Πανελλαδικές εξετάσεις: Προτεινόμενες απαντήσεις Βιολογίας προσανατολισμού

ΘΕΜΑ Α

Α1→ β                                     

Α2→α

Α3→γ

Α4→α

Α5→δ

ΘΕΜΑ Β

Β1.    1→ στ      4→ ε      7→ α

          2→ η        5→ β

          3→ δ        6→ γ

Β2.

α) Σελ.122 α΄ τεύχος «Το χρονικό διάστημα… του κυττάρου»

β) Σελ. 142 α΄ τεύχος «Τα ομόλογα χρωμοσώματα εγκαταλείπουν… στον άλλο»

Β3. Σελ. 61 α΄ τεύχος. Τα κύτταρα δεν αναπαράγονται και εμφανίζουν μικρό αριθμό μεταβολικών διεργασιών και περιορισμένη διάρκεια ζωής.

Β4.

α. Οι νέες πρωτεΐνες θα είναι όμοιες με του φάγου Τ2. Ο φάγος όταν πραγματοποιεί μόλυνση αφήνει τις πρωτεΐνες των περιβλημάτων εκτός του βακτηρίου και μόνο το DNA εισέρχεται στο βακτήριο δίνοντας τις απαραίτητες εντολές για τον πολλαπλασιασμό και τη δημιουργία νέων φάγων.

β. Οι νέοι φάγοι θα έχουν πρωτεΐνες με μη ραδιενεργό , αφού το θρεπτικό περιβάλλον περιέχει μη ραδιενεργό  και οι φάγοι ενσωματώνουν τα στοιχεία του θρεπτικού υλικού του κυττάρου – ξενιστή.

ΘΕΜΑ Γ

Γ1.

α.

Κλώνος 1à φυσιολογικός

Κλώνος 2à μεταλλαγμένος

β. Μπορεί να έχει συμβεί μετάλλαξη στο ρυθμιστικό γονίδιο, στον υποκινητή των δομικών γονιδίων ή στο δομικό γονίδιο της β-γαλακτοζιδάσης.

γ. Αν συμβεί μετάλλαξη στο ρυθμιστικό γονίδιο και δημιουργηθεί πρωτεΐνη- καταστολέας που δεν μπορεί να ενωθεί με την λακτόζη, τότε ο καταστολέας θα συνδέεται στο χειριστή και δε θα γίνεται μεταγραφή των δομικών γονιδίων. Συνεπώς δε θα παραχθεί περμεάση.

Αν συμβεί μετάλλαξη στον υποκινητή των δομικών γονιδίων δε θα μπορεί να προσδεθεί η RNA πολυμεράση, δε θα γίνεται μεταγραφή των δομικών γονιδίων και δε θα παραχθεί περμεάση.

Αν συμβεί μετάλλαξη στο δομικό γονίδιο της β- γαλακτοζιδάσης θα επηρεαστεί μόνο η σύνθεση του παραπάνω ενζύμου. Η περμεάση θα παραχθεί αφού δε θα έχει επηρεαστεί η μεταγραφή και η σύνθεση του κοινού mRNA.

Γ2.

Ο τύπος κληρονομικότητας είναι αυτοσωμικός επικρατής.

Έστω Α: μονογονιδιακός χαρακτήρας

α: έλλειψη χαρακτήρα

Αα (χ) Αα

γαμ: Α,α      Α,α

Απόγονοι: ΑΑ,Αα,Αα,αα

Το άτομο  είναι γνωστό πως έχει τον χαρακτήρα.

 Άρα πιθανότητα:  . =  =  αφού   είναι η πιθανότητα να είναι ετερόζυγο και  η πιθανότητα να είναι κορίτσι.

Γ3.

