Τις συνθήκες στην αγορά με την έκρηξη των τιμών που ταλανίζει τα νοικοκυριά θα αποκωδικοποιήσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού
Στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Ανταγωνισμού μπαίνει επιτέλους το οξύ πρόβλημα της εκτόξευσης των τιμών ειδικά στα τρόφιμα στη χώρα μας, ωστόσο τα όποια συμπεράσματα προκύψουν από την έρευνά της θα ανακοινωθούν σε περίπου έναν χρόνο από σήμερα.
Η ανεξάρτητη Αρχή θα προχωρήσει στη χαρτογράφηση των συνθηκών ανταγωνισμού στην αλυσίδα αξίας του κλάδου των τροφίμων -που σημαίνει ότι θα επιδιώξει να αποκωδικοποιήσει τα αίτια των ιδιαίτερα υψηλών τιμών τα τελευταία έτη- που απομυζά το εισόδημα της πλειονότητας των καταναλωτών.
Άλλωστε, το θέμα της ακρίβειας εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια αναδεικνύεται ως το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά. Μάλιστα, όποια μέτρα και αν έχουν ληφθεί από την πλευρά της κυβέρνησης, οι τιμές των τροφίμων όχι μόνο δεν υποχωρούν, αλλά αυξάνονται με μεγαλύτερο ρυθμό από τα επίπεδα του πληθωρισμού.
Μιλώντας στη «Ν», η πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού, Ειρήνη Σαρπ, σημείωσε ότι υπάρχουν πολλές παράμετροι που καθορίζουν ή επηρεάζουν τη διαμόρφωση των τιμών, παράμετροι που δεν περιορίζονται στο ζήτημα του ανταγωνισμού. Η Επιτροπή πριν παρέμβει έκρινε σκόπιμο να αξιολογήσει τις παραμέτρους αυτές, ώστε να αντιμετωπίσει συνολικά και με ασφάλεια το όλο θέμα, πρόσθεσε.
Η ίδια ανέφερε επίσης ότι με την ολοκλήρωση της χαρτογράφησης η αρμόδια Αρχή θα είναι σε θέση να αποφασίσει για το πώς θα κινηθεί, ενώ δεν αποκλείεται να προτείνει και ρυθμιστικές παρεμβάσεις απευθυνόμενη στα αρμόδια υπουργεία.
Κατά την κ. Σαρπ, οι έλεγχοι είναι συνεχείς, το ζήτημα των τροφίμων παρακολουθείται τα τελευταία χρόνια συστηματικά, έχουν αξιολογηθεί στοιχεία σε βάθος και όπου κρίθηκε αναγκαίο ελήφθησαν αποφάσεις, με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Αρχής να συγκεντρώνουν και να αναλύουν στοιχεία μεγάλου όγκου, παρά τις ελλείψεις σε προσωπικό.
Αν και η πρόεδρος της ΕΠ.ΑΝΤ. δεν θέλησε να αναφερθεί στους ελέγχους που διενεργούνται σε αυτή τη φάση στην αγορά, πληροφορίες της «Ν» αναφέρουν ότι, ανεξάρτητα από τη χαρτογράφηση, στο μικροσκόπιο της Επιτροπής έχουν βρεθεί η αγορά του καφέ, καθώς και αυτή των προϊόντων που ανήκουν στην κατηγορία του πρωινού.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η χαρτογράφηση που ανακοινώθηκε έρχεται σε συνέχεια διερεύνησης επιμέρους προϊόντων τροφίμων (π.χ. γάλα, γιαούρτι, φέτα) και επιμέρους παραγόντων της αλυσίδας αξίας τροφίμων (ζωοτροφές και κτηνιατρικά φαρμακευτικά προϊόντα), που ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2025 και έχει ήδη δημοσιευτεί, προκειμένου να καταγραφεί η συνολική εικόνα του ανταγωνισμού σε όλο τον αγροδιατροφικό κλάδο.
Μάλιστα, η ίδια η ανεξάρτητη Αρχή επισημαίνει στη σχετική της ανακοίνωση ότι «το θέμα παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο, δεδομένων της αύξησης των τιμών των τροφίμων και των μεταβολών του πληθωρισμού των τροφίμων τα τελευταία έτη».
