-Από την πυρόπληκτη Ολυμπία στον πλημμυρόπληκτο Κάμπο
Του Παναγιώτη Φωτεινόπουλου
Τα ακραία καιρικά και φυσικά φαινόμενα προκάλεσαν σφοδρά πλήγματα στην Ηλεία την περασμένη χρονιά, δημιουργώντας σοβαρά ερωτήματα για το αν πρέπει να μιλάμε πλέον για κλιματική αλλαγή ή για κλιματική κρίση και για το πώς θα αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της στην Ηλεία.
Το καλοκαίρι η Αρχαία Ολυμπία βίωσε τον εφιάλτη της πυρκαγιάς, αφού από τις 4 ως τις 13 Αυγούστου, οι φλόγες κατέκαψαν τον δασικό και γεωργικό πλούτο του δήμο, απείλησαν ανθρώπινες ζωές και έφτασαν μια ανάσα από τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας. Παράλληλα, άλλο μέτωπο απείλησε τα χωριά του δήμου Πύργου στη ζώνη Κολίρι-Λαμπέτι-Βαρβάσαινα, αφήνοντας στάχτη σε ελαιώνες και λοιπές αγροτικές εκτάσεις.
Ο απολογισμός του δασαρχείου Πύργου ήταν τρομακτικά αποκαλυπτικός: Συνολικά κάηκαν 127.000 στρέμματα, εκ των οποίων τα 122.829, 45 στον δήμο Αρχαίας Ολυμπίας. Τα 63.644,96 (ποσοστό 51,82%) αφορούσαν δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, ενώ τα 59.184,49 (ποσοστό 48,18%) αφορούσαν λοιπές εκτάσεις, κυρίως γεωργικές. Στην περιοχή Κολίρι, Λαμπέτι και Βαρβάσαινα Πύργου, κάηκαν 4074,87 στρέμματα, εκ των οποίων τα 1997,31 (ποσοστό 49,02%) είναι δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, ενώ τα 2077,56 (ποσοστό 50,98%) αγροτικές εκτάσεις.
Η ζημιά στον πρωτογενή τομέα ήταν τεράστια και οι επιπτώσεις της θα είναι αντιληπτές για τουλάχιστο πέντε χρόνια ακόμα, αφού κάηκαν 370.000 ελαιόδεντρα, ενώ όσα δεν κάηκαν, έχουν σίγουρα επηρεαστεί από την πυρκαγιά. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς ανθρώπων της αγοράς ελαιολάδου, χάθηκαν τουλάχιστον 3.000 τόνοι ελαιολάδου, δηλαδή το 10% μιας μέσης ετήσιας παραγωγής. Με οικονομικούς όρους, η απώλεια είναι πάνω από 10 εκατ. ευρώ ετησίως.
«Με βάση τις πρώτες μας εκτιμήσεις από τα στοιχεία που έχουμε συλλέξει, θεωρούμε ότι η πυρκαγιά προκάλεσε απώλεια τουλάχιστον 2.500 με 3.000 τόνων ελαιολάδου, χωρίς να προσμετράμε και όσα ελαιόδεντρα δεν κάηκαν αλλά σίγουρα θα επηρεαστούν. Η οικονομική ζημιά στην Ηλεία, μόνο από την ελαιοπαραγωγή, θα ξεπεράσει τα 100 με 130 εκατ. ευρώ σε βάθος πενταετίας. Αν προσθέσουμε και τις απώλειες στις υπόλοιπες καλλιέργειες, ξεπερνάμε τα 150 εκατ. ευρώ», τόνισε στην «Πρωινή» ο κ. Βασιλόπουλος και πρόσθεσε ότι θα πρέπει οι πυρόπληκτοι παραγωγοί να λαμβάνουν ενίσχυση για όσο χρόνο χρειαστεί μέχρι να επανέλθουν οι καλλιέργειες.
Το μέγεθος της ζημιάς ήταν τέτοιο, που την περιοχή επισκέφθηκαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, η αείμνηστη πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, Φώφη Γεννηματά, και ο γγ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπάς.
Μετά τις πυρκαγιές οι πλημμύρες
Προτού καλά καλά ηρεμήσουμε από τις πυρκαγιές και αρχίσουμε τον σχεδιασμό για την προστασία και την ανασυγκρότηση της περιοχής, αρχής γενομένης από τα αντιπλημμυρικά έργα, ήρθαν οι απανωτές πλημμύρες στον Κάμπο και στον Αλφειό, για να μας θυμίσουν πως η κλιματική κρίση είναι εδώ και πως οι υπάρχουσες υποδομές είναι παρωχημένες και απαιτούν ριζική αναβάθμιση. Δυστυχώς, οι πλημμύρες στοίχισαν τη ζωή σε έναν συμπολίτη μας, τον Χρήστο Βρανά από τη Λυγιά, που εγκλωβίστηκε από τα πολλά νερά στο Βρανά και απεβίωσε, ενώ αμέτρητες εκτάσεις από τη Γαστούνη και το Βαρθολομιό ως τη Βάρδα και ρτη Μανωλάδα, σκεπάστηκαν από το νερό. Ταυτόχρονα, αρκετοί συμπολίτες μας είδαν το νερό να μπαίνει μέσα στο σπίτι τους, να παρασέρνει ζωντανά και κινητά αντικείμενα, με αποτέλεσμα να περιέλθουν σε απόγνωση. Στη νότια Ηλεία, ο Αλφειός ξύπνησε νωρίτερα σε σχέση με άλλες χρονιές, «καταπίνοντας» πορτοκαλεώνες στα Μακρίσια και στα Καλυβάκια.
Αναμφίβολα, οι δήμοι και η Περιφέρεια ήταν παρόντες στα συμβάντα, δεν χωρεί αμφισβήτηση. Όμως κάποια στιγμή θα πρέπει να μην αρκούμαστε μόνο στις εκ των υστέρων παρεμβάσεις, αλλά να ανασχεδιάσουμε τις υποδομές και να λάβουμε υπόψη τα δεδομένα της κλιματικής κρίσης, διευθετώντας τα προβλήματα σε μακροπρόθεσμη βάση.
