Ανάγκη για μια νέα παγκόσμια συμφωνία συνύπαρξης

Ἀδέρφια,

μὲς στὴν εἰρήνη διάπλατα ἀνασαίνει ὅλος ὁ κόσμος

μὲ ὅλα τὰ ὄνειρά μας

Δῶστε τὰ χέρια ἀδέρφια μου,

αὐτό ῾ναι ἡ εἰρήνη.

Γιάννης Ρίτσος [“Ειρήνη” Από τη συλλογή Αγρύπνια (1941-1953) ]

Χθες,  κανονικά,  θα ήταν μια Κυριακή σαν όλες τις άλλες. Μα το ημερολόγιο έδειχνε  Κυριακή, 21η Σεπτεμβρίου, καταγεγραμμένη ως “Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης”!  Είναι αρχές της δεκαετίας του ’80. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αναζητά μια συμβολική χειρονομία, μια μέρα που να θυμίζει στους λαούς ότι υπάρχει κάτι πέρα από τη λογική του πολέμου. Το 1981 αποφασίζεται: θα υπάρχει Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης. Στην αρχή, ορίζεται να πέφτει την πρώτη μέρα κάθε Γενικής Συνέλευσης. Αλλά το 2001, μέσα σε έναν κόσμο που μόλις είχε γνωρίσει τις πληγές της 11ης Σεπτεμβρίου, οι Ηνωμένα Έθνη αποφασίζουν να της δώσουν μια σταθερή ημερομηνία. Από τότε, η 21η Σεπτεμβρίου γίνεται η μέρα που η ανθρωπότητα καλείται να σταματήσει – έστω για λίγο – τις εχθροπραξίες, να σωπάσουν τα όπλα, να δοθεί μια ευκαιρία στη μη βία.  Να ευαισθητοποιηθεί η παγκόσμια κοινή γνώμη προασπίζοντας το δικαίωμα όλων των ανθρώπων της γης στην ειρήνη…

Ο ΟΗΕ που από το 1981 μιλούσε για κατάπαυση πυρός, σήμερα αδυνατεί να εξασφαλίσει έστω και μια μέρα σιωπής στα πεδία των μαχών. Και τι τραγική ειρωνεία, να μιλάμε για ειρήνη μέσα σε έναν κόσμο που πνίγεται στο αίμα, σε έναν κόσμο που μυρίζει θανατικό! Εκατοντάδες χρόνια ιστορίας έχουν στιγματιστεί από μαζικές αιματοχυσίες με εκατομμύρια νεκρούς διαμάχες, βασανιστήρια και φρικαλεότητες σε αθώες ψυχές. Είτε ήταν πέτρες και ξύλα, ξίφη και λόγχες, οπλοπολυβόλα και τανκς, πυρηνικά, η ουσία παραμένει ίδια, ΠΟΛΕΜΟΣ!. 

Τραγωδία παντού! Στη Γάζα, στην Ουκρανία, στα δεκάδες μέτωπα ένοπλων συρράξεων σε όλον τον πλανήτη, εκεί που τα παιδιά πεθαίνουν από την πείνα ή από μια αδέσποτη σφαίρα μέσα στα χαλάσματα η καταμεσίς του δρόμου! Από την ίδια αδέσποτη σφαίρα από την οποία απειλείται κάθε στιγμή η ειρήνη!

Τέτοιες λοιπόν μέρες, με υψηλό συμβολισμό όπως η 21η Σεπτεμβρίου, η Αρχαία Ολυμπία με την βαριά κληρονομιά και το τεράστιο ιστορικό φορτίο, καλείται να παίξει το δικό της ρόλο και έχοντας Χρέος απέναντι στον άνθρωπο, απευθύνεται για μια ακόμα φορά προς την παγκόσμια κοινότητα, κάνοντας έκκληση για ειρήνη και σεβασμό στις ανθρώπινες αξία και τα θεμελιώδη δικαιώματα. 

Ο δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας κ. Αριστείδης Παναγιωτόπουλος στο μήνυμα του για την Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης τονίζει ότι τούτος εδώ ο Ιερός τόπος παραμένει αφετηρία πρωτοβουλιών που δίνουν χώρο στον διάλογο και χρόνο στη διπλωματία για να γίνει η Εκεχειρία πράξη, προτείνοντας την Ολυμπία ως τόπο συνάντησης εμπόλεμων μερών, με προτάσεις που υπηρετούν την ειρήνη.