Υπό αυτές τις εξελίξεις, η Επιτροπή θα αναλύσει τις συνθήκες ανταγωνισμού που επικρατούν στον αγροδιατροφικό τομέα, σε όλα τα στάδια της αλυσίδας αξίας, συμπεριλαμβανομένης της αγροτικής παραγωγής, της μεταποίησης και του εμπορίου τροφίμων.
Η καταγραφή και ανάλυση του ανταγωνισμού σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας επιτρέπει τον εντοπισμό τόσο των στρεβλώσεων που πιθανόν να απορρέουν από τον περιορισμένο ανταγωνισμό, όσο και των βαθύτερων διαρθρωτικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, αναφέρει η Επιτροπή.
Η ίδια προσθέτει ότι οι εξελίξεις στις τιμές τροφίμων ενδέχεται να μην καθορίζονται αποκλειστικά από τη δυναμική του ανταγωνισμού, γεγονός που καθιστά αναγκαία και την αξιολόγηση του πιθανού ρόλου ευρύτερων οικονομικών παραγόντων.
Στο πλαίσιο αυτό, η έρευνα σχεδιάζεται να διεξαχθεί με τη χρήση πολλαπλών δεικτών που καταγράφουν τη δομή και την απόδοση της αγοράς, στατικές και δυναμικές πτυχές, δεδομένα σε επίπεδο επιχείρησης και σε επίπεδο κλάδου της οικονομίας.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι χαρτογραφήσεις και οι κλαδικές μελέτες αποτελούν ένα σημαντικό αναλυτικό εργαλείο για την Επιτροπή Ανταγωνισμού προκειμένου να εντοπίζονται και να αναλύονται ενδεχόμενα ζητήματα εντός ενός συγκεκριμένου τομέα, ανεξάρτητα από τις διαδικασίες ελέγχου συγκεντρώσεων ή τις έρευνες σχετικά με αντιανταγωνιστική συμπεριφορά (όπως συμπράξεις, κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης) κατά παράβαση του Ν. 3959/2011 και των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στόχος της διεξαγωγής και δημοσίευσης των ερευνών αυτών είναι να ενισχύσουν και να εμπλουτίσουν τον διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς σχετικά με την πολιτική ανταγωνισμού στη Ελλάδα καιε νδεχομένως να οδηγήσουν σε προτάσεις για την εισαγωγή ρυθμιστικών παρεμβάσεων.
Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε, σύμφωνα με την Επιτροπή τα αποτελέσματα της έρευνας αναμένεται να εκδοθούν στο τρίτο τετράμηνο του 2026. Κατά συνέπεια, αν υπάρξουν από την πλευρά της συγκεκριμένες προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ακρίβειας, αυτές, στην καλύτερη περίπτωση, αν εφαρμοστούν, θα είναι από το 2027.
Αυξήσεις 2,7% στα τρόφιμα τον Νοέμβριο
Ενδεικτικά του προβλήματος που υπάρχει με τις ανατιμήσεις είναι άλλωστε τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., όπου ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή (πληθωρισμός) Νοεμβρίου διαμορφώθηκε στο 2,4%, αλλά οι αυξήσεις στα τρόφιμα «έτρεξαν» με ρυθμό 2,7%.
Υπενθυμίζουμε ότι στην κορυφή της λίστας με τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις στον κλάδο των τροφίμων κατατάσσονται για ακόμη έναν μήνα τα σοκολατοειδή, με το ποσοστό αύξησης να ανέρχεται στο 22,9%, ακολουθούν ο καφές που πωλείται 20,7% ακριβότερα από πέρυσι, τα κρέατα που διαμορφώνονται πλέον στο +13%, αλλά και τα φρούτα με ποσοστό ανατίμησης 9%.
Οι παραπάνω αυξήσεις έρχονται να προστεθούν στις ήδη επιβαρυμένες κατά σχεδόν 30% τιμές στα τρόφιμα που έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
Πλάτων Τσούλος, Σταμάτης Ζησίμου