ΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΑ
Το πρόβλημα, δεν είναι ούτε χθεσινό, ούτε σημερινό. Υφίσταται εδώ και δεκαετίες. Όλοι το γνωρίζαμε και κυρίως το γνώριζαν όλοι εκείνοι, οι οποίοι λόγω ιδιότητας και φιλοδοξιών, επιδίδονταν συχνά σε πύρινους λόγους και σε δραματικές υπενθυμίσεις για την επίκαιρο του πράγματος. Το δημογραφικό! Κάτι πρέπει να γίνει με το δημογραφικό! Όλοι συμφωνούσαν. Όλοι ομονοούσαν. Όλοι διακήρυσσαν την ακατανίκητη επιθυμία τους να ριχθούν στη μάχη του εθνικού ζητήματος. Ίσως ακριβώς γι’ αυτό, από την πολλή επιθυμία και τις δεδηλωμένες αγαθές προθέσεις, δεν έκαναν τελικά τίποτα, παρά μόνο αυτό που γνωρίζουν καλύτερα. Άφησαν τα πράγματα να εξελιχθούν.
Και τα πράγματα όντως εξελίχθηκαν προς το χειρότερο, όπως πολύ σωστά προέβλεπαν και προειδοποιούσαν σε όλους τους τόνους, νίπτοντας τα χέρια τους και βαπτίζοντας την καθάρια συνείδησή τους στο νερό της πολιτικής υποκρισίας και εντέλει αθλιότητας. Σε λίγους μήνες πρόκειται να διεξαχθεί εθνική απογραφή, η οποία αναμένεται να καταδείξει ότι ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται συνεχώς μετά το 2010, και συγκεκριμένα ότι οι μόνιμοι κάτοικοι στα τέλη του 2021 θα είναι κατά 450.000-500.000 λιγότεροι απ’ αυτούς που απεγράφησαν τον Μάιο του 2011. Αυτό υποστηρίζει πρόσφατη έρευνα των καθηγητών κκ. Βασίλη Παππά και Βύρωνα Κοτζαμάνη, στα Πανεπιστήμια Πατρών και Θεσσαλίας.
Από την ίδια δημοσίευση προκύπτουν διάφορα χρήσιμα συμπεράσματα. Ένα εξ’ αυτών σχετίζεται με το γεγονός ότι ενώ το ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων σε εθνικό επίπεδο είναι αρνητικό την τελευταία εννεαετή περίοδο, αγγίζοντας τις 223 χιλιάδες, έξι νομοί παρουσιάζουν (λόγω μεταναστευτικού)περισσότερες γεννήσεις από θανάτους, ήτοι τα Δωδεκάνησα, οι Κυκλάδες, η Ξάνθη, τα Χανιά, το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο. Σε ό,τι αφορά την Ηλεία, τα δημογραφικά στοιχεία τα οποία πλέον είναι διαθέσιμα από την ΕΛΣΤΑΤ, επιβεβαίωσαν πλήρως τις αρνητικές προβλέψεις. Όπως έγραψε χαρακτηριστικά η «Πρωινή», μέσα στην δεκαετία της ύφεσης ο νομός «έχασε» έναν ολόκληρο δήμο! Το ανησυχητικό ωστόσο είναι ότι δεν λιγοστεύουμε μόνο, αλλά γερνάμε κιόλας. Διότι δυστυχώς είναι άλλο πράγμα η μείωση του πληθυσμού, και άλλο η γήρανσή του. Και εμείς όπως φαίνεται γινόμαστε ένας τόπος γέρων, αργός, συντηρητικός και κουρασμένος. Χωρίς το απαιτούμενο μέγεθος της νεότητας στην κοινωνία. Χωρίς την ορμητική φρεσκάδα και τη ζωογόνο δράση της.
Έπρεπε μάλλον να ζήσουμε για να το δούμε κι αυτό. Να δούμε μία χώρα, σε τούτη την ευλογημένη γωνιά του κόσμου, με χίλια καλά και δώρα, να πεθαίνει. Γιατί αυτό ακριβώς μας συμβαίνει. Πεθαίνουμε σα χώρα. Όχι μόνο πληθυσμιακά, δημογραφικά, αλλά και σαν πνεύμα, σαν οντότητα που διένυσε τον κύκλο της στην ιστορία και σιγά αλλά σταθερά προσεγγίζει το μηδέν. Ίσως δηλαδή να ισχύει αυτό που λέει ο Αγγελόπουλος στο «Βλέμμα του Οδυσσέα», σε εκείνη την καταπληκτική σκηνή με τον Θανάση Βέγγο και τον HarveyKeitel:«Ξέρεις κάτι; Η Ελλάδα πεθαίνει. Πεθαίνουμε ως λαός. Κάναμε τον κύκλο μας. Δεν ξέρω πόσες χιλιάδες χρόνια, ανάμεσα σε σπασμένες πέτρες και σ’ αγάλματα… Και πεθαίνουμε».
Ακούγονται υπέρμετρα απαισιόδοξα όλα αυτά αλλά πάλι το πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσεις μία κατάσταση, είναι να αναγνωρίσεις τουλάχιστον την πραγματικότητα. Σε ό,τι μας αφορά, ισχύει απόλυτα εκείνο το «ήταν στραβό το κλήμα, το έφαγε κι ο γάιδαρος. Ο γάιδαρος της δεκαετούς ύφεσης και του braindrain και κατόπιν ο γάιδαρος της πανδημίας. Κι εδώ που τα λέμε, μισό εκατομμύριο νέα παιδιά, επιστήμονες στην πλειοψηφία τους, δεν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα, στην απαρχή των πιο παραγωγικών τους χρόνων; Αυτό το κομμάτι ακριβώς δεν είναι που μας λείπει; Και κάτι άλλο, –εδώ και χρόνια καταγράφεται η τάση των νέων να μην κάνουν οικογένεια, λόγω καθαρά οικονομικών δυσχερειών. Τι έκανε η πολιτεία γι’ αυτό; Έδωσε δύο χιλιάρικα για κάθε γέννηση, λες και το πρόβλημα της ανατροφής ενός παιδιού είναι μόνο τα έξοδα του μαιευτηρίου. Γι΄ αυτό και το μέτρο δεν λειτούργησε. Γιατί είναι σταγόνα στον ωκεανό. Κι έτσι δεν γεννιούνται όσα παιδιά θα έπρεπε. Κι έτσι λιγοστεύουμε. Κι έτσι γερνάμε.
