Χιλιάδες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που θα αναζητούν βηματισμό την άνοιξη, εφόσον κλείσει η παρένθεση της υγειονομικής κρίσης, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις υποχρεώσεις της πρώτης και της δεύτερης καραντίνας, αλλά και με τις τρέχουσες καταβολές του 2021 και το «ξεπάγωμα» τραπεζικών δόσεων.
Ο όγκος των νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών και οι φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις που βρίσκονται σε αναστολή αποτελούν ενδείξεις των μεγάλων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η πραγματική οικονομία. Μετά το εμβόλιο, η ελληνική οικονομία δεν θα επιστρέψει σε μία κανονικότητα, όπως ήταν πριν από την πανδημία, αλλά σε μία νέα κανονικότητα με επιχειρήσεις βαριά τραυματισμένες από την υγειονομική κρίση και με την ανεργία στα ύψη.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργήθηκαν το τρίτο τρίμηνο είναι αυξημένες κατά 2,1 δισ. ευρώ, ενώ οι αναστολές που θα «ξεπαγώσουν» το 2021 ανέρχονται σε 1,567 δισ. ευρώ, χωρίς μάλιστα να συνυπολογίζονται και οι αναστολές υποχρεώσεων του Δεκεμβρίου.
Σημάδια κόπωσης
Μετά το άνοιγμα της αγοράς από το πρώτο lockdown εμφανίστηκαν τα πρώτα σημάδια κόπωσης από τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα. Οσοι δεν βρίσκονταν στους πληττόμενους ΚΑΔ και οι υποχρεώσεις τους δεν ανεστάλησαν, φαίνεται πως δεν κατάφεραν να αντεπεξέλθουν σε αυτές. Ουσιαστικά, χιλιάδες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που θα αναζητούν βηματισμό, εφόσον η παρένθεση της υγειονομικής κρίσης κλείσει μέχρι τα τέλη του ερχόμενου Απριλίου, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις παλαιές υποχρεώσεις της πρώτης καραντίνας, τις υποχρεώσεις της δεύτερης, αλλά και με τις τρέχουσες καταβολές του 2021 και το «ξεπάγωμα» τραπεζικών δόσεων. Είναι ενδεικτικό ότι η υστέρηση εσόδων για το 2020 είχε υπολογιστεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού στα 7,9 δισ. ευρώ σε σχέση με τον αρχικό στόχο και, πλέον, όλα δείχνουν ότι η «τρύπα» θα αγγίξει, ενδεχομένως και να ξεπεράσει, τα 10 δισ. ευρώ, καθώς η αγορά παραμένει κλειστή, ενώ ταυτόχρονα έχουν ανασταλεί οι πληρωμές των ρυθμισμένων δόσεων και έχει επεκταθεί κατά ένα δίμηνο η πληρωμή των τελών κυκλοφορίας.
Κανονικά θα καταβληθεί ο ΦΠΑ Δεκεμβρίου
Την αγωνία της κυβέρνησης να συγκρατηθεί η «τρύπα» των εσόδων στα κρατικά ταμεία κάτω από τα 6 δισ. μαρτυρά η απόφαση να εξαιρεθούν από τα μέτρα στήριξης του Δεκεμβρίου με τις ευρύτερες φορολογικές διευκολύνσεις οι βεβαιωμένες οφειλές από ΦΠΑ. Ενώ μέχρι τον Νοέμβριο υπήρξε πρόνοια για τους πληττόμενους από την κρίση αυτοαπασχολούμενους, επαγγελματίες και επιχειρήσεις με τη δυνατότητα πληρωμής του ΦΠΑ μετά τον Μάιο του 2021 στη βάση της νέας ρύθμισης, δεν συμβαίνει το ίδιο και τώρα.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, ο ΦΠΑ μηνός Δεκεμβρίου είναι κανονικά καταβλητέος για τις επιχειρήσεις και δεν περιλαμβάνεται στο «σχήμα» με τις οφειλές που «παγώνει» η εξόφλησή τους έως τον Απρίλιο του 2021. Η απόφαση του υπουργείου έχει ισχύ μόνο για ρυθμισμένες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές, ενώ χρήση του προηγούμενου μέτρου μπορούν να κάνουν μόνο οι εταιρείες που έχουν κλείσει με κρατική εντολή (επιχειρήσεις από τους κλάδους του λιανεμπορίου, της εστίασης και της ψυχαγωγίας).
Με αυτόν τον τρόπο το οικονομικό επιτελείο επιβάλλει την άμεση καταβολή του ΦΠΑ παρά τις συνθήκες οικονομικής δυσπραγίας και του ρευστού σκηνικού που κυριαρχεί στην οικονομία. Το μέλλον για τις περισσότερες νομικές οντότητες στη χώρα παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο, ενώ εντείνονται οι φόβοι για μαζικά λουκέτα στην αγορά.
Μόνο οι μεγάλοι…
Στο κλίμα αυτό τυχόν παράταση της πανδημικής κρίσης θα δώσει τη δυνατότητα να επιβιώσουν μόνο οι μεγάλοι, βγάζοντας από τον χάρτη τους μικρούς παίκτες. Οσοι πάλι μικρομεσαίοι καταφέρουν να ανεβάσουν ρολά θα έρθουν αντιμέτωποι με μια χιονοστιβάδα ασήκωτων υποχρεώσεων που υπονομεύει τη βιωσιμότητά τους. Έχει πάρει ήδη φωτιά το σενάριο το οποίο προτάσσεται ως αναγκαίο από διάφορους φορείς και οργανώσεις περί μιας νέας ρύθμισης 120 δόσεων που θα αγκαλιάσει όλα τα κορονο-χρέη και θα είναι για τις οικογενειακές επιχειρήσεις «ανάσα ζωής».