α. Τα μιτοχονδριακά γονίδια είναι μητρικής προέλευσης. Αφού δε θα πάσχουν όλοι οι απόγονοι, αυτό σημαίνει πως το γονίδιο για την ασθένεια δεν υπήρχε στο μιτοχονδριακό DNA της μητέρας. Άρα η μητέρα είναι ομόζυγη για το φυλοσύνδετο υπολειπόμενο γονίδιο. Συνεπώς αφού οι γονείς έχουν διαφορετικό τύπο μετάλλαξης και πάσχουν από τύφλωση τότε ο πατέρας θα έπασχε από την ύπαρξη του μιτοχονδριακού γονιδίου που δεν το κληροδοτεί σε κανένα απόγονό του.

β.

Το μιτοχονδριακό DNA υπάρχει σε 2-10 αντίγραφα.

ΘΕΜΑ Δ

Δ1.  

αλυσίδα I à κωδική με προσανατολισμό 5’ – 3’ από αριστερά προς τα δεξιά.

αλυσίδα ΙΙ à μη κωδική με προσανατολισμό 5’ – 3’ από δεξιά προς τα αριστερά.

Το tRNA που μεταφέρει το αμινοξύ τρυπτοφάνη έχει αντικωδικόνιο συμπληρωματικό και αντιπαράλληλο με το κωδικόνιο 5’ – UGG – 3’ του mRNA  που κωδικοποιεί την τρυπτοφάνη. Το mRNA είναι συμπληρωματικό και αντιπαράλληλο με τη μη κωδική αλυσίδα, συνεπώς αφού η κωδική αλυσίδα είναι συμπληρωματική και αντιπαράλληλη με τη μη κωδική, τότε το mRNA έχει ίδια αλληλουχία βάσεων με την κωδική μόνο που αντί για U υπάρχει Τ στην κωδική. Έτσι, στην  κωδική αλυσίδα υπάρχει το κωδικόνιο 5’ – ΤGG – 3’.

Δ2.

5’ – CAAUUGAAUGGCCGUUUUGGAUUAAUUA- 3’

N … ile- glu- trp- pro- phe- trp- ile- asn- …COOH

Δ3.

Έχει γίνει αναστροφή.

5΄- CAATTGAAAAACGGCCATGGATTAATTA…- 3’

3’ – GTTAACTTTTTGCCGGTACCTAATTAATTAAT…- 5’

Δ4.

Το τμήμα του γονιδίου πρέπει να κοπεί και με τις δύο ενδονουκλεάσες ώστε να δημιουργηθούν μονόκλωνα άκρα από αζευγάρωτες βάσεις και να μπορεί να ενσωματωθεί στο πλασμίδιο. Αυτό γιατί κάθε ενδονουκλεάση αναγνωρίζει μία φορά την αλληλουχία της στο εξώνιο. Το πλασμίδιο θα κοπεί με την ΠΕ – Ι ή την ΠΕ – ΙΙ. Και οι 2 περιοριστικές αφήνουν τα ίδια μονόκλωνα άκρα οπότε μπορεί να συνδεθεί το τμήμα του εξωνίου. Δεν μπορούν να δράσουν και οι 2 ενδονουκλεάσεις ταυτόχρονα στο πλασμίδιο αφού θα αποκοπεί η θέση έναρξης αντιγραφής.

Δ5.

Ασυνεχή τρόπο: περιοχή χ

Συνεχή τρόπο: περιοχή Υ

Η θέση 2 μπορεί να αποτελεί θέση έναρξης αντιγραφής, αφού υπάρχει μόνο ένα πρωταρχικό τμήμα που βρίσκεται στη θέση 2 και επιμηκύνεται απομακρυνόμενο από τη ΘΕΑ με προσανατολισμό 5’à3’. Στο τμήμα χ υπάρχουν περισσότερα πρωταρχικά τα οποία βρίσκονται μακριά από τη ΘΕΑ.

Επιμέλεια απαντήσεων:
Ανδρεοπούλου Κωνσταντίνα
Βιολόγος – Φροντιστήριο Άλμα