Οι προκλήσεις του 2023 στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους
Της Μαριαλένας Αθανασοπούλου, Ειδικής Γραμματέως Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους
Το ελληνικό ιδιωτικό χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώνεται στο 121%, σημαντικά πιο κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρίσκεται στην 14η θέση ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, η βασική πρόκληση που συνδέεται με το ιδιωτικό χρέος δεν αφορά στον όγκο, αλλά στην εύρυθμη εξυπηρέτηση των δανείων.
Η αποτελεσματική διαχείριση του ιδιωτικού χρέους είναι αναγκαία προτεραιότητα για να υποστηριχτεί μια ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη στη χώρα. Οι προκλήσεις είναι ισχυρές, υπάρχει έντονη και διάχυτη αβεβαιότητα στην αγορά, η οποία εντείνεται από την ενεργειακή και γεωπολιτική κρίση καθώς και την άνοδο των επιτοκίων που συμπιέζει το διαθέσιμο εισόδημα των δανειοληπτών. Η πολιτική διαχείρισης του οικονομικού προβλήματος της συσσώρευσης οφειλών, κατά τη διάρκεια της κρίσης, ήταν μάλλον ατυχής. Υιοθετήθηκε μια ρητορική προστασίας, που δημιούργησε στους δανειολήπτες την αίσθηση της πλήρους απαλλαγής των χρεών τους, ενώ ταυτόχρονα μια σειρά νομοθετημάτων περιέπλεξαν και μετατόπισαν χρονικά την ουσιαστική επίλυση του προβλήματος. Αυτές οι πολιτικές επιλογές είχαν ως αποτέλεσμα τα χρέη των δανειοληπτών να διογκωθούν με τόκους πολλών ετών, που καλούνται να αποπληρώσουν.
Σήμερα, το θεσμικό πλαίσιο αφερεγγυότητας δίνει μια σταθερή βάση, αλλά η λύση του προβλήματος απαιτεί την άμεση και αποτελεσματική εφαρμογή του. Η επιτάχυνση του Εξωδικαστικού Μηχανισμού και η λειτουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, αποτελούν βασικές προκλήσεις και προτεραιότητες της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Παράλληλα, το Υπουργείο Οικονομικών νομοθετεί και αξιοποιεί σύγχρονα εργαλεία για την ορθή παρακολούθηση και διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, όπως είναι η ίδρυση του Κεντρικού Μητρώου Πιστώσεων και της Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης.
Κοιτώντας μπροστά, υπογραμμίζουμε τις θετικές εξελίξεις ως προς τον εξωδικαστικό μηχανισμό. Το ενδιαφέρον των οφειλετών βαίνει αυξανόμενο και οι οριστικές υποβολές δείχνουν αυξημένη δυναμική. Συγκεκριμένα, περισσότεροι από 44,2 χιλ. οφειλέτες έχουν αναζητήσει την επίλυση του προβλήματός τους με όρους βιώσιμους μέσω του εργαλείου αυτού, με οφειλές ύψους περίπου 25 δις €. Οι ρυθμίσεις ανέρχονται σε 406 εκ. € (αρχικών οφειλών €670 εκ.), ενώ ο στόχος τους επόμενους μήνες είναι οι ρυθμίσεις να αγγίξουν το 1 δις €. Αυτό θα γίνει εάν η αξιολόγηση των αιτήσεων που βρίσκονται ήδη στα χέρια των πιστωτών, γίνει στους χρόνους που ορίζονται από τον νόμο. Παράλληλα, εντοπίζουμε συστηματικά τα πιθανά προβλήματα ως προς την εφαρμογή του και προβαίνουμε σε στοχευμένες και ουσιαστικές βελτιώσεις, όπως είναι η απλοποίηση των απαιτούμενων δικαιολογητικών που απαιτείται να προσκομίσει ο αιτών καθώς και η μείωση του ετήσιου επιτοκίου ρύθμισης οφειλών χρηματοδοτικών φορέων σε:
(α) 2,50% + Euribor τριμήνου (με ελάχιστη τιμή το μηδέν) για οφειλές με εξασφαλίσεις, από 3,25% που ήταν έως τώρα και
(β) 3% + Euribor τριμήνου (με ελάχιστη τιμή το μηδέν) για οφειλές χωρίς εξασφαλίσεις, από 4,5%.
Με γνώμονα την ποιοτικότερη εξυπηρέτηση των οφειλετών, η Ειδική Γραμματεία συνεχώς εξελίσσεται, υλοποιεί και υιοθετεί καινοτόμα ψηφιακά εργαλεία ενημέρωσης. Σε πλήρη λειτουργία βρίσκεται η νέα πλατφόρμα εξ αποστάσεως εξυπηρέτησης οφειλετών myEGDIX.live.gov.gr. Είτε με βιντεοκλήση, είτε τηλεφωνικά στο 213.212.5730, δίνονται απαντήσεις, άμεσα και αποτελεσματικά, σε όλα τα ερωτήματα που αφορούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών. Η ΕΓΔΙΧ βρίσκεται πλέον δίπλα σε κάθε πολίτη, με συνέπεια και επαγγελματισμό, ανταποκρινόμενη στις ιδιαίτερα απαιτητικές και εξειδικευμένες ανάγκες ενημέρωσης.
