
Δεκαετία του ΄60
- Τζαζ, Ψυχρός Πόλεμος, επαναστατικά κινήματα, και αποαποικιοποίηση

Ένα ρυθμικό πάντρεμα της τζαζ με την πολιτική που υπογράφει ο πολιτογραφημένος Ανδριώτης Γιόχαν Γκριμονπρέζ σε ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο περσινό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και διεκδίκησε το Όσκαρ στη κατηγορία του, χάνοντας τελικά από το No οther land.

Κονγκό, Οκτώβρης του 1960: Ο Λιούις Άρμστρονγκ και η μπάντα του φτάνουν στην πρωτεύουσα Κινσάσα στο πλαίσιο της πολύμηνης περιοδείας του σε 15 χώρες της Αφρικής, οργανωμένης από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με σπόνσορα (και) την Pepsi-Cola. Την ίδια στιγμή, ο νόμιμα εκλεγμένος Πρωθυπουργός της χώρας Πατρίκ Λουμούμπα βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό, καθώς τον έχει ανατρέψει, τον προηγούμενο μήνα, ο συνταγματάρχης Μομπούτου.

Κεντρικός άξονας, η άνοδος, η ανατροπή και η δολοφονία του ηγέτη του Κονγκό, Πατρίς Λουμούμπα ύστερα από συνωμοτικές μηχανογραφίες στα Ηνωμένα Έθνη, υποκινούμενες από εταιρικά και αποικιακά συμφέροντα. Ένα πραξικόπημα οργανωμένο από τις αμερικανικές και τις βελγικές υπηρεσίες για τη λεηλασία του ορυκτού πλούτου της χώρας και ο αγώνας για την κατάκτηση της ανεξαρτησίας. Στη σκηνή, παγκόσμιοι ηγέτες, επαναστάτες, θρύλοι της τζαζ, μια ήπειρος, η Αφρική, και ένας νέος κόσμος, ο Τρίτος Κόσμος. Θυελλώδεις συνεδριάσεις στον ΟΗΕ με πρωταγωνιστές τον Χρουστσόφ και τον Αϊζενχάουερ.

Ο Μάλκολμ X. Φιλοξενεί τον Φιντέλ Κάστρο στο ξενοδοχείο “ Teresa” στο Χάρλεμ. Καθηλωτικές εικόνες, καθώς ο Νεχρού, ο Σουκάρνο, ο Νάσερ και άλλοι ηγέτες του Τρίτου Κόσμου καταφθάνουν στο Μπαντούνγκ της Ινδονησίας για να μετάσχουν στην Αντιαποικιακή Συνδιάσκεψη τον Απρίλιο του 1955 και να εισβάλλουν ορμητικά στη διεθνή σκηνή τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 με τις ευρωπαϊκές αποικίες, η μία μετά την άλλη, να αποτινάσσουν τον ζυγό και 16 αφρικανικές χώρες, ανάμεσά τους και το Κονγκό, να κηρύσσονται ανεξάρτητες.
Και η τζαζ μουσική να αποτελεί στοιχείο της πλοκής, κορυφώνοντας τις αισθήσεις με το γεμάτο πάθος “we insist” να πλημυρίζει την αίθουσα συνεδριάσεων του ΟΗΕ.
Δυο κόσμοι με έντονα χρώματα μέσα στο γκρίζο του Ψυχρού Πολέμου: ο κόσμος των αντιαποικιακών κινημάτων και αυτός του πολιτισμικού ανταγωνισμού.
Ταυτόχρονα εξελίσσεται το μεγαλύτερο επεισόδιο αυτού που ονομάστηκε Πολιτισμικός Ψυχρός Πόλεμος, της «μεγάλης μάχης για την καρδιά και τον νου των ανθρώπων» Από τη μια τζαζ και το «τσα τσα της Ανεξαρτησίας» και από την άλλη κλασσική μουσική και τα μπαλέτα Μπολσόι να επενδύουν με ήχους την έξαρση της εποποιίας του αντιαποικιακού και εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.

Το 1956 η αμερικανική κυβέρνηση εγκαινιάζει το πρόγραμμα «Πρεσβευτές της τζαζ», οργανώνοντας συναυλίες του Ντίζι Γκιλέσπι σε χώρες της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης – ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Τα επόμενα χρόνια κορυφαίοι τζαζίστες όπως ο Λιούις Άρμστρονγκ, ο Ντιουκ Έλινγκτον ή ο Ντέιβ Μπρούμπεκ θα περιοδεύσουν σε όλο τον πλανήτη ως «πρεσβευτές» των ΗΠΑ.
Η σιωπή και η λήθη μπορούν να ξορκίσουν το παρελθόν, τις συλλογικές και τις ατομικές ευθύνες; Και, μήπως, η ιστορία δεν είναι απλά το παρελθόν αλλά είναι και το παρόν, είναι το «εμείς», αυτό δηλαδή από το οποίο είμαστε φτιαγμένοι….
Πηγές: m.imdb.com
LIFO/Σ.Μπουρνάζος