Γράφει ο Αλέκος Γαλανόπουλος – Αντιδήμαρχος Τουρισμού Δήμου Πύργου
Από την ακαδημαϊκή χρονιά 2023-2024, η Ηλεία είναι μάλλον ο μοναδικός νομός της χώρας χωρίς σχολή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η υπόθεση του ΤΕΦΑΑ με έδρα τον Πύργο που ιδρύθηκε το 2019, μπήκε σε αναστολή αργότερα και εν τέλει το 2023 καταργήθηκε είναι γνωστή σε όλους και ενδεικτική τόσο της διαγραφής του νομού από τον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας όσο και του συνεχιζόμενου εμπαιγμού από την κεντρική εξουσία.
Ο Δήμος Πύργου, ήδη και πριν από την υπόθεση του ΤΕΦΑΑ, αγωνίζεται για την ενίσχυση της πανεπιστημιακής παρουσίας στην πρωτεύουσα της Ηλείας με μελέτες, προτάσεις και δημόσιες τοποθετήσεις των εκπροσώπων του. Ο αγώνας αυτός δεν είναι αγώνας της εκάστοτε δημοτικής αρχής μόνο, αλλά αγώνας του Δήμου ως σύνολο. Ένα μέτωπο δυνάμεων και φορέων της τοπικής κοινωνίας που διεκδικεί την αποκατάσταση μιας αδικίας.
Είναι πραγματικά απορίας άξιο, λοιπόν, πώς ξαφνικά εμφανίζεται η Αμαλιάδα να ζητά «ίσες ευκαιρίες» και να μιλά για «κοινή διεκδίκηση». Μέχρι τώρα, η συζήτηση αυτή γινόταν μόνο εδώ, στο κέντρο του νομού. Εδώ όλοι οι φορείς αδιάκοπα τόνιζαν στους αρμόδιους υπουργούς, αλλά και κάθε μέλος της κυβέρνησης όποτε δινόταν η δυνατότητα, ότι η Ηλεία αξίζει και χρειάζεται να μπει στον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας με μια σοβαρή ανώτατη σχολή.
Για χρόνια, όταν οι φορείς και οι πολίτες του Πύργου ζητούσαν πανεπιστημιακές σχολές, οι απαντήσεις ήταν πάντοτε αόριστες, σαν να απευθυνόμασταν «εις ώτα μη ακουόντων». Κι όμως, εμείς επιμείναμε: με εκδηλώσεις, με ειδικές συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, με παρεμβάσεις στην Περιφέρεια και στην κυβέρνηση, με ανοικτές επιστολές. Δεν σταματήσαμε να αναφερόμαστε στο θέμα σε κάθε συνάντηση με φορείς της κεντρικής διοίκησης, σε κάθε εκδήλωση, σε κάθε ευκαιρία. Όλο αυτό το διάστημα, η Αμαλιάδα, έμοιαζε απούσα, έδειχνε να παρακολουθεί από μακριά. Δεν υπήρξαν κινητοποιήσεις των τοπικών φορέων, δεν υπήρξαν δράσεις πίεσης, δεν κατατέθηκαν προτάσεις με σοβαρή τεκμηρίωση και μελέτες. Η διεκδίκηση για την ένταξη της Ηλείας στον ακαδημαϊκό χάρτη είχε γίνει καθαρά υπόθεση του Πύργου.
Σήμερα, μόλις δημιουργείται δυναμική υπέρ της διεκδίκηση του Πύργου, μόλις φαίνεται πως ανοίγει επιτέλους ένα παράθυρο ευκαιρίας, κάποιοι προσπαθούν να μας πείσουν πως η ιστορία ήταν διαφορετική. Από απούσα η Αμαλιάδα έγινε ξαφνικά συνδιεκδικητής, ισότιμο μέλος του αγώνα που εμείς δώσαμε. Από το παρελθόν της απουσίας, της σιωπής και της αδράνειας περάσαμε ξαφνικά στο «μαζί»: «μαζί να διεκδικήσουμε», «μαζί να προτείνουμε», «μαζί να πετύχουμε». Και θα ήταν, πράγματι, ωραία αν αυτό το «μαζί» ήταν πραγματικότητα όλα αυτά τα χρόνια που ο Πύργος διεκδικούσε και αγωνιζόταν μόνος του.
Τέτοιοι τοπικοί ανταγωνισμοί και μικρομεγαλισμοί, βάζουν τελικά τρικλοποδιές στην μόνη ουσιαστική διεκδίκηση που μπορεί να φέρει αποτελέσματα.
Η ουσία δεν είναι να μπούμε σε μια στείρα αντιπαράθεση μεταξύ των δυο μεγάλων πόλεων του νομού. Η ουσία του ζητήματος είναι πως η πρωτεύουσα ενός νομού εύλογα αποτελεί το διοικητικό και οικονομικό κέντρο του νομού και συνακόλουθα είναι εύλογο να αποτελεί τον πολιτιστικό, εκπαιδευτικό, αθλητικό –και ούτω καθεξής- πόλο του νομού. Στον Πύργο υπάρχουν οι υποδομές, οι υπηρεσίες, και τα μέσα για να αναπτυχθούν αυτά περαιτέρω. Εδώ είναι το διοικητικό κέντρο της Περιφερειακής Ενότητας, υπάρχουν οι χώροι και οι εγκαταστάσεις που μπορούν αύριο να στεγάσουν σχολές χωρίς να σπαταληθεί πολύτιμος χρόνος. Αντί, λοιπόν, να ενισχυθεί αυτή η υπάρχουσα βάση, μπαίνουμε ξανά σε μια γνωστή παγίδα στην περιοχή μας: τον κατακερματισμό των δυνάμεων και τον ανταγωνισμό.
Η εμπειρία, τόσο από τις πανεπιστημιακές σχολές όσο και από τις μονάδες υγείας, μας έχει δείξει ότι οι λύσεις τύπου «λίγο στον έναν, λίγο στον άλλον» δεν οδηγούν σε πραγματική ανάπτυξη. Εν τέλει με τέτοιες λύσεις δεν ωφελείται στην πράξη ούτε ο Πύργος ούτε η Αμαλιάδα, γιατί οι σχολές καταλήγουν υποστελεχωμένες και χωρίς την αναγκαία κρίσιμη μάζα φοιτητών. Το ζήσαμε στο παρελθόν με τα τμήματα που ήρθαν και έφυγαν, αφήνοντας πίσω τους άδεια κτίρια και χαμένες ευκαιρίες. Θέλουμε να υπονομεύσουμε ξανά αυτήν την προσπάθεια και μάλιστα εξ αρχής;
Αυτή τη στιγμή η διεκδίκηση είναι ώριμη και οι προϋποθέσεις ευνοούν τον Πύργο. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, η όψιμη εμφάνιση της Αμαλιάδας με την διεκδίκηση της ισότητας στη λογική «αφού πάτε να πάρετε κάτι, ας πάρω κι εγώ το μερίδιό μου» δεν δηλώνει στρατηγικό σχεδιασμό για την εκπαίδευση αλλά μοιάζει περισσότερο με κίνηση σκοπιμότητας προς ικανοποίηση μικροσυμφερόντων.
Η Ηλεία δεν έχει την πολυτέλεια να χάνει άλλες δεκαετίες. Αν θέλουμε πανεπιστημιακή σχολή στον νομό, αυτή πρέπει να διεκδικηθεί και να στηριχθεί η λειτουργία της εκεί που υπάρχουν οι περισσότερες πιθανότητες βιωσιμότητας και ανάπτυξης, δηλαδή στον Πύργο. Εδώ υπάρχουν οι υπηρεσίες, οι δομές και οι ανθρώπινοι πόροι για να βασιστεί μια ισχυρή πανεπιστημιακή παρουσία στον νομό. Κι αν αυτή η διεκδίκηση γίνει πραγματικότητα, τότε θα ωφεληθούμε όλοι, και ο Πύργος και η Αμαλιάδα, με ένα πραγματικό πνεύμα συνεργασίας.
Η διεκδίκηση σχολών ανώτατης εκπαίδευσης δεν είναι πεδίο για να παίζουμε τοπικιστικά παιχνίδια ανταγωνισμού ούτε για να μοιράζουμε μεταξύ μας πολιτικούς πόντους. Είναι ζήτημα στρατηγικού σχεδιασμού που πρέπει να βασίζεται σε πραγματικά δεδομένα: πληθυσμιακά, γεωγραφικά, υποδομών και προοπτικών ανάπτυξης. Αυτά τα δεδομένα δείχνουν ως ορθή και βιώσιμη επιλογή την πρωτεύουσα του νομού, τον Πύργο. Και όσο κι αν αυτή η αλήθεια ενοχλεί ορισμένους που θυμήθηκαν καθυστερημένα τον αγώνα αυτόν, η ιστορία θα κρίνει ποιοι πάλεψαν πραγματικά και ποιοι εμφανίστηκαν στην τελική ευθεία για επικοινωνιακούς και μόνο λόγους.
Η ευκαιρία της πανεπιστημιακής ανάπτυξης της Ηλείας, με πρωταγωνιστή τον Πύργο, δεν μπορεί να χαθεί ξανά μέσα σε έναν άγονο γύρο τοπικών ανταγωνισμών.
