Ο φετινός Αύγουστος θαρρείς ότι εκδικείται όλους αυτούς που τον περιέφεραν σαν κλόουν. Αυτό θα φανεί από τον Σεπτέμβριο κιόλας, όταν θα βρεθούμε κατάφατσα με την φθινοπωρινή πραγματικότητα. Τα ελληνοτουρκικά, η διαχείριση της πανδημίας και η οικονομία, που τον Αύγουστο «έδειξαν τα δόντια τους», είναι τρία μεγάλα αγκάθια που θα πληγώνουν τη χώρα για πολύ καιρό και που σήμερα κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το εύρος της απειλής που κρύβουν και τον πόνο που μπορεί να προκαλέσουν.
Ο προϋπολογισμός εμφάνισε πρωτογενές έλλειμμα ύψους 8,199 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,166 δισ. Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 23.106 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 4.966 εκατ. ευρώ ή 17,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020, ενώ οι δαπάνες ανήλθαν στα 34.757 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 4.599 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (30.158 εκατ. ευρώ). Ο τουρισμός κατέρρευσε.
Ο αριθμός των επιβατών που διακινήθηκαν από τα ελληνικά αεροδρόμια έφτασε τα 9 εκατομμύρια, όταν πέρυσι είχαν διακινηθεί 34,7 εκατομμύρια επιβάτες. Πάνω από 170.000 θέσεις εργασίας χάθηκαν το τελευταίο δωδεκάμηνο. Οι προβλέψεις για μαζικά λουκέτα επαναλαμβάνονται.
Οι εξαγωγές συρρικνώνονται. Πλέον, τα στοιχηματικά γραφεία μπορούν να προσφέρουν στους τζογαδόρους στοιχήματα για τα ποσοστά της ύφεσης. Κλάδοι καταρρέουν. Χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις πνίγονται στις δίνες που προκαλούν το επιλεκτικό «ενδιαφέρον» της κυβέρνησης και η τραπεζική αναλγησία. Οι βαρύγδουπες εξαγγελίες για ανάπτυξη 4% ακούγονται –και αντιμετωπίζονται- σαν κακόγουστο αστείο. Οι υποσχέσεις για τους ενθουσιώδεις επενδυτές μοιάζουν με φτηνή και κακοστημένη ταινία τρόμου. Η πανδημία μπορεί να είναι η αιτία αυτών των δεινών αλλά ταυτόχρονα ήταν ένα ανέλπιστο δώρο για την κυβέρνηση, η οποία απέκτησε άλλοθι για να εφαρμόσει τα πιο καλά κρυμμένα σχέδιά της, όπως τα ανακοίνωσε διά… αντιπροσώπου.
Όλες οι πολιτικές που εφαρμόζει για να αντιμετωπιστεί η κρίση είναι επιλεκτικές, με διαχωρισμούς και αποκλεισμούς. Καμία οριζόντια παρέμβαση για να στηρίξει τους ευάλωτους, είτε αυτοί είναι εργαζόμενοι είτε αυτοαπασχολούμενοι είτε μικροεπιχειρηματίες. Αντί να σχεδιάσει προγράμματα προσφοράς εργασίας και χρηματοδοτικής στήριξης, μετέτρεψε την εργασία σε λάστιχο, που την τραβούν ή τη μαζεύουν ανάλογα με τις προτεραιότητες, και τη μικροεπιχειρηματικότητα σε ρώσικη ρουλέτα.
Όλον αυτόν τον καιρό δεν άκουσα από κανέναν κυβερνητικό ή και αντιπολιτευόμενο πολιτικό κριτική για το αναπτυξιακό μοντέλο της εξωστρέφειας που επέβαλαν οι δανειστές και υιοθέτησαν όλες -ανεξαιρέτως- οι μνημονιακές κυβερνήσεις. Ο τουρισμός, οι εξαγωγές, η οικονομία των υπηρεσιών της εστίασης και των καφενείων δεν άντεξαν.
