Αβεβαιότητα, φόβος, απογοήτευση, άγχος, ανασφάλεια είναι τα συναισθήματα που διακατέχουν τους Έλληνες σχετικά με την πορεία της πανδημίας του κοροναϊού, ενώ μόνο οι μισοί  και συγκεκριμένα ποσοστό 49,5% δηλώνουν ότι αν υπήρχε σήμερα ένα εγκεκριμένο από τις αρμόδιες ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές, εμβόλιο διαθέσιμο δωρεάν για όλους  θα το έκαναν, ενώ το 41,9% δηλώνει πως όχι.

Σύμφωνα με τη μεγάλη έρευνα της διαΝΕΟσις, με θέμα «Επτά μήνες Πανδημία: Πως ζουν οι Ελληνες»,  αυτοί  εμφανίζονται πολύ πιο συνειδητοποιημένοι και ρεαλιστές και, αναπόφευκτα, πολύ λιγότερο αισιόδοξοι από ό,τι  τον  Απρίλιο. «Τα πράγματα πάνε προς τη σωστή κατεύθυνση»  απαντά  τo 57% παρότι καταγράφεται φόβος .

Η έρευνα διεξήχθη σε συνεργασία με την εταιρεία Metron Analysis το διάστημα 15-22 Σεπτεμβρίου 2020, και έγινε τηλεφωνικά σε σταθερά και κινητά τηλέφωνα με πανελλαδικό δείγμα 1.257 ατόμων ηλικίας 17 και άνω.

Σύμφωνα με την έρευνα οι ζωές των πολιτών έχουν αλλάξει με συγκεκριμένους τρόπους (στην καθημερινότητα, στην εργασία, στην ψυχολογία, στις ανθρώπινες σχέσεις) και σχεδόν αποκλειστικά προς το χειρότερο. Από την άλλη, οι απαντήσεις δεν αντανακλούν συνθήκες απελπισίας ή κατάρρευσης. Οι πολίτες δηλώνουν ότι τηρούν τα μέτρα προστασίας σε υψηλά ποσοστά. Παρ’ όλο που υπάρχει (και εκφράζεται) φόβος και τα ποσοστά της εμπιστοσύνης έχουν μειωθεί, δεν έχει χαθεί ολοσχερώς ή ελπίδα. Σε κάποια από τα κρίσιμα θέματα που μας απασχολούν, υπάρχει ακόμα η ελπίδα ότι στο μέλλον θα βγούμε κερδισμένοι.

Το 76,3% δηλώνουν ότι πηγαίνουν σε λιγότερες κοινωνικές εκδηλώσεις (γάμους, βαφτίσια) από ό,τι πριν από την πανδημία και το 62,9% ότι τρώνε λιγότερο συχνά σε εστιατόρια και ταβέρνες. Το 73,9% παραδέχονται ότι η ζωή τους έχει αλλάξει “πάρα πολύ” ή “αρκετά”. Δεν υπάρχει πληθυσμιακή ομάδα, ηλικιακό γκρουπ, κοινωνική τάξη ή ιδεολογικό γκρουπ που να δηλώνει κατά πλειοψηφία ότι δεν έχει αλλάξει η ζωή τους

Οικονομία και Εργασία

Σήμερα, το 57,2% εκτιμούν ότι η ελληνική οικονομία σε ένα χρόνο από σήμερα θα βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι τώρα -πράγμα που ταιριάζει με το κλίμα μειωμένης αισιοδοξίας και ρεαλιστικότερης προσέγγισης που βλέπουμε και από τις υπόλοιπες ερωτήσεις.

Το 40,9% των πολιτών δηλώνουν ότι η οικονομική τους κατάσταση έχει χειροτερεύσει από τότε που άρχισαν τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας. Ένας στους πέντε (20,7%) δηλώνουν ότι αισθάνονται λιγότερο παραγωγικοί στη δουλειά τους, από ό,τι ήταν πριν. Και το ποσοστό των ανέργων που δηλώνουν ότι έχασαν τη δουλειά τους μετά από την 1η Μαρτίου 2020 φτάνει το 18,4% (από 11,4% τον Απρίλιο).

Ακολουθούν μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματά της.

Το ποσοστό όσων θεωρούν ότι η χώρα κινείται στη σωστή κατεύθυνση έχει μειωθεί στο 57% από 86% τον Απρίλιο 2020 παραμένοντας ακόμα σε υψηλά επίπεδα.

Σημειώνεται ότι οι άνω των 65 και οι οικονομικά ευκατάστατοι θεωρούν ότι τα πράγματα πηγαίνουν προς της σωστή κατεύθυνση σε ποσοστό άνω του 70%.

Τα συναισθήματά μας

Τα κυρίαρχα συναισθήματα των Ελλήνων έχουν αλλάξει δραματικά. Κυρίαρχο συναίσθημα στα αποτελέσματα της έρευνας αποτυπώνεται η αβεβαιότητα σε ποσοστό 20,5%, αντικαθιστώντας αυτό της αισιοδοξίας κατά την προηγούμενη μέτρηση που είχε σημειώσει το εντυπωσιακό ποσοστό 26,5%.

Πλέον, η αισιοδοξία εμφανίζεται ως το έκτο συχνότερο συναίσθημα σε ποσοστό 8,5% πίσω από τον φόβο, την απογοήτευση, το άγχος και την ανασφάλεια. Το 55,4% δε, δηλώνουν ότι “η ψυχολογική μου διάθεση είναι χειρότερη από ό,τι πριν από την πανδημία”.

Η επιστροφή στην κανονικότητα

Επίσης, εν μέσω καραντίνας, το 67,9% των Ελλήνων πίστευαν ότι θα επανέλθουμε “σε μια φυσιολογική καθημερινότητα” μέχρι τον Σεπτέμβριο. Σήμερα, μόλις το 5% του πληθυσμού πιστεύει ότι θα επανέλθουμε σε κάποια κανονικότητα “μέχρι το τέλος του χρόνου”. Το 87,4% θεωρεί ότι θα επανέλθουμε από το 2021 και μετά, ενώ ένας στους τρεις (32,4%), θεωρούν ότι θα επανέλθουμε μετά από το 2021.

Το 73% των Ελλήνων πιστεύουν ότι “έρχονται δυσκολότερες ημέρες” και μόλις το 18,8% θεωρούν ότι “τα χειρότερα έχουν περάσει”.

Πόσο προσέχουμε;

Το 93,9% των Ελλήνων δηλώνουν ότι την τελευταία εβδομάδα, όταν βρέθηκαν σε χώρους όπου η μάσκα είναι υποχρεωτική, φορούσαν “πάντα” ή “σχεδόν πάντα” μάσκα.

Το 95,5% δηλώνουν ότι πλένουν τα χέρια τους συχνά ή πολύ συχνά, το 85,1% ότι φορούν μάσκα και το 79,7% ότι τηρούν τις αποστάσεις.

Οι μισοί Έλληνες (49,5%) δηλώνουν πως θα έκαναν το εμβόλιο (αν υπήρχε σήμερα ένα εγκεκριμένο από τις αρμόδιες ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές, διαθέσιμο δωρεάν για όλους), ενώ το 41,9% πως όχι.

Εμπιστοσύνη και απειλές για το μέλλον

Τον Απρίλιο ρωτήσαμε τους Έλληνες για πρώτη φορά αν εμπιστεύονται τους “επιστήμονες/τεχνοκράτες” και ένα 85% δήλωσαν πως τους εμπιστεύονται “πολύ” ή “αρκετά”. Πέντε μήνες, μετά, το ποσοστό έχει υποχωρήσει σημαντικά στο 65,6%.