Το παράδειγμα της Ηλείας μετά τις φωτιές του 2007 αναφορικά με την αποκατάσταση των δασικών εκτάσεων

-Οι πλημμύρες θα είναι το δεύτερο στάδιο της καταστροφής που έρχεται

Μία πρώτη αποτίμηση για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που θα αφήσουν πίσω τους οι μεγάλες πυρκαγιές που κατέστρεψαν την Εύβοια και αρκετές εκτάσεις της βόρειας Αττικής και της Πελοποννήσου δημοσίευσε ο πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, Ευθύμιος Λέκκας, έπειτα από επιτόπια έρευνα. Ζοφερά τα σενάρια για τη διάβρωση του εδάφους, για τη ρύπανση του αθηναϊκού αέρα, για την τοξικότητα των υπολειμμάτων καύσης, για τον κίνδυνο κατολισθήσεων στη βόρεια Εύβοια, για τις πλημμύρες που θα ξεσπάσουν σύντομα, αλλά και για την δυσκολία που θα συναντήσουν τα οικοσυστήματα ώστε να επανέρθουν στην πρότερη κατάστασή τους, με τουλάχιστον 400.000 στρέμματα στην Εύβοια να εκτιμάται πως δεν πρόκειται να επανέλθουν ποτέ. Παρά το γεγονός ότι οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις από τις πρόσφατες πυρκαγιές στον ελληνικό χώρο είναι τεράστιες και πολυεπίπεδες, οι περιβαλλοντικές είναι ίσως οι πιο σημαντικές, σχεδόν μη αναστρέψιμες και πολύ δύσκολα θα αντιμετωπισθούν, επισημαίνει ο κ. Λέκκας.

Αναλυτικά, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ, Ευθύμιου Λέκκα, αναφέρονται τα εξής:

Από το πρώτο οδοιπορικό στις πληγείσες περιοχές, που σκόπευε σε μία αρχική ταχεία αποτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οδηγό για την μετέπειτα λεπτομερή έρευνα, προέκυψαν σημαντικές διαπιστώσεις, οι οποίες επιγραμματικά είναι οι ακόλουθες:

Αναλυτικά:

α. Το δυναμικό διάβρωσης στην Πελοπόννησο και στην Βόρεια Εύβοια, είναι τεράστιο και αναμένεται μετά την πυρκαγιά να τροφοδοτήσει με εκατομμύρια κυβικά μέτρα εδάφους το υδρογραφικό δίκτυο, δηλαδή τους ποταμούς, ενώ αντίθετα στην Αττική είναι περιορισμένο. Η μορφολογία των δύο πρώτων περιοχών θα αλλάξει ριζικά, ενώ στην Αττική θα παρατηρηθούν μόνο μικρές αλλοιώσεις.

β. Η ρύπανση του αέρα από την πυρκαγιά στην Αττική θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στον πληθυσμό, δεδομένου ότι η ευπάθεια είναι μεγάλη λόγω πυκνότητας του πληθυσμού και της ήδη επιβαρυμένης κατάστασης στην Πρωτεύουσα.

γ. Η τοξικότητα των υπολειμμάτων της καύσης είναι τεράστια στην Αττική, ενδιάμεση στην Εύβοια και μικρή στην Πελοπόννησο όπου υπάρχουν μικρότερης έκτασης καύσεις βιομηχανικών εγκαταστάσεων, αυτοκινήτων και κατοικιών.

δ. Ο κίνδυνος κατολισθήσεων στη Βόρεια Εύβοια αυξάνεται δραματικά και αναμένονται τεράστιες επιπτώσεις. Το ίδιο συμβαίνει και στην Πελοπόννησο, σε μικρότερο αλλά υπολογίσιμο βαθμό, ενώ στην Αττική ο κίνδυνος κατολισθητικών φαινομένων μπορεί να χαρακτηρισθεί μικρός.

ε. Ο πλημμυρικός κίνδυνος στην Πελοπόννησο είναι υπολογίσιμος, δεδομένου του σημαντικού υδρογραφικού δικτύου που αναπτύσσεται στις πυρόπληκτες περιοχές και απομειώνεται μερικώς σε φυσικά φράγματα που λειτουργούν κατά μήκος του, καθώς και της απομακρυσμένης από τις κοίτες χωροθέτησης των οικισμών της περιοχής.