Ήταν άλλωστε από γεννησιμιού τους ασθενικές και ευάλωτες. Η πολιτική των ανοιχτών αγορών, που διαδέχτηκε τον στόχο της αυτάρκειας, αποδείχτηκε καταστροφική. Η κυβέρνηση, αντί να ομολογήσει την αποτυχία του μοντέλου και να αναζητήσει κάτι πιο στέρεο, ανθεκτικό και πιο ασφαλές, εμφάνισε έναν κύριο Πισσαρίδη που αράδιασε θεωρίες, σύμφωνα με τις οποίες τον λογαριασμό -ακόμα και του φετινού ελλείμματος- πρέπει να πληρώσουν αυτοί με τις τρύπιες τσέπες και το μαύρο μέλλον. Τους επόμενους μήνες θα επιστρατευτούν η φιλοπατρία, η ευθύνη και το πατριωτικό χρέος και αγκαζέ με τον τρόμο της πείνας θα οδηγήσουν τους περισσότερους Έλληνες αυτοβούλως σε ολοκληρωτική παράδοση.
Μπήκαμε την άνοιξη -και σωστά- σε καραντίνα για να μην αρρωστήσουμε και καταρρεύσει το σύστημα υγείας. Αν και δεν μπορούμε να επαινέσουμε την κυβέρνηση για την πρωτοτυπία των επιλογών της -με καραντίνες αντιμετώπιζαν τις επιδημίες από την εποχή των Φαραώ και του Θουκυδίδη- εντούτοις δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την επιτυχία της. Οταν τελείωσε η καραντίνα, η Ελλάδα ήταν καθαρή.
Ο αριθμός των νοσούντων μετριόταν στα δάχτυλα του ενός χεριού. Μετά ανοίγει τα σύνορα και ο κορονοϊός επιστρέφει. Δεν χρειάζεται να έχεις περάσει από το Χάρβαρντ για να καταλάβεις ότι μια χώρα που έχει καθαρθεί, δεν μολύνεται από τα μέλη της. Η μόνη περίπτωση να μολυνθεί είναι από τις… εισαγωγές. Η κυβέρνηση, με πρόσχημα την οικονομία, υποκρίνεται ότι δεν «τρέχει τίποτε». Από τους συνωστισμούς στις πλατείες που διαλύθηκαν με τα κλομπ, φτάσαμε στις παραλιακές «συγκεντρώσεις» που αντιμετωπίζονται με… κατανόηση.
Αποτέλεσμα; Οι «αριθμοί» του Αυγούστου να ακυρώσουν την καραντίνα της άνοιξης. Και η κυβέρνηση; Φορτώνει την ευθύνη στους «καθαρούς», απενοχοποιεί τους «περαστικούς», ξεχνά τα χθεσινά άλλοθι και τα επιχειρήματα, εφαρμόζει μέτρα αφού ξέφυγε το… κακό και αφήνει τα πράγματα να εξελιχθούν με τέτοιο τρόπο, ώστε σήμερα η υγειονομική κατάρρευση να φαίνεται αναπόφευκτη. Αναρωτιέται κανείς: Γιατί; Διότι σε μια εξασθενημένη, φοβισμένη και τρομοκρατημένη από την απειλή της πείνας κοινωνία μπορεί τα σχέδια να εφαρμοστούν με λιγότερες αντιστάσεις και περισσότερα περιθώρια επιτυχίας.
Και όταν μιλάμε για σχέδια σε τι αναφερόμαστε; θα αναρωτηθούν κάποιοι. Μιλάμε για ό,τι είχε κατά νου πριν από τον Ιούλιο 2019. Σήμερα με ανθρώπους τρομοκρατημένους, πανικόβλητους και απελπισμένους, πιστεύει ότι μπορεί να φέρει την ελληνική κοινωνία στα μέτρα της και να επιβάλει τα πιο απόκρυφα και τρελά όνειρά της, ακόμα και αν αυτά ορίζονται με… γεωγραφικές συντεταγμένες.
