Με αφορμή τις νέα πυρκαγιά στο δήμο Αρχαίας Ολυμπίας

Άρθρο  του Τάσου Τσάκωνα *

 19000 στρέμματα έκαψε η χθεσινή φωτιά, μέσα σε λίγες ώρες, που ξεκίνησε από το Χελιδόνι και απείλησε στο καταστροφικό διάβα της αρκετά χωριά, κατέστρεψε καλλιέργειες και βέβαια δάσος, μεγάλο μέρος του οποίου ήταν αναγεννημένο από τις καταστροφές του 2007 και του 2021.

Θα παραθέσω κάποιες σκέψεις για το θέμα των δασικών πυρκαγιών, κυρίως μέσα από τα ματιά ενός πολίτη που μεγάλωσε σε αυτόν τον τόπο και βλέπει τις συνεχείς καταστροφές.

Νομίζω ότι το να παραδεχτούμε ότι το μοντέλο που ακολουθούμε έχει αποτύχει είναι κοινά αποδεκτό και πρέπει να το αλλάξουμε άμεσα. Η κλιματική αλλαγή έχει το μερίδιο ευθύνης που της αναλογεί αλλά αποτελεί πεποίθησή μου ότι πολλές φορές το πολιτικό προσωπικό στη χώρα μας τη χρησιμοποιεί ως άλλοθι για να καλύψει άλλες αδυναμίες. Είναι αλήθεια ότι οι πυρκαγιές σε πολύ λίγο χρόνο καταστρέφουν μεγάλες εκτάσεις και η αιτία βρίσκεται στο ότι η ύπαιθρος εγκαταλείπεται και η παρουσία του ανθρώπου στο δάσος έχει μειωθεί. Η ένταση των πυρκαγιών φθάνει πολλές φορές το προσωπικό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας στα όριά τους με μεγάλο κίνδυνο για την προσωπική ασφάλειά τους.

 Η παρουσία της κτηνοτροφίας των ρητινοσυλλεκτών μέχρι πριν λίγα χρόνια έπαιζαν καταλυτικό ρόλο στον καθαρισμό του δάσους με αποτέλεσμα την επιβράδυνση της εξάπλωσης των πυρκαγιών. Η αλλαγή καλλιεργητικών πρακτικών (όπως η χρήση καταστροφέα για την καταστροφή των χόρτων) δεν βοηθά στο να σταματά η πυρκαγιά, όπως συνέβαινε όταν έφθανε σε ένα καλλιεργημένο χωράφι ή στα χωράφια που έβοσκαν τα ζώα τη χαμηλή βλάστηση. Η παρουσία των δασικών υπαλλήλων με γνώση και αγάπη για το δάσος έδινε την σωστή κατεύθυνση για έργα δασοπροστασίας που διαδραμάτιζαν το ρόλο τους. Η εμμονή στα εναέρια μέσα πυρόσβεσης και μεγάλο κόστος έχει και αφαιρεί πολύτιμους πόρους από την πρόληψη. Το πρόγραμμα antinero του καθαρισμού των δασών ήταν μια δράση που βοηθά προς την πρόληψη αλλά με τα χρήματα αυτά (ή παράλληλα) ίσως θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε οικονομικά κάποιους ανθρώπους να “επιστρέψουν” στο δάσος.

Κλείνοντας θεωρώ ότι το κλειδί της λύσης (στο μέτρο πάντα του δυνατού) είναι να σταματήσει η κατασπατάληση πόρων την ώρα της καταστολής των πυρκαγιών και να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στα έργα πρόληψης, επιτήρησης των δασών μας (η τεχνολογία μας δίνει αρκετά εργαλεία). Είναι απαραίτητο να βοηθηθούν οι άνθρωποι να αυξήσουν την παρουσία τους στο δάσος και βέβαια να θυμηθούμε πάλι την ανάγκη σωστής επάνδρωσης των δασικών υπηρεσιών με το απαραίτητο προσωπικό και οικονομικούς πόρους για να επιτελούν το έργο της πρόληψης όπως απαιτείται.

Υ.Γ. Η φωτογραφία είναι από το χωριό Ηράκλεια Αρχαίας Ολυμπίας που δοκιμάστηκε άσχημα από την πυρκαγιά

*Ο  Τάσος Τσάκωνας είναι πρόεδρος Συλλόγου Γεωπόνων Ελευθέρων Επαγγελματιών ν. Ηλείας και πρόεδρος Δ.Ε. ΓΕΩΤΕΕ παρ. Πελοποννήσου