Η τεράστια διείσδυση ελληνικών εταιρειών στην οικονομική ζωή της ΠΓΔΜ και εν συνόλω στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι της γειτονικής χώρας είναι ενδεικτική των δυνάμει υψηλής σημασίας επενδύσεων που ακολουθούν στο άμεσο μέλλον.

Στη μικρή χώρα των 2 εκατομμυρίων κατοίκων, με ΑΕΠ μόλις 10,1 δισ. ευρώ, έχουν ρίξει άγκυρα τις τελευταίες δεκαετίες μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι – από τα ΕΛΠΕ, τη Σιδενόρ, τον Τιτάνα, την Άκτωρ και τις ελληνικές τράπεζες ως έναν μεγάλο αριθμό μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων, όπως βιοτεχνίες ενδυμάτων και υποδημάτων -, οι οποίοι εκμεταλλεύονται το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς και το χαμηλό κόστος εργασίας (ο βασικός μισθός ήταν 160 ευρώ πριν από την αύξηση της κυβέρνησης Ζάεφ, που τον ανέβασε στα 200 ευρώ).

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η Ελλάδα έχει επενδύσει μέχρι σήμερα πάνω από 1,5 δισ. ευρώ στα Σκόπια, επενδύσεις που έχουν «γεννήσει» περισσότερες από 25.000 θέσεις εργασίας. Για το 2017, η χώρα μας, με όγκο εμπορίου 726 εκατ. ευρώ, αποτέλεσε τον τρίτο σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της ΠΓΔΜ μετά τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με όγκο εμπορίου στα 3,1 δισ. και στα 758 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Στο σύνολό τους, 335 εταιρείες ελληνικών συμφερόντων δραστηριοποιούνται στη γειτονική χώρα, με εκτεταμένο κύκλο εργασιών στον κατασκευαστικό και τον μεταλλευτικό κλάδο, τα πετρελαιοειδή, τα καλλυντικά και τα τρόφιμα.

Στη λίστα με τις 200 μεγαλύτερες επιχειρήσεις στην ΠΓΔΜ για το 2016 περιλαμβάνονται πολλές εταιρείες ελληνικών ή μεικτών συμφερόντων, σύμφωνα με το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Συνδέσμου της Ελλάδας στα Σκόπια. Στην τρίτη θέση των πιο δυναμικών εταιρειών κατατάσσεται η Οkta Rafinery, θυγατρική του Ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια, με τζίρο που ξεπερνά τα 311 εκατ. ευρώ και αποτελεί τον μεγαλύτερο προμηθευτή καυσίμων στη χώρα, καταλαμβάνοντας το 75% της αγοράς πετρελαιοειδών.

Ψηλά στη λίστα βρίσκονται – μεταξύ άλλων – ο Όμιλος ΤΙΤΑΝ με τη θυγατρική του Usje Cementarnica, η κατασκευαστική Aktor, θυγατρική του Ομίλου Άκτωρ, η οποία πρόσφατα, μάλιστα, παρέδωσε το τελευταίο κομμάτι του μεγάλου αυτοκινητόδρομου των Σκοπίων, και η Dojran Steel, θυγατρική της Σιδενόρ. Επίσης, η Mermeren Kombinat, εταιρεία εξόρυξης μαρμάρου, η οποία έχει εξαγοραστεί από τη Μάρμαρα Παυλίδης και είναι φημισμένη για το ποιοτικό μάρμαρο τύπου sivec.

Μεγάλες επενδύσεις στην ΠΓΔΜ έχουν πραγματοποιήσει όμως και δύο ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Στην τραπεζική αγορά της γειτονικής χώρας κορυφαία παρουσία κατέχει η Stopanska Banka, η οποία είναι θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας. Προέκυψε από εξαγορά τοπικής τράπεζας και πλέον αποτελεί την ισχυρότερη τράπεζα, κατέχοντας το μεγαλύτερο κομμάτι της οικονομικής ζωής της χώρας. Έχει αξία να σημειωθεί ότι επενδυτική παρουσία είχε και η Alpha Bank, η θυγατρική της οποίας όμως πωλήθηκε σε fund στο πλαίσιο αύξησης της ρευστότητάς της.

Στον τομέα της ενέργειας, πάλι, το deal της ΔΕΗ για την εξαγορά της EDS, κορυφαίας εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας στη FYROM, την κατέστησε δυναμικό παίκτη, καθώς απέκτησε σημαντική δραστηριότητα στην εμπορία και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στη γειτονική χώρα, με ένα χαρτοφυλάκιο εμπορικών και βιομηχανικών πελατών, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν ζήτηση ισχύος 320 MW ή το 40% των εταιρειών, που απασχολούν περισσότερους από 50 υπαλλήλους. Επιπλέον, η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού είναι σε θέση να εξυπηρετήσει τον σχεδιασμό της για μεγαλύτερη διείσδυση στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Η EDS διαθέτει θυγατρικές στη Σερβία, τη Σλοβακία και το Κόσοβο.
Στη λιανική αγορά τροφίμων ηγετική θέση κατέχει η Veropoulos, με κύκλο εργασιών 70,7 εκατ. ευρώ. Η Veropoulos έχει αναπτύξει ευρεία αλυσίδα καταστημάτων σούπερ μάρκετ στα Σκόπια, το Μοναστήρι και το Τέτοβο, καλύπτοντας τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Επίσης, η Zito Luks, θυγατρική της Elbisco του Κυριάκου Φιλίππου, είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ψωμιού στη γείτονα. Μάλιστα, σύμφωνα με αξιόπιστη πηγή, στη συγκεκριμένη εταιρεία ανήκει μεγάλο εμπορικό κέντρο στην πόλη των Σκοπίων, εντός του οποίου έχει εμφανή παρουσία franchise κατάστημα παιχνιδιών της Jumbo του Απόστολου Βακάκη. Στη μακρά λίστα σημαντική θέση έχουν επίσης η Sarantis Group στον τομέα των καλλυντικών, πολλές εταιρείες κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης αλλά και δεκάδες άλλες μικρότερης εμβέλειας, αλλά όχι αμελητέας δραστηριότητας.

Η είσοδος των πρώτων ελληνικών επιχειρήσεων στη μικρή αυτή χώρα άρχισε το 1996 για να κορυφωθεί τη διετία 2002-2003. Έκτοτε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι των επενδύσεων. Η ελληνική επιχειρηματικότητα έχει απλώσει τα επενδυτικά της πλοκάμια στη γειτονική χώρα, κατέχοντας κυρίαρχο ρόλο στα πετρελαιοειδή, την ενέργεια, την τραπεζική και τον κατασκευαστικό κλάδο. Οι καλά γνωρίζοντες την οικονομική ζωή του τόπου εκτιμούν ότι η δρομολόγηση της συμφωνίας για το ονοματολογικό ανοίγει νέους ορίζοντες μεγάλων επενδύσεων. Μένει ο χρόνος να το αποδείξει.

Πηγή: Νέα Σελίδα