Καθώς η κλιματική κρίση αναγνωρίζεται πλέον ως η πρώτιστη απειλή για την οικονομία, την ευζωία ανθρώπων και οικοσυστημάτων, μια νέα έκθεση της CircleEconomy προστέθηκε στη λίστα των μελετών που αποδεικνύουν την άμεση σχέση της κλιματικής αλλαγής και της κατάρρευσης των οικοσυστημάτων με τις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης που παρουσιάστηκε στο World Economic Forum στο Νταβός, κάθε χρόνο αρπάζουμε από τη γη 100 δισεκατομμύρια τόνους πρώτων υλών. Ορυκτά καύσιμα, μέταλλα, υλικά οικοδομών και δέντρα. Σε κάθε έναν κάτοικο του πλανήτη αντιστοιχεί ο τραγικός αριθμός των δεκατριών τόνων περίπου, κάθε χρόνο.

Οι συγγραφείς της έρευνας προειδοποίησαν ότι «οδηγούμε τον πλανήτη στην καταστροφή με το να συνεχίζουμε να συμπεριφερόμαστε σαν να είναι απεριόριστοι οι φυσικοί πόροι του».

Ο πληθυσμός της Γης διπλασιάστηκε, αλλά τα υλικά που η παγκόσμια οικονομία χρησιμοποιεί για να λειτουργήσει έχουν τετραπλασιαστεί από το 1970 μέχρι σήμερα. Τα τελευταία δύο χρόνια (ας έχουμε στο μυαλό μας ότι οι τελευταίες μετρήσεις της έρευνας αφορούν το 2017) η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 8%, αλλά η επαναχρησιμοποίηση υλικών σημείωσε πτώση, καθώς από το 9,1% έπεσε στο 8,6%.

Τώρα τι υλικά είναι αυτοί οι 100 δισεκατομμύρια τόνοι; Σχεδόν το 50% αφορά υλικά που χρησιμοποιούμε στις κτιριακές κατασκευές, δηλαδή άμμο, χαλίκι, άργιλο και τσιμέντο αλλά και διάφορα ορυκτά που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή λιπασμάτων. Κάρβουνο, πετρέλαιο και αέριο κρατούν το 15% του συνόλου των υλικών, ενώ 10% αντιστοιχεί στα μεταλλεύματα. Ο,τι απομένει, δηλαδή ένα ποσοστό περίπου 25%, αφορά τα δέντρα και φυτά που χρησιμοποιούμε είτε για την παραγωγή τροφής είτε για την παραγωγή καυσίμων.

Η μερίδα του λέοντος, ήτοι το 40% των υλικών, οδηγείται στην κατασκευή κτιρίων και υποδομών, με τις υπόλοιπες κατηγοριοποιημένες δραστηριότητες να ακολουθούν. Δηλαδή παραγωγή τροφής (21,3%), υπηρεσίες μεταφορών (8,7%), κλάδος υγείας (9,3%), τηλεπικοινωνίες (5,6%) αλλά και καταναλωτικά αγαθά, όπως είναι η ένδυση και η επίπλωση (6,9%).

Τώρα, αν αναρωτηθεί κανείς τι ποσοστά από αυτή τη θηριώδους μεγέθους ετήσια κατανάλωση παραμένει εν ζωή και χρήση έπειτα από έναν χρόνο, τότε βλέπουμε ότι μιλάμε για το ένα τρίτο αυτής, που αντιστοιχεί στα κτίρια και τα οχήματα.

Ενα ποσοστό 15% εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα υπό τη μορφή αερίων του θερμοκηπίου, ενώ περίπου ένα τέταρτο διαρρέει στο περιβάλλον ως απορρίμματα (π.χ. πλαστικά), δηλαδή καταλήγει στους ωκεανούς και τους υδάτινους φορείς. Στις χωματερές καταλήγει το 11,2% και δυστυχώς μόλις ένα 8,6% αυτών ανακυκλώνεται.

Τραγικό ποσοστό αν αναλογιστεί κανείς ότι η λύση για την επιβίωσή μας, δηλαδή του πλανήτη, βρίσκεται στην κυκλική οικονομία. Πολλές χώρες έχουν δεσμευτεί και χαράξει τις πολιτικές για τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία -από την Ευρώπη μέχρι στιγμής συναινούν 13 χώρες μεταξύ των οποίων είναι οι Γαλλία, Ισπανία και Γερμανία-, ενώ η πρώτη χώρα της Λατινικής Αμερικής που αποδέχτηκε να ακολουθήσει τον δρόμο της κυκλικής οικονομίας είναι η Κολομβία.

Ενδιαφέρουσα είναι η εικόνα που δίνουν προς σκέψη οι συγγραφείς της έρευνας, τονίζοντας ότι από τη στιγμή που η Κίνα σταμάτησε να εισάγει τα ξένα απορρίμματα, θα οδηγήσει τις χώρες που ασκούσαν αυτή την πολιτική διαχείρισης των σκουπιδιών τους -βλέπε Αυστραλία- να υιοθετήσουν τη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία, ενώ η ανακύκλωση των υλικών θα πρέπει να ανεβάσει τα ποσοστά της σε κάθε χώρα του πλανήτη. «Η ανακύκλωση καθιστά πιο ανταγωνιστικές τις οικονομίες, βελτιώνει τις συνθήκες ζωής μας και φυσικά θα βοηθήσει σημαντικά στο να πετύχουμε τον στόχο των μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, όπως και να ανασχεθεί η αποψίλωση των δασών», καταλήγουν.

Ας το ξανασκεφτούμε λοιπόν, ας δούμε την εικόνα του λεηλατημένου και κακοποιημένου πλανήτη και ας αλλάξουμε τις συνήθειες που στην ουσία είναι κακοποιητικές προς τον εαυτό μας.