Ηταν μια πολύ ασυνήθιστη σκηνή: Aστυνομικοί προσπαθούσαν να «συλλάβουν» αγριογούρουνο, αλλά τα βρήκαν σκούρα. Το στιγμιότυπο από μια γειτονιά στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης, όπου αστυνομικοί κλήθηκαν από κατοίκους να απομακρύνουν ένα αγριογούρουνο, το οποίο βρέθηκε σε κεντρικό δρόμο μπροστά από σχολικό συγκρότημα, έκανε τον γύρο του Διαδικτύου πριν από λίγες μέρες προκαλώντας χιουμοριστικά σχόλια.
Βασικό αίτιο, η μείωση της βιοποικιλότητας και των τροφικών πηγών μακριά από τις κατοικημένες περιοχές, σύμφωνα με τον Σπύρο Ψαρούδα, υπεύθυνο συντονισμού της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης «Καλλιστώ».
Ταυτόχρονα ωστόσο επανέφερε στον δημόσιο διάλογο το γεγονός ότι πολύ συχνά πλέον η άγρια ζωή μάς επισκέπτεται. Η αύξηση του πληθυσμού άγριων ζώων δεν έχει μόνο συνέπειες σε καλλιέργειες που καταστρέφονται και κοπάδια κτηνοτρόφων που δέχονται επιθέσεις, αλλά αποτελεί πλέον πρόβλημα και για κατοίκους αστικών περιοχών.
Οι λόγοι
Αγριόχοιροι, λύκοι, αλεπούδες κάνουν βόλτες στα βόρεια προάστια της Αττικής, σε συνοικίες της Θεσσαλονίκης και άλλων πόλεων. Γιατί συμβαίνει αυτό και πώς πρέπει να το αντιμετωπίζουμε; «Τα άγρια ζώα κατεβαίνουν στην πόλη για τον ίδιο λόγο που κινητοποιούνται οι αγρότες: επειδή η ύπαιθρος ερημώνει και η πρωτογενής παραγωγή έχει παρακμάσει», λέει στην «Κ» ο κ. Σπύρος Ψαρούδας, υπεύθυνος συντονισμού της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης για την Αγρια Ζωή και τη Φύση «Καλλιστώ». «Δραστηριότητες όπως η κτηνοτροφία, η γεωργία και η δασοκομία (υλοτόμοι), που απαιτούσαν εργατικά χέρια, εγκαταλείπονται λόγω κοινωνικοοικονομικών συνθηκών σε όλη την Ευρώπη και αυτό έχει άμεσες συνέπειες», σημειώνει ο ίδιος.
Η πρώτη, σύμφωνα πάντα με τον ίδιο, είναι ότι μειώνονται η βιοποικιλότητα και οι τροφικές πηγές μακριά από τις κατοικημένες περιοχές. Ετσι, ενώ ο πληθυσμός των άγριων ζώων αυξάνεται, αυτά αναγκάζονται να αναζητήσουν τροφή κοντά στις πόλεις. «Οι παλαιοί έλεγαν πως η δουλειά του λύκου είναι να τρώει τα πρόβατα και η δουλειά του κτηνοτρόφου είναι να σκοτώνει τους λύκους», αναφέρει ο κ. Ψαρούδας. Σημαντικό ρόλο, επίσης, παίζει το πώς διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια. «Είναι πιο εύκολο για τα ζώα να βρουν τροφή στα σκουπίδια μας, παρά να ψάξουν στο πυκνό δάσος. Τα αγριογούρουνα πλησιάζουν και, μοιραία, ακολουθούν και οι θηρευτές τους, οι λύκοι λ.χ. Πλέον, δεν υπάρχει η σαφής διάκριση μεταξύ υπαίθρου και πόλης που υπήρχε παλιά. Εμείς, λόγω της αστικοποίησης, επεκτείνουμε τις πόλεις μέσα στους βιότοπους και ταυτόχρονα εγκαταλείπουμε τα χωράφια», προσθέτει ο ίδιος.
Οσον αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων, η κ. Μαρία Γανωτή, πρόεδρος και ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου Προστασίας και Περίθαλψης Αγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ, αναφέρει: «Οταν υπάρχει αφθονία τροφής –για παράδειγμα, όταν υπάρχουν σκουπίδια έξω από τους κάδους– έρχονται τα αγριογούρουνα. Αντίστοιχα, όταν βάζουμε τροφές για τα αδέσποτα γατιά και σκυλιά αυξάνονται οι αλεπούδες. Αυτό όμως δεν πρέπει να μας ανησυχεί. Στο Λονδίνο, οι αλεπούδες ζουν μέσα στην πόλη εδώ και 30-40 χρόνια. Πλέον, δεν περνάει βράδυ που να μη μας στείλουν μήνυμα πολίτες ότι είδαν αλεπού σε γειτονιές της Αττικής. Οι αλεπούδες κυκλοφορούν τη νύχτα όπως οι αδέσποτες γάτες», σχολιάζει η ίδια.
Σύμφωνα με αναφορές, αλεπούδες έχουν εντοπιστεί στην Ακρόπολη, στον λόφο Σκουζέ, στου Φιλοπάππου, στον Λυκαβηττό. «Πρέπει να μάθουμε να τις βλέπουμε όπως τις γάτες και να μη μας πιάνει πανικός», τονίζει η κ. Γανωτή. «Δεν τις πλησιάζουμε, δεν προσπαθούμε να τις πιάσουμε και δεν τις ταΐζουμε. Η αλεπού μπορεί να δαγκώσει αν νιώσει απειλή, όπως ακριβώς μια αδέσποτη γάτα. Γενικά, κάνουμε σαν να μην υπάρχουν», καταλήγει η ίδια. Οι ειδικοί υπογραμμίζουν πως δεν πρέπει να δίνουμε τροφή στα άγρια ζώα γιατί με αυτόν τον τρόπο τα τραβάμε πιο κοντά στις πόλεις και όλοι συμφωνούν στην ανάγκη ενημέρωσης των πολιτών για όσα πρέπει να κάνουν και όσα πρέπει να αποφεύγουν.
Οι δράσεις του ΥΠΕΝ
Το υπουργείο Περιβάλλοντος, από την πλευρά του, υποστηρίζει ότι γίνονται στοχευμένες δράσεις κυρίως μέσω του κυνηγιού, για την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού των άγριων ζώων, ιδιαίτερα του αγριόχοιρου που αποτελεί μεγάλο πρόβλημα. «Κάθε χρόνο από το κυνήγι σκοτώνονται 70.000-80.000 αγριόχοιροι σε έναν πληθυσμό 350.000-400.000 ζώων», εξηγεί ο κ. Νίκος Μπόκαρης, προϊστάμενος στο Τμήμα Διαχείρισης Αγριας Ζωής και Θήρας του υπουργείου Περιβάλλοντος. «Μάλιστα έχουν συγκροτηθεί συνεργεία για κυνήγι αγριογούρουνων από τις δασικές υπηρεσίες με στοχευμένες δράσεις και σε περιοχές που δεν επιτρέπεται το κυνήγι υπό κανονικές συνθήκες. Ακόμα και σε προστατευόμενες περιοχές», καταλήγει ο κ. Μπόκαρης. Η λήψη μέτρων για τη διαχείριση του πληθυσμού αγριογούρουνων είναι ακόμη πιο αναγκαία, καθώς αποτελούν συχνή αιτία τροχαίων ατυχημάτων.