To μήνυμα του δημάρχου Αρχαίας Ολυμπίας

Η σημερινή ημέρα, καθιερωμένη από τον ΟΗΕ το 1981 ως Διεθνής Ημέρα Ειρήνης, δεν είναι μια επέτειος αλλά η υπενθύμιση ότι η ειρήνη δεν είναι δεδομένη. Είναι μια επίπονη κατάκτηση και επιλογή.

Σε μια εποχή που η όξυνση των ανταγωνισμών μετατρέπεται εύκολα σε πολεμική σύρραξη, που καταγράφονται από πενήντα έξι έως και περισσότερες από εκατόν δέκα ενεργές εστίες πολέμου στον πλανήτη – συγκρούσεις που καταστρέφουν ζωές, γενιές, πολιτισμούς και υποδομές –  η ανάγκη για μια νέα, παγκόσμια συμφωνία συνύπαρξης είναι επιτακτική. Ειρήνη δεν σημαίνει μόνο απουσία πολέμου· είναι η ταυτόχρονη παρουσία δικαιοσύνης, ισότητας, σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κοινωνικής συνοχής.

Η 21η Σεπτεμβρίου από υπενθύμιση της συλλογικής παγκόσμιας αποτυχίας, ας γίνει αφορμή νέων πρωτοβουλιών για την ειρήνη. Γνωρίζουμε ότι οι πόλεμοι δεν τελειώνουν με λόγια, αλλά ταυτόχρονα  γνωρίζουμε ότι χωρίς τις σωστές λέξεις δεν αρχίζει καμία ειρήνη. Απευθύνουμε λοιπόν σήμερα έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα και ενώνουμε και εμείς τη φωνή μας σε ένα κοινό αίτημα. Να σταματήσουν οι εχθροπραξίες, να δοθεί ξανά χώρος και χρόνος στον διάλογο, να προστατευθούν οι άμαχοι.

Οι πρωτοβουλίες που ξεκινούν από την Αρχαία Ολυμπία, τον τόπο που γέννησε την Εκεχειρία, είναι αρχή ενός διαρκούς αγώνα να επιστρέψει η ανθρωπότητα στον διάλογο και να ξανακάνει την ειρήνη παγκόσμια γλώσσα. Εδώ, πριν από τρεις χιλιετίες, καθιερώθηκε ο κανόνας ότι ακόμη και ο πιο σκληρός ανταγωνισμός πρέπει να αναστέλλεται μπροστά στην αξία της ανθρώπινης ζωής. Εδώ ανάβει ακόμη η Ολυμπιακή Φλόγα, σύμβολο ειρηνικής συνάντησης των λαών. Αυτή η παρακαταθήκη είναι ηθική υποχρέωση και πολιτική ευθύνη – δεν είναι μουσειακό έκθεμα .

Μια τέτοια πρωτοβουλία, διαρκή και επίμονη, έχουμε ξεκινήσει από εδώ, στην Ολυμπία, ως Δήμος Αρχαίας Ολυμπίας. Δεν μπορούμε να παραμείνουμε αδρανείς. Προ ημερών συνυπογράψαμε με την Ολομέλεια των Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων μια ιστορική διακήρυξη για Εκεχειρία, προτείνοντας την Ολυμπία ως τόπο συνάντησης εμπόλεμων μερών. Εάν απαιτείται τόπος συνεννόησης, ο δικός μας είναι ο καταλληλότερος. 

Υπενθυμίζουμε με τον τρόπο αυτό σε όλους πως η Αρχαία Ολυμπία παραμένει αφετηρία πρωτοβουλιών που δίνουν χώρο στον διάλογο και χρόνο στη διπλωματία. Ο ρόλος μας είναι να κρατάμε ζωντανή τη μνήμη των αξιών που γεννήθηκαν εδώ και να τις μετατρέπουμε σε σύγχρονη δράση, σε προτάσεις που μπορούν να υπηρετήσουν την ειρήνη. Μόνον έτσι η παγκόσμια κοινότητα μπορεί να ξαναβρεί την ισορροπία που της στερεί ο πόλεμος.