επικοινωνίας συναισθημάτων με το κοινό, αποτρέποντας τον καλλιτέχνη από την απομόνωση. Στη συνέχεια, επισημαίνει το δίλημμα του καλλιτέχνη να αποδώσει το αισθητικά ωραίο για αυτόν χωρίς παράλληλα να αποκοπεί από την κοινωνία. Τέλος, προβάλλει το ρόλο του καλλιτέχνη ως δημιουργού και όχι ως κριτή, επικαλούμενος την άποψη του Νίτσε.

Α2.

Α3.

«Ο ρόλος του καλλιτέχνη»

Α4.

α)

β)

Οι νέοι σήμερα περιφρονούν τις παραδοσιακές αξίες, υιοθετώντας νεωτεριστικές αντιλήψεις.

Αποτελεί υποχρέωση του πνευματικά καλλιεργημένου ανθρώπου να δρα για όφελος του κοινωνικού συνόλου.

Α5.

Επικοινωνιακό πλαίσιο: Ομιλία στη Βουλή των Εφήβων.

Προσφώνηση:

Αγαπητοί Συμβουλευτές,

Πρόλογος:

Με αφορμή την ευκαιρία που μου δίνεται, θα ήθελα να μοιραστώ τις σκέψεις μου και τις ανησυχίες από το βήμα της Βουλής των Εφήβων για τον τρόπο με τον οποίο το σχολείο θα συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της Τέχνης και του πολιτισμού.

Κύριο Μέρος:

• Επίσκεψη σε χώρους Τέχνης (βιωματική μάθηση) προκειμένου να αναβαθμιστεί η αισθητική των νέων και να αναγνωρίσουν την αξία της τέχνης.
• Πρόσκληση καλλιτεχνών και πνευματικών ανθρώπων, οι οποίοι με το έργο τους θα γοητεύσουν και θα διδάξουν τους νέους.
• Αναβάθμιση του μαθήματος της Λογοτεχνίας καθώς αποτελεί πηγή γνώσης, καλλιέργειας και προβολής υγιών προτύπων.
• Εξασφάλιση κατάλληλων υποδομών και μέσων για την έκφραση της καλλιτεχνικής δημιουργικότητας των μαθητών.
• Στελέχωση των σχολείων με καταρτισμένο προσωπικό, που θα οδηγούν τους μαθητές στην αναζήτηση της αισθητικής και της ποιότητας.

Επίλογος:

Αγαπητοί συμβουλευτές, η αναβάθμιση της θέσης των καλλιτεχνικών μαθημάτων συνδέεται με τη διαμόρφωση ενός σχολείου που ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα, την ευαισθησία και την πρωτοβουλία των μαθητών. Ένα τέτοιο σχολείο μπορεί να αγκαλιάσει την Τέχνη και να προσελκύσει το ενδιαφέρον του μαθητή και να του μιλήσει για πανανθρώπινες αξίες.

Β. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Β1.

Η Ιταλίδα ποιήτρια Alda Merini μέσα από το ποίημά της καταγράφει τις προσδοκίες της. Συγκεκριμένα, τονίζει την αποστροφή της στα υλικά αγαθά («Δεν έχω ανάγκη από χρήματα») και την ανάγκη της να εξωτερικεύσει τα συναισθήματά της («Έχω ανάγκη από αισθήματα»). Επιπλέον, επιδιώκει την ανθρώπινη επικοινωνία («…από ρόδα που τα λένε παρουσίες») και την καλλιέργεια της φαντασίας της μέσω της ποίησης («…από όνειρα που κατοικούν τα δέντρα»). Τέλος, επιθυμεί η ποίηση να επιτελέσει τη λειτουργία της ως όχημα νέων συγκινήσεων και ελπίδας.

Β2.

α)

«…όνειρα που κατοικούν τα δέντρα»

«…τ’ αγάλματα να χορεύουν»

«…άστρα που ψιθυρίζουν»

Η ποιήτρια με τη χρήση των προσωποποιήσεων προσδίδει ζωντάνια και κίνηση στα άψυχα αντικείμενα, κάνει το λόγο ζωντανό, παραστατικό και πρωτότυπο προσφέροντας αισθητική απόλαυση και συγκίνηση στον αναγνώστη.

β)

Στο ποίημα ενδεικτική είναι η επανάληψη της φράσης «έχω ανάγκη» για να τονίσει τις προσωπικές της προσδοκίες από την ποίηση. Χαρακτηριστική είναι η χρήση του σχήματος «άρσης – θέσης» στον πρώτο και δεύτερο στίχο.

Β3)

Οι μαθητές ενδεικτικά θα μπορούσαν να επιλέξουν μια μορφή Τέχνης και να δηλώσουν την προσφορά της για αυτούς.

• Διευρύνει τους πνευματικούς ορίζοντες.
• Καλλιεργεί την ευαισθησία.
• Αποτελεί μέσο ψυχαγωγίας.
• Αποφορτίζει από την ένταση και το άγχος της καθημερινότητας.
• Αποτελεί μέσο επικοινωνίας και έκφρασης συναισθημάτων.
• Συμβάλλει στην κοινωνικοποίηση και την πολιτικοποίηση.

Φιλολογική ομάδα Φροντιστηρίου «Άλμα»

Αξιώτη Χριστίνα

Βλάσση Ιωάννα

Βλάσση Μιμίκα

Βόλαρη Ξακουστή

Δάβου Σοφία

Λούπη Βιβή

Παναγιωτοπούλου Όλγα

Πανοπούλου Ιωάννα

Παπαδόπουλος Σάκης

Τσουκαλά Αναστασία