Στο Γούμερο, το μεγαλύτερο ορεινό χωριό της Ολυμπιακής γης με τα πολλά μνημεία και την απόλυτη φυσική ομορφιά, την απέραντη θεά που το καθιστά μπαλκόνι του νομού Ηλείας, βρίσκεται ένα μοναδικό θρησκευτικό μνημείο. Η Ιερά Μονή Ασκητή, χτισμένη σε ένα σπήλαιο, που σχηματίζουν δύο όγκοι από μάρμαρο, δημιουργώντας τη σκέπη του ναού.
Η Μονή Ασκητή είναι η έκπληξη που κρύβει κυριολεκτικά βαθιά µέσα της η ηλειακή γη. Ξεκινάς από το χωριό Γούµερο, το ημιορεινό χωριό µε την πανοραµική θέα που μέχρι το 2007 απολάμβανες την παρθένα φύση. Εκεί, στη µικρή πλατεία, σου δίνονται οι σωστές οδηγίες για το δρόµο, που πριν τις φωτιές περνούσε μέσα από το πλούσιο δάσος, το γεµάτο πεύκες και κυπαρίσσια, πλατάνια και αγριοβελανιδιές.
Κατεβαίνεις συνεχώς και, στη µισή περίπου ώρα διαδροµής, ακολουθείς τους στύλους της ηλεκτροδότησης. στην πορεία που ακολουθούν. Αρχικά οδηγούν σε ένα ηλιόλουστο πλάτωµα και, µέσα στο ερηµικό τοπίο, κατεβαίνοντας το πετρόχτιστο στενό μονοπάτι, όπου γύρω σου θα συναντήσεις δεκάδες λιβελούλες να πετούν, θα φτάσεις στο γραφικό εκκλησάκι, στο ιερό µυστικό της περιοχής.
Την Μονή Ασκητή την βρίσκεις εκεί που σμίγουν δυο βουνά, στο φυσικό κοίλωμα δυο σπηλαίων, και για χρόνια πολλά αποτελούσε μοναστικό κέντρο. 3 χλμ. απ’ το χωριό, μες στην «ιερά οδό» απ’ την Ηλιδα προς Ολυμπία.
Στο άνοιγµα του φαραγγιού, στο θεοσκότεινο άνοιγµα ενός πελώριου βράχου στην πρώτη σπηλιά, στηρίζεται το πέτρινο, ασβεστωµένο ναΐδριο του Ασκητή. Ασκεπές, χτισµένο από χέρια λαϊκά, µε οροφή του την τεράστια φυσική σχισµή που χωρίζει στα δύο το βράχο και εκτείνεται ως την πίσω πλευρά. Το αχνό φως της μέρας ο ήχος του «άγιου» νερού που αναβλύζει µέσα από τη γη και η λιτότητα του νεότερου ξύλινου τέµπλου – ιερού της Τιμίας Ζώνης, συνθέτουν τη µυστηριακή ατµόσφαιρα. Όλο το χρόνο επικρατεί μια γαλήνια ησυχία. Όμως στις 30 και 31 Αυγούστου που η Μονή γιορτάζει, πλήθος κόσμου φτάνει ως εκεί για να ανάψει ένα κεράκι και να απολαύσει αυτήν την μυσταγωγία…
Η Ιερά Μονή Ασκητή είναι χτισμένη ανάμεσα σε δύο όγκους από μάρμαρο, που σχηματίζουν τη σκέπη του ναού, ενώ παράλληλα σταγόνες νερού καταλήγουν στο έδαφος, όπου από κάποια σημεία αναβλύζει νερό. Μετά τις ανασκαφές που έγιναν στο χώρο, η μορφή άλλαξε. Δεν μπορείς να προσεγγίσεις πλέον στο νεότερο ιερό του ναού, αλλά με μια μεταλλική γέφυρα περνάς στον αναστηλωμένο σε μεγάλο βαθμό παλιό ναό που χρονολογείται αιώνες πριν στα Βυζαντινά χρόνια. Η πελώρια τρύπα που σχηματίζουν τα πετρώματα, δίνουν μια απόκοσμη και μυστηριακή αίσθηση στο χώρο…