Στην Αττική ο πλημμυρικός κίνδυνος είναι υψηλός δεδομένων των ανθρώπινων παρεμβάσεων στο υδρογραφικό δίκτυο.

Ο μέγιστος όμως πλημμυρικός κίνδυνος απαντάται στην Εύβοια, όπου αναπτύσσονται λεκάνες που εκφορτίζουν σε περιοχές αναπτυγμένων οικισμών κατά μήκος της παράκτιας ζώνης.

στ. Η επαναφορά των οικοσυστημάτων και κυρίως της χλωρίδας στην Πελοπόννησο θα είναι γρήγορη, σύμφωνα με τα δεδομένα από την πυρκαγιά του 2007, λόγω των υψηλών βροχοπτώσεων, των γόνιμων εδαφών, των γεωλογικών σχηματισμών και του αναγλύφου.

Τεράστιο πρόβλημα όμως υφίσταται στην Εύβοια, όπου 400.000 στρέμματα εκτιμάται ότι ποτέ δεν θα επανέλθουν στην προτέρα κατάσταση, καθώς παράγοντες όπως η σφοδρότητα της καύσης, το έντονο ανάγλυφο, οι γεωλογικοί σχηματισμοί και η ταχεία διάβρωση δεν θα επιτρέψουν σε καμία περίπτωση την επάνοδο. Η συγκεκριμένη περιοχή οδεύει ταχύτατα προς ερημοποίηση. Αντίθετα η περιβάλλουσα ζώνη διήθησης της πυρκαγιάς, έκτασης περίπου 200.000 στρεμμάτων, μπορεί να ανακάμψει μετά από στοχευμένες παρεμβάσεις μικρής κλίμακας.

Το παράδειγμα της Ηλείας μετά τις φωτιές του 2007   

Να σημειώσουμε δε, ότι ο κ. Λέκκα μιλώντας τις προηγούμενες ημέρες στο Mega ερωτηθείς για το πόσα χρόνια θα χρειαστούν για να υπάρξει αποκατάσταση στις πληγείσες από την πυρκαγιά περιοχές,  τόνισε πως ο χρόνος ποικίλλει  από περιοχή σε περιοχή και ουσιαστικά, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τι δυναμικό υπάρχει σε μια περιοχή για να ανακάμψει.

Μάλιστα, έδωσε και ένα παράδειγμα, αναφερόμενος στις καταστροφικές φωτιές στην Ηλεία, το 2007. «Είχαμε να κάνουμε με μια τεράστια καταστροφή της τάξεως των δύο εκατομμυρίων στρεμμάτων και πιο πάνω. Και η περιοχή με κάποιες παρεμβάσεις που έγιναν, εύστοχες, όχι πολλές, ανέκαμψε μέσα σε τρία, τέσσερα, πέντε χρόνια».

Και συνέχισε: «Δηλαδή έχουμε να κάνουμε με μια περιοχή που έχει υψηλό δυναμικό ανάκαμψης. Και αυτό το έχει λόγω των βροχοπτώσεων των πολλών, των γόνιμων εδαφών και ας το πω,  των πετυχημένων παρεμβάσεων ή μη επεμβάσεων. Γιατί πολλές φορές οι επεμβάσεις καταλήγουν να είναι αρνητικές. Έτσι λοιπόν, στην Ηλεία, κάτω από αυτές τις συνθήκες το δάσος αποκαταστάθηκε. Μάλιστα σε ότι αφορά την Ηλεία, ανάφερε ότι καλό θα ήταν να μην σπεύσουν να προχωρήσουν σε αναδάσωση, γιατί η φύση ξέρει να κάνει τη δουλειά της όπως την έκανε και μετά τις μεγάλες πυρκαγιές του 2007.

 ε. Τέλος, εξέφρασε την άποψη ότι  «υπάρχουν κι άλλες περιοχές που δεν αποκαθίστανται ποτέ. Δεν είναι θέμα. Υπολογίζω πως σε μία δεκαετία, εφόσον όλα πάνε καλά, εφόσον κάνουμε επιτυχημένες παρεμβάσεις και εφόσον δεν συμβεί άλλη πυρκαγιά, γιατί αυτό είναι κομβικό. Γιατί εκεί τελειώνει μια και έξω η περιοχή. Μια δεκαετία θέλει να ανακάμψει ως ένα βαθμό. Μην θεωρήσουμε ότι θα δούμε εικόνες όπως την είχαμε συνηθίσει».

Πηγή: thepressproject.gr