Η προστασία του οικοσυστήματος έχει αναχθεί σε ζήτημα επιβίωσης της ανθρωπότητας, λόγω της εντεινόμενης κλιματικής κρίσης, που έχει οικουμενικές και ταξικές όψεις, δηλαδή, απειλεί όλους τους ανθρώπους και λαούς ανεξαιρέτως, κυρίως όμως τους φτωχούς, όπως προκύπτει από την εμπειρία των φυσικών καταστροφών στις ΗΠΑ, αλλά και στη δική μας χώρα.
Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι η φύση χρειάζεται τον άνθρωπο και ο άνθρωπος την φύση. Με άλλα λόγια, δεν μπορεί κάποιος να είναι φυσιολάτρης και να μην είναι ανθρωπιστής. Γι’ αυτό και σήμερα, είναι πιο επίκαιρο το αίτημα «οι άνθρωποι και το περιβάλλον πάνω από τα κέρδη», το οποίο δεν εκφράζει τις κυρίαρχες ελίτ, δηλαδή, τις συντηρητικές δυνάμεις απανταχού της γης. Η πολιτική του ολιγάρχη Ντόναλντ Τραμπ, που η πρώτη του απόφαση μετά την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ ήταν η απόσυρση της χώρας του από την Συμφωνία του Παρισιού του 2015, υπήρξε άκρως διαφωτιστική.
Μπροστά στην απειλή για την ζωή στη γη από την κλιματική κρίση, όπως ως Αριστερά την αποκαλούμε, απαιτείται συντονισμένη παγκόσμια κινητοποίηση, τόσο στο επίπεδο των κοινωνιών όσο και των δημοκρατικών αντιπροσωπευτικών θεσμών. Καθοριστικός ο ρόλος της διεθνούς κοινωνίας των πολιτών, που από το Earth Summit του Ρίο το 1992 μέχρι την Διάσκεψη του Παρισιού το 2015, έκανε δυναμικές παρεμβάσεις για την υιοθέτηση θετικών συμφωνιών. Ας θυμηθούμε την Ατζέντα 21 του Ρίο, που σε πολλές χώρες έχει μεταφραστεί σε δράσεις και στις τοπικές κοινωνίες (Local Agenda 21).
Για να ευλογήσω τα γένια μας, στην Διάσκεψη του Παρισιού είχε λάβει μέρος ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας ως πρωθυπουργός, τότε που η Ελλάδα είχε πραγματικά πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Αντιθέτως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη στην ουσία πολεμά την Συμφωνία των Παρισίων, ενώ οι υποσχέσεις της για «πράσινη μετάβαση» είναι υποκριτικές, αφού στηρίζονται σε νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις υπέρ του αλόγιστου κέρδους και της λεηλασίας της φύσης. Αυτή είναι η φιλοσοφία και του νόμου Χατζηδάκη «περί εκσυγχρονισμού της περιβαλλοντικής νομοθεσίας» διότι δεν πρόκειται περί εκσυγχρονισμού, αλλά αναχρονισμού.
Βήματα πίσω κάνει η σημερινή κυβέρνηση και σε σχέση με καινοτόμες πρωτοβουλίες του ΣΥΡΙΖΑ, όπως η δημοσίευση των δασικών χαρτών για το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, ένα έργο που εκκρεμούσε δεκαετίες, χωρίς το οποίο ούτε εθνικό κτηματολόγιο μπορεί να υπάρξει.
Με άλλα λόγια, οι οδυρμοί Μητσοτάκη για το περιβάλλον στην παγκόσμια διάσκεψη της Γλασκώβης την περασμένη Δευτέρα, μόνο κροκοδείλια δάκρυα μπορούν να χαρακτηριστούν. Θα πρόσθετα ότι οι ανακοινώσεις του περί βιώσιμης ναυσιπλοΐας θα είχαν αξία, αν συνοδεύονταν από ένα σχέδιο δράσης της Ελλάδας για την Μεσόγειο, με επίκεντρο την ενίσχυση του Mediterranean Action Plan του ΟΗΕ, πολύ περισσότερο που η έδρα του λεγόμενου και Blue Plan είναι η Αθήνα.
Με την ευκαιρία, επισημαίνω ότι εμείς, εδώ και πολλά χρόνια προτείνουμε την ανάπτυξη της διαβαλκανικής συνεργασίας και στον τομέα προστασίας του περιβάλλοντος, που θα μπορούσε να αναπτυχθεί στο πλαίσιο ενός Βαλκανικού Οικολογικού Χάρτη.
Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
