Την ώρα που εκατομμύρια άνθρωποι διολισθαίνουν στη φτώχεια, οι πλουσιότεροι αυξάνουν τον πλούτο τους

Την άνοιξη του φοβερού 2020, όταν εν μέσω του πρώτου κύματος της πανδημίας η τότε κυβέρνηση Τραμπ αποφάσισε να στείλει τις πρώτες επιταγές στα αμερικανικά νοικοκυριά, οι Αρχές βρέθηκαν προ μιας δυσάρεστης έκπληξης: για περισσότερους από ένα εκατομμύριο Αμερικανούς δεν υπήρχε καμία διεύθυνση για να στείλουν την επιταγή. 

Η οικονομική, στρατιωτική και διπλωματική υπερδύναμη, η πλουσιότερη και ισχυρότερη χώρα στον κόσμο είχε ακόμη και προ πανδημίας πολλούς άστεγους, ανθρώπους που ζουν σε σκηνές στον δρόμο, όταν σε μεγάλο μέρος της χώρας οι θερμοκρασίες τον χειμώνα μπορούν να προκαλέσουν τον θάνατό τους.

Και βέβαια η πανδημία, όπως και σε πολλά άλλα επίπεδα, εκτιμάται ότι έχει λειτουργήσει ως καταλύτης πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό των αστέγων και όσων ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Η εικόνα που έχει προκύψει στο μεταξύ από όσα στοιχεία έχουν δοθεί έκτοτε στη δημοσιότητα, σκιαγραφεί ανάγλυφα το διαρκώς διευρυνόμενο χάσμα της ανισότητας. Ενα χάσμα που μεγάλωσε περαιτέρω εξαιτίας της πανδημίας, τόσο γεωγραφικώς όσο και ταξικώς, τόσο μεταξύ φτωχών και πλούσιων χωρών, όσο και μεταξύ φτωχών και πλούσιων πολιτών στο εσωτερικό των χωρών.

Οπως ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο οικονομολόγος ΑνγκουςΝτίτον, ο οποίος το 2015 πήρε το Νομπέλ Οικονομίας για την εργασία του που αφορούσε την κατανάλωση, τη φτώχεια και το κοινωνικό κράτος, η διεύρυνση της ανισότητας σχετίζεται κυρίως με τις θέσεις εργασίας και τους περιορισμούς που επέβαλαν οι χώρες στην οικονομική δραστηριότητα για να ανακόψουν τη μετάδοση της πανδημίας, οι οποίοι έπληξαν δυσανάλογα τους φτωχότερους εργαζομένους, προκαλώντας και τη μεγαλύτερη στη σύγχρονη ιστορία μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Οταν όμως εκατομμύρια άνθρωποι έχαναν τις θέσεις εργασίας και τα εισοδήματά τους, οι πλούσιοι γίνονταν πλουσιότεροι, όπως εύκολα διαπιστώνει κανείς από τη διαστημική εκτόξευση που σημείωσαν οι περιουσίες των πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο, όπως ο ΕλονΜασκ, ιδρυτής της βιομηχανίας ηλεκτροκίνητων οχημάτων Tesla, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ιδρυτής του δημοφιλέστερου μέσου κοινωνικής δικτύωσης, Facebook, ο Μπιλ Γκέιτς, ιδρυτής του κολοσσού των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του λογισμικού, Microsoft, ο Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής του γίγαντα του ηλεκτρονικού εμπορίου, Amazon, και γενικότερα οι γνωστοί «βαρώνοι» της υψηλής τεχνολογίας. Σύμφωνα με σχετική έρευνα του Bloomberg, οι 10 πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο, στους οποίους ανήκουν οι εν λόγω «βαρώνοι», αύξησαν τον πλούτο τους κατά 319 δισ. δολάρια μέσα στο 2020.

Οι νέες ψηφιακές ανάγκες «απογείωσαν» τους τεχνολογικούς κολοσσούς

Είναι γεγονός ότι αυτή η αιφνιδιαστική εκτίναξη του πλούτου των «βαρόνων» οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην άνοδο των τιμών των μετοχών τους. Οφείλεται όμως παράλληλα και στην ιλιγγιώδη αύξηση της ζήτησης για τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι τεχνολογικοί κολοσσοί, καθώς αυτές κατέστησαν αναγκαίες στη διάρκεια της πανδημίας, που υπαγόρευσε την εκτεταμένη τηλεργασία, τις τηλεδιασκέψεις, την τηλεκπαίδευση και το ηλεκτρονικό εμπόριο. Οπως ανέφερε μέσα στην εβδομάδα η διεθνής οργάνωση για την καταπολέμηση της φτώχειας, η Oxfam, σχετική έρευνα της CreditSuisse κατέδειξε πως από τον Μάρτιο του 2020 και μέχρι το τέλος του περασμένου έτους συνολικά ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων του κόσμου αυξήθηκε κατά 3,9 τρισ. δολάρια.

Οπως επισημαίνει η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, περίπου 600 εκατ. άνθρωποι ανά τον κόσμο εργάζονται σε τομείς όπως τα ξενοδοχεία και το λιανικό εμπόριο, που επλήγησαν βαρύτατα. Στους τομείς αυτούς απασχολούνται άλλωστε σε μεγάλο ποσοστό γυναίκες, εθνικές μειονότητες, μετανάστες, νέοι και άτομα χαμηλής ειδίκευσης.

Οπως άλλωστε έχει τονίσει ο ΣεμπάστιανΚένινγκ, οικονομολόγος του ΟΟΣΑ με ειδίκευση σε θέματα εργασίας, «εκείνοι που επλήγησαν πιο σκληρά από την πανδημία είναι οι ευάλωτες κατηγορίες εργαζομένων, κυρίως οι ανειδίκευτοι και οι χαμηλής ειδίκευσης και όσοι δεν έχουν σταθερή εργασία, καθώς έχουν βρεθεί χωρίς εργασία και χωρίς εισοδήματα, και αυτό συνεπάγεται περαιτέρω διεύρυνση των ήδη υφιστάμενων ανισοτήτων στο επίπεδο του πλούτου».

Και βέβαια, η πλέον ευάλωτη ομάδα εργαζομένων, που δεν είχε καν πρόσβαση σε οποιοδήποτε από όσα προγράμματα επιστράτευσαν οι κυβερνήσεις για να στηρίξουν την απασχόληση, ήταν οι απασχολούμενοι στην παραοικονομία. Πρόκειται για περίπου 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο που εργάζονται σε αυτό το καθεστώς της απόλυτης αβεβαιότητας και χωρίς καμία προστασία από τις κυβερνήσεις των χωρών τους. Αυτό εξηγεί και τη δυσοίωνη εκτίμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας ότι έως το 2022 η πανδημία θα έχει εξωθήσει σε συνθήκες βαθύτατης ένδειας τουλάχιστον 150 εκατ. ανθρώπους. Αυτοί θα προστεθούν στους ήδη αμέτρητους δυστυχείς του πλανήτη.

Πηγή: kathimerini.gr