Μαύρα μεσάνυχτα έχουν οι επτά στους δέκα εργαζόμενους στην Ελλάδα για την ευρωπαϊκή οδηγία περί μισθολογικής διαφάνειας, που υποχρεώνει τους εργοδότες να παρέχουν σαφείς πληροφορίες για το ύψος των μισθών – τόσο πριν την πρόσληψη όσο και κατά τη διάρκεια της εργασιακής σχέσης.
Όσο για τις επιχειρήσεις, σχεδόν οκτώ στις δέκα είτε αγνοούν την ύπαρξη της οδηγίας, είτε απλώς τρενάρουν τις διαδικασίες για την εφαρμογή της, μολονότι ο χρόνος μετράει αντίστροφα.
Τα παραπάνω προκύπτουν από δημοσκόπηση της πλατφόρμας kariera.gr και είναι ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί στους ελληνικούς χώρους εργασίας. Είμαστε πρωτοπόροι σε μέτρα που γυρίζουν το εργασιακό δίκαιο ενάμιση αιώνα πίσω, όπως το περιβόητο 13ωρο, αλλά τελευταίοι και καταϊδρωμένοι στην εφαρμογή ρυθμίσεων που ευνοούν τους εργαζόμενους. Χαρακτηριστική είναι η εξαιρετικά χαμηλή κάλυψη των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις, κάτι που υποτίθεται επιχειρεί να θεραπεύσει η Κοινωνική Συμφωνία.
Η ευρωπαϊκή οδηγία για τη μισθολογική διαφάνεια έχει ψηφιστεί από το 2023 και ως τον Ιούνιο του 2026 η Ελλάδα οφείλει να την έχει ενσωματώσει στο εθνικό δίκαιο. Μεταξύ άλλων ορίζονται κριτήρια για την ισότητα των αμοιβών μεταξύ των φύλων, αλλά και γενικά για το δικαίωμα της ίσης αμοιβής, για όμοια εργασία ή εργασία της αυτής αξίας
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι εργοδότες θα υποχρεούνται να ενημερώνουν τα άτομα που αναζητούν εργασία σχετικά με τον αρχικό μισθό ή το μισθολογικό εύρος των θέσεων που προκηρύσσονται, είτε στην προκήρυξη της κενής θέσης (π.χ. στις αγγελίες εύρεσης εργασίας) είτε πριν από τη συνέντευξη.
Μία καινοτομία που εισάγει η οδηγία για τη μισθολογική διαφάνεια, είναι ότι απαγορεύει τις «ρήτρες εχεμύθειας» για τους μισθούς. Η αντίληψη ότι είναι «ταμπού» να συζητάς για τον μισθό σου με τους συναδέλφους σου ή να ζητάς επισήμως ενημέρωση, μέσω των σωματείων ή των εργασιακών εκπροσώπων ή αυτοπροσώπως, παύει να ισχύει με τη βούλα του νόμου.
Στο ερώτημα αν οι συνάδελφοί που έχουν τον ίδιο ρόλο λαμβάνουν ίσες απολαβές, το 39% απάντησε ότι υπάρχουν μικρές αποκλίσεις, ενώ το 20% εντοπίζει σημαντικές διαφοροποιήσεις στις αμοιβές ανάλογα με το φύλο. Μόνο το 14% πιστεύει ότι οι συνάδελφοι στην ίδια θέση αμείβονται σχεδόν ισότιμα.
Επισήμως, στην Ελλάδα η μισθολογική ψαλίδα ανδρών-γυναικών στην Ελλάδα αγγίζει το 13,6% (σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Εurostat, τα οποία αναμένεται να επικαιροποιηθούν εκ νέου τον Φεβρουάριο του 2026). Όμως στον ιδιωτικό τομέα, η ψαλίδα μπορεί να ξεπεράσει το 20%, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης.
