Με άσχημο παρελθόν και με ένα πολύ απαιτητικό μέλλον, η τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση στην Ελλάδα βρίσκεται σε μεταβατικό και ίσως στο κρισιμότερο στάδιο της ιστορίας της. Εχει ακόμα χαμηλή ελκυστικότητα, αλλά ο μαθητικός πληθυσμός της αυξάνεται.
Η τεχνολογική εξειδίκευση ειδικά των αποφοίτων τριτοβάθμιας είναι υψηλή, ωστόσο το επίπεδο της αγοράς υπολείπεται αυτού της εκπαίδευσης, διογκώνοντας έτσι όχι μόνο το braindrain (διαρροή εγκεφάλων) αλλά και το brainwaist (σπατάλη εγκεφάλων).
Το κυριότερο; Ολες οι καινοφανείς και νεοφυείς επιχειρήσεις ανήκουν στις «πολύ μικρές» και «μικρές» επιχειρήσεις οι οποίες αποτελούν το σώμα της ελληνικής επιχειρηματικότητας (99,6%) και απασχολούν το 76% των εργαζομένων στις ελληνικές επιχειρήσεις.
Αυτές όμως υπέστησαν και το σοβαρότερο πλήγμα. Το 2014 έχασαν το 1/5 της δυναμικής τους (175.844 επιχειρήσεις), οδήγησαν στην ανεργία το 25% των εργαζομένων τους (498.486 εργαζόμενους) και απώλεσαν το 35% της προστιθέμενης αξίας τους (14,7 δισ. €) έναντι του 2008.
-Η αγορά εργασίας στην Ελλάδα δεν ανταμείβει το επίπεδο τεχνολογικής εξειδίκευσης των αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Υιοθετεί ένα μοντέλο που προκρίνει ως ικανοποιητικά προσόντα εργασίας (α) τον μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, (β) τη γνώση της αγγλικής σε επίπεδο Proficiency, (γ) την τριετή προϋπηρεσία στο αντικείμενο. Ωστόσο, το αντικείμενο εργασίας που προσφέρεται είναι για απόφοιτο Λυκείου και η εργασία αμείβεται με μισθό κατώτερο του αποφοίτου Γυμνασίου.
-Με την έναρξη της κρίσης άρχισε και η αύξηση των πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Από το 2014 το ποσοστό νέων 30-34 που είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιας στην Ελλάδα έφτασαν στο 42,7%. Ξεπέρασαν και τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (39,1%).
«Η συνεχής απαξίωση στην κοινωνική συνείδηση της επαγγελματικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και του τεχνολογικού τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν αποτελεί στρατηγική επιλογή της χώρας, αλλά σημαντικότατη παθογένεια ενός συστήματος που έχει ήδη προσπεραστεί από την πραγματικότητα», επισήμανε ο Νίκος Παΐζης, επιστημονικός συνεργάτης του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ, κατά την παρουσίαση της έρευνας.
Ο υφυπουργός Παιδείας, Δημήτρης Μπαξεβανάκης, δήλωσε: «Φιλοδοξούμε τα επόμενα δύο χρόνια να υπερβούμε τον αριθμό των 8.000 θέσεων μαθητείας και απασχόλησης, με την κινητοποίηση του Δημοσίου, του ευρύτερου Δημοσίου, των Επιμελητηρίων»
«Η παραγωγική ανασυγκρότηση θα γίνει σε τοπικό επίπεδο»
Η εκπαίδευση πρέπει να προσαρμοστεί στην αγορά ή το αντίστροφο; Η εκπαίδευση είναι κοινωνικό αγαθό ή αναπτυξιακό εργαλείο; Απαντώντας ο ίδιος στα δύο «κοινότοπα διλήμματα που κυριαρχούν στον πολιτικό λόγο», ο Νίκος Παΐζης, επιστημονικός συνεργάτης του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ και υπεύθυνος της έρευνας, εξηγείγιατί η αγορά πρέπει να προσαρμοστεί στην εκπαίδευση, αλλά και γιατί πρέπει να θυμηθούμε ότι η εκπαίδευση είναι και αναπτυξιακό εργαλείο το οποίο, μάλιστα, θα πρέπει να μάθουν να δουλεύουν πρώτες οι τοπικές κοινωνίες.
